Jak rozliczyć w księgach rachunkowych dywidendę wypłaconą w formie niepieniężnej

Przepisy regulujące wypłatę dywidendy są zawarte w Kodeksie spółek handlowych (dalej: k.s.h.) w art. 191-197 (spółki z o.o.) oraz art. 347-353 (spółki akcyjne). Według tych przepisów udziałowiec (akcjonariusz) ma prawo do udziału w zysku wykazanym w sprawozdaniu finansowym i przeznaczonym do podziału, zgodnie z uchwałą zgromadzenia wspólników (walnego zgromadzenia). Chociaż w praktyce obrotu gospodarczego prawo to jest regulowane poprzez świadczenie pieniężne (dywidenda pieniężna), to dopuszczalna jest również wypłata dywidendy w formie rzeczowej (niepieniężnej). W praktyce gospodarczej przyjmuje się (pomimo braku wyraźnych regulacji prawnych w tym względzie), że aby wypłacać dywidendę rzeczową, konieczne jest wprowadzenie do statutu spółki stosownego upoważnienia. Sama decyzja o realizacji dywidendy w takiej formie zazwyczaj jest dyktowana brakiem w spółce gotówki na jej wypłatę. Racjonalne z ekonomicznego punktu widzenia może być zatem przekazanie przez spółkę określonych składników swoich aktywów wspólnikowi uprawnionemu do dywidendy (zamiast korzystania z zewnętrznych źródeł finansowania w formie pożyczki czy kredytu w celu zapewnienia wypłaty w gotówce dywidendy, czy też zamiast konieczności spieniężania składników majątku, by pozyskać środki pieniężne na ten cel).