Brak świadomości pobierania nienależnego świadczenia emerytalnego jako okoliczność wyłączająca obowiązek jego zwrotu w przypadku błędu organu rentowego - Wyrok SN z dnia 9 stycznia 2025 r., sygn. I USKP 158/24
O nienależnie pobranym świadczeniu w rozumieniu art. 138 ust. 2 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS można mówić tylko wtedy, gdy świadczeniobiorca ma świadomość, że wypłacone mu świadczenie się nie należy. Jeżeli ubezpieczony otrzymuje świadczenie w wysokości zgodnej z treścią decyzji organu rentowego, nawet jeśli decyzja ta jest wadliwa na skutek błędu organu, a pouczenie zawarte w decyzji nie pozwala mu w sposób jednoznaczny odnieść go do własnej sytuacji, to nie można przypisać mu złej wiary uzasadniającej obowiązek zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący)
SSN Halina Kiryło
SSN Romualda Spyt (sprawozdawca)
w sprawie z odwołania K. G. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Koszalinie o wysokość świadczenia i zwrot nienależnie pobranego świadczenia, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 9 stycznia 2025 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 12 stycznia 2023 r., sygn. akt III AUa 141/22,
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Koszalinie decyzją z dnia 12 stycznia 2021 r. od 3 grudnia 2013 r. ustalił z urzędu ponownie wysokość emerytury K.G. przyznanej na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2024 r., poz. 1631 ze zm.; dalej ustawa emerytalna). Wysokość emerytury od 3 grudnia 2013 r. wynosi 1582,30 zł, a od 1 lutego 2021 r. - 1846,96 zł.
Decyzją z dnia 11 lutego 2021 r. organ rentowy stwierdził, że ubezpieczona pobrała nienależnie świadczenia za okres od 1 lutego 2018 r. do 31 stycznia 2021 r. w łącznej kwocie 51 404,96 zł z tytułu pobrania emerytury wcześniejszej i pobrania emerytury w związku z ukończeniem powszechnego wieku emerytalnego. Zobowiązał ubezpieczoną do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 1 lutego 2018 r. do 31 stycznia 2021 r. w kwocie 51 404,96 zł. Wskazał też, że wyrównanie za okres od 3 grudnia 2013 r. do 31 stycznia 2021 r. w wysokości 11 173,36 zł Zakład zaliczy na poczet ustalonej nadpłaty po uprawomocnieniu się decyzji; nienależnie pobrane świadczenie wynosi 40 231,60 zł, tj. 51 404,96 zł -11 173,36 zł = 40 231,60 zł, które należy wpłacić w terminie miesiąca od daty doręczenia decyzji.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
