Rozliczanie wynagrodzeń w 2008 r.

Wynagrodzenie a przychód

Żadne przepisy nie zawierają definicji pojęcia wynagrodzenia za pracę. Zarówno nie ma jej w przepisach prawa pracy, jak i przepisach podatkowych.

Próbę zdefiniowania pojęcia wynagrodzenia podjął Sąd Najwyższy w uchwale z 30 grudnia 1986 r. (sygn. III PZP 42/86, publ. OSNC 1987 r. nr 8, poz. 106). Wynagrodzenie to świadczenie konieczne, o charakterze przysparzająco-majątkowym, które zakład pracy jest zobowiązany wypłacać okresowo pracownikowi w zamian za wykonaną przez niego pracę, świadczoną na podstawie stosunku pracy, odpowiednio do rodzaju, ilości i jakości pracy (z uzasadnienia SN).

Należy zauważyć, że pojęcie wynagrodzenia nie może być utożsamiane z pojęciem przychodu ze stosunku pracy. To drugie ma znacznie szerszy zakres. Jak wynika z zaprezentowanego stanowiska Sądu Najwyższego, wynagrodzenie jest ściśle związane z wykonywaną pracą, przysługuje z tytułu jej wykonania. W odróżnieniu od tego „przychód z tytułu zatrudnienia” to nie tylko wynagrodzenie za wykonaną pracę, ale wszelkiego rodzaju wypłaty dokonywane przez pracodawcę (art. 12 ust. 1 updof). W tym, oprócz typowych składników wynagrodzenia (wynagrodzenie zasadnicze, za godziny nadliczbowe, dodatki, nagrody), świadczenia w naturze (np. paczki z okazji świąt) oraz różnego rodzaju ekwiwalenty (np. ekwiwalent za urlop, za pranie odzieży roboczej).

Do tak szeroko rozumianych świadczeń pracowniczych nawiązują także przepisy dotyczące „kasowego” ujęcia kosztów związanych z wypłatami, świadczeniami dokonywanymi na rzecz pracowników (art. 23 ust. 1 pkt 55 updof i art. 16 ust. 1 pkt 57 updop).

PRZYKŁAD

Pracodawca wypłacił pracownikom ekwiwalent za pranie odzieży. Nie jest to wynagrodzenie za pracę, więc nie może być w księgach uznane za koszty wypłaty wynagrodzeń. Stanowi natomiast przychód ze stosunku pracy. Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 11 updof jest jednak zwolniony z opodatkowania. Ekwiwalentu za pranie odzieży nie należy więc dodawać do wynagrodzenia i opodatkowywać. Świadczenie to nie podlega również oskładkowaniu. Dla pracodawcy wypłata ekwiwalentu może zostać uznana za koszt uzyskania przychodów dopiero w momencie jego wypłaty, ponieważ mieści się w pojęciu „wypłat, świadczeń oraz innych należności” z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę. Koszt ten należy ująć w kolumnie 13 pkpir. W księgach rachunkowych: