Wyrok NSA z dnia 3 marca 2006 r., sygn. I OSK 565/05
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Elżbieta Stebnicka (spr.), Sędziowie NSA Wojciech Chróścielewski, Marek Stojanowski, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej E. P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 stycznia 2005 r. sygn. akt 4/II SA/Po 1968/02 w sprawie ze skargi E. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] Nr [...] w przedmiocie zajęcia pasa drogowego - nałożenia kary oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 18 stycznia 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę E. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...], nr [...] w przedmiocie nałożenia kary za zajęcie pasa drogowego. W uzasadnieniu wyroku Sąd podał, że zgodnie z art. 40 ust. 4 ustawy - o drogach publicznych za zajęcie pasa drogowego i za umieszczenie w nim urządzeń nie związanych z funkcjonowaniem dróg pobiera się opłaty, a za niedotrzymanie warunków określonych w zezwoleniu lub zajęcie pasa drogowego pobiera się kary pieniężne.
Działając z upoważnienia art. 40 ust. 7 ustawy - o drogach publicznych, Rada Ministrów wydała dnia 24 stycznia 1986 r. rozporządzenie w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych. Rozporządzenie to w § 1 ust. 1 przyjęło zasadę, według której zajęcie pasa drogowego na celi nie związane z budową, modernizacją, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga zezwolenia zarządcy drogi. Zezwolenie to dotyczy m. in. umieszczania reklam w pasie drogowym, a także innych działań, które powodują ograniczenie lub zamknięcie ruchu drogowego, a nie wynikają z warunków ruchu drogowego lub stanu technicznego pasa drogowego. Z kolei w § 11 ust. 1, 2 i 3 rozporządzenia przewidziano pobieranie kary pieniężnej: za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia (ust.1), za umieszczenie w pasie drogowym bez zezwolenia zarządcy drogi urządzenia nie związanego z funkcjonowaniem drogi z wyjątkiem reklam i obiektów handlowych lub usługowych (ust.2) i za umieszczanie w pasie drogowym bez zezwolenia zarządcy drogi reklamy i obiektu handlowego lub usługowego (ust.3). Przepis § 11 ust. 4 powołanego rozporządzenia stanowi, że przez zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia rozumie się samowolne zajęcie pasa, przekroczenie terminu zajęcia lub zajęcie większej powierzchni niż określona w zezwoleniu. Sąd dokonując konfrontacji treści § 1 wzmiankowanego rozporządzenia z całością regulacji stwierdza, że przepis ten odnosi się też do umieszczenia w pasie drogowym bez zezwolenia zarządcy drogi reklamy, jak i pozostałych w ust. 3 i 4 § 11 zachowań. Jednocześnie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku kwestionowany jest stanowisko strony stwierdzające, że przedmiotowy kaseton ma charakter szyldu firmowego a nie reklamowego. Odwołując się do leksykalnego znaczenia słowa "reklama", Sąd stwierdza, że zarówno znacząca powierzchnia szyldu jak i sposób jego zamontowania ma zachęcić potencjalnych klientów do skorzystania z usług kantoru. Stąd też zamieszczenie szyldu służyło nie tylko celom identyfikacyjnym, jak wywodzi skarżąca wskazując na wymogi określone w ustawie o działalności gospodarczej oraz zarządzeniu Prezesa NBP, lecz również reklamowym. Tym samym Sąd stwierdza, że umieszczenie przez skarżącą przedmiotowego szyldu w pasie drogowym bez zezwolenia Miejskiego Zarządu Dróg w [...] jest jednym z rodzajów zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia. Użyte w przepisie art. 40 ust. 4 ustawy - o drogach publicznych sformułowanie "pobiera się kary pieniężne" za m. in. zajęcie pasa bez zezwolenia oznacza, że organ administracji ma obowiązek pobrać karę pieniężną w wypadku stwierdzenia stanu faktycznego wymienionego w tym przepisie. Powód zajęcia pasa i okoliczności, w jakich to nastąpiło, jest przy tym co do zasady obojętny, tak samo jako subiektywne przekonanie podmiotu podlegającego karze o prawidłowości swoich działań, z zastrzeżeniem jednak precyzującej rozumienie zajęcia pasa drogowego (umieszczenia w nim reklamy) przesłanki samowolności tego działania wymienionej w § 11 ust. 4 rozporządzenia - w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych. W tych warunkach odstąpienie od pobrania kary pieniężnej z powołaniem się na tę przesłankę należy traktować jako okoliczność wyjątkową, uzasadnioną wynikami ustaleń czynionych pod tym kątem w obrębie stanu faktycznego każdej indywidualnej sprawy. Sąd zwraca również uwagę, iż strona uiszczała opłaty Miejskiemu Zakładowi Budynków Komunalnych "za reklamę" (a więc z tytułu dzierżawy miejsca pod reklamę) i przy braku jakiejkolwiek reakcji zarządcy drogi co do umieszczonego bezprawnie szyldu reklamowego mogła być przekonana, że działała w graniach prawa przysługującego jej z mocy umowy najmu lokalu. Okoliczności te skarżąca podniosła dopiero w skardze do sądu administracyjnego i nie mogły one wpływać na ocenę legalności wydanych w sprawie decyzji. Stanowić one mogą jedynie podstawę do wystąpienia przez stronę z wnioskiem o wznowienie postępowania na podstawie art. 145 § 1 pkt 5 kpa. Ponadto Sąd nie podziela argumentacji strony, iż Zarząd Miejski w [...] i zarząd drogi, a także zarząd budynków komunalnych i organy budowlane winny dysponować w sprawie przedmiotowego szyldu pełną dokumentacją, gdyż każdy z tych organów działał w graniach własnej właściwości będąc w tym zakresie organem samodzielnym. Jak wskazuje się w uzasadnieniu wyroku skarżąca zarówno jako osoba fizyczna jak i przedsiębiorca ma obowiązek w granicach prowadzonej działalności gospodarczej do przestrzegania obowiązujących przepisów prawa, a powołany przepis art. 40 ust. 1 ustawy o drogach publicznych zakazuje zajmowania pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg bez wymaganego zezwolenia zarządcy drogi.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
