Wyrok SN z dnia 4 lutego 2025 r., sygn. II CSKP 938/23
Przedsiębiorca korzystający z prawa pierwszeństwa i wyłączności do firmy może żądać ochrony na podstawie art. 43¹⁰ k.c., chyba że pozwany wykaże okoliczności wyłączające bezprawność (zgodę, działanie w porządku prawnym, wykonywanie własnego prawa). Tolerowanie naruszenia w ramach rodzinnej działalności oraz brak formalnej zgody nie przenoszą ciężaru dowodu na powoda. Zgoda na używanie firmy w określonym zakresie nie uprawnia do tworzenia nowych podmiotów z tym oznaczeniem.
Teza AI
Istota problemu
Spór dotyczył zakresu ochrony prawa do firmy zawierającej oznaczenie "B." – czy powód, który pierwszy zarejestrował działalność gospodarczą z tym oznaczeniem, może żądać zakazu używania go przez spółki powiązane z jego bratem, skoro przez lata tolerował używanie tego oznaczenia w ramach rodzinnej działalności gospodarczej. Problem obejmował też rozkład ciężaru dowodu w zakresie wykazania bezprawności naruszenia oraz wyłączenia bezprawności działania.
Rozstrzygnięcie
SN uchylił wyrok SA w części dotyczącej spółki z o.o. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania. SN stwierdził, że SA nie wyjaśnił podstawy prawnej uprawnienia pozwanego do używania oznaczenia "B." – nie wskazał, czy działał za zgodą powoda, w ramach porządku prawnego, czy wykonywał własne prawo. Ciężar dowodu wykazania braku bezprawności spoczywa na pozwanym, a tolerowanie naruszenia w ramach rodzinnej działalności nie pozbawia powoda ochrony. Dodanie "D." do "B." niedostatecznie odróżnia firmę od firmy powoda.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Mariusz Łodko (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Jacek Grela
SSN Marcin Łochowski
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 4 lutego 2025 r. w Warszawie skargi kasacyjnej R. L. od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 3 lutego 2021 r., I AGa 306/19, w sprawie z powództwa R. L. przeciwko B. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej w Ł. i B. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. o zobowiązanie do zaniechania, o nakazanie i o zobowiązanie,
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
