Postanowienie SN z dnia 29 października 2025 r., sygn. III PSK 61/25
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Piotr Prusinowski
w sprawie z powództwa J.B.
przeciwko Skarbowi Państwa - Izbie Administracji Skarbowej we Wrocławiu
o ustalenie istnienia stosunku służby, ewentualnie przywrócenie do służby, odszkodowanie w związku z niezgodnym z prawem zwolnieniem ze służby,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 29 października 2025 r.,
na skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu
z dnia 17 października 2024 r., sygn. akt VIII Pa 102/24,
I. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania;
II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda 240 zł (dwieście czterdzieści) z odsetkami z art. 98 § 11 k.p.c. tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z dnia 17 października 2024 r. Sąd Okręgowy we Wrocławiu oddalił apelację Skarbu Państwa - Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Śródmieścia we Wrocławiu z dnia 18 marca 2024 r. w sprawie o ustalenie istnienia stosunku służby, ewentualnie przywrócenie do służby, odszkodowanie w związku z niezgodnym z prawem zwolnieniem ze służby.
Sąd Rejonowy zasądził od strony pozwanej Skarbu Państwa - Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu na rzecz powoda J.B. 18.634,20 zł tytułem odszkodowania w związku z niezgodnym z prawem zwolnieniem ze służby. Sąd Rejonowy podkreślił, że stan faktyczny zaistniały w sprawie był w dużej mierze bezsporny, w szczególności co do tego, że powód dotychczas pełniący służbę jako funkcjonariusz otrzymał od strony pozwanej propozycję zatrudnienia na podstawie stosunku pracy, którą przyjął. Powód chciał kontynuować służbę. Analiza zeznań świadków oraz zgromadzonych w sprawie dokumentów pozwoliła Sądowi Rejonowemu na konstatację, iż proces oraz kryteria doboru osób, którym złożono propozycję służby lub pracy nie zostały sformułowane przez pozwaną w taki sposób, by uznać je za obiektywne i weryfikowalne. W ocenie sądu pozwana nie stworzyła żadnej procedury i nie była prowadzona żadna dokumentacja, na podstawie której dokonano oceny poszczególnych funkcjonariuszy, w tym powoda. Decyzja o złożeniu określonej propozycji winna poddawać się weryfikacji mimo określonych ustawą ogólnych przesłanek. Tylko ustalenie rzeczywistych przyczyn wyboru wobec konkretnego funkcjonariusza danego ustawowego rozwiązania (zaoferowania zatrudnienia, a nie kontynuacji pełnienia służby) gwarantuje możliwość dokonania sądowej kontroli tego, czy organ w sposób zgodny z ustawowymi przesłankami, a nie dowolny i autorytarny, zróżnicował sytuację prawną funkcjonariuszy celno-skarbowych w kontekście zasady równego dostępu do służby publicznej, określonej w art. 60 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Sąd Rejonowy podniósł, że w treści propozycji organ winien w sposób przejrzysty, jawny i transparentny wykazać, że przy składaniu propozycji nowych warunków służby zastosował kryteria z art. 165 ust. 7 PwKAS i w jaki sposób znalazły one odniesienie wobec powoda. Reasumując powyższe rozważania Sąd pierwszej instancji wskazał, że postępowanie strony pozwanej wobec powoda należy uznać za niezgodne z prawem i niepodlegające ochronie prawnej i w związku z tym powodowi należne jest z tego tytułu żądane przez niego roszczenie. Sąd Rejonowy wskazał, że w wydawanych w ostatnim czasie orzeczeniach Sąd Najwyższy przesądził zarówno o prawnej możliwości przywrócenia do służby funkcjonariusza zwolnionego przez złożenie tzw. propozycji pracy bez uzasadnienia przy zastosowaniu art. 184 uKAS per analogiam (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 marca 2023 r., sygn. III PSKP 19/22), jak i zasądzenia odszkodowania z tytułu niezgodnego z prawem zwolnienia ze służby przy zastosowaniu odpowiednio przepisów kodeksu pracy (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 6 września 2023 r. sygn. akt I PSK 76/22). W ocenie Sądu Rejonowego sytuacja prawna powoda w niniejszej sprawie była zbliżona najbardziej do wypowiedzenia zmieniającego uregulowanego w art. 42 k.p. W tym przypadku stosuje się odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę, a zatem do zasądzenia odszkodowania należy stosować przepisy art. 45 w zw. z art. 47 k.p. w zw. z art. 277 ustawy o KAS. Staż powoda u strony pozwanej uzasadniał zastosowanie względem niego trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia (art. 36 § 1 pkt 3 k.p.), co przesądziło o zasądzeniu na rzecz powoda J.B. odszkodowania na podstawie art. 45 § 2 k.p., to jest w wysokości odpowiadającej jego trzymiesięcznemu uposażeniu.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
