Wyrok NSA z dnia 23 stycznia 2024 r., sygn. III OSK 3204/21
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak Sędziowie: Sędzia NSA Mirosław Wincenciak Sędzia del. WSA Sławomir Pauter (spr.) Protokolant: starszy asystent sędziego Tomasz Godlewski po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2024 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej K.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 marca 2020 r. sygn. akt IV SA/Wa 3061/19 w sprawie ze skargi K.S. na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Przedmiotem skargi kasacyjnej wniesionej przez K.S. jest wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjny w Warszawie z dnia 13 marca 2020 r., sygn. akt IV SA/Wa, którym oddalono skargę w/w na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych.
Powyższy wyrok został wydany w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i prawne:
Decyzją z [...] października 2019 r. Nr [...] Prezes Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, działając na podstawie art. 5 ust. 1 i art. 4 ustawy z 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, orzekł o odmowie potwierdzenia, że K.S. spełnia warunki, o których mowa w art. 4 ww. ustawy. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że na wniosek K.S. z [...] grudnia 2018 r. przeprowadził postępowanie w sprawie spełnienia warunków, o których mowa w art. 4 ww. ustawy. Organ przywołał brzmienie art. 4 ust. 1 i 2 oraz art. 5 ust. 1 ww. ustawy i wskazał, że w wyniku kwerendy przeprowadzonej w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej odnaleziono akta osobowe o sygn. IPN Gd 974/73 dot. K.S., z których wynika, że w/w został przyjęty do służby jako funkcjonariusz i był zatrudniony na stanowisku technika, a następnie na stanowisku starszego technika Sekcji V Wydziału [...] WUSW w G. w okresie od 1 października 1985 r. do 31 lipca 1990 r. Następnie organ podniósł, że ustawa o działaczach opozycji nie zawiera definicji organów bezpieczeństwa państwa, organ odwołał się w tym zakresie do przepisów ustawy o IPN. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 5 powoływanej ustawy organami bezpieczeństwa państwa są instytucje centralne Służby Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz podległe im jednostki terenowe w wojewódzkich, powiatowych i równorzędnych komendach Milicji Obywatelskiej oraz w wojewódzkich, rejonowych i równorzędnych urzędach spraw wewnętrznych. Organ uznał zatem, że Wydział [...] WUSW w G., w którym wnioskodawca pełnił służbę od 1 października 1985 r. do 31 lipca 1990 r., był organem bezpieczeństwa państwa. Organ stwierdził, że Zarząd [...] MSW po wyłączeniu go w dniu 28 listopada 1956 r. ze struktury organów bezpieczeństwa państwa przez następne 20 lat nie był postrzegany jako jednostka Służby Bezpieczeństwa. Faktycznie ponownie został włączony w struktury bezpieczeństwa państwa dopiero decyzją Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 8 grudnia 1983 r. Wprawdzie w zasobie archiwalnym IPN nie odnaleziono decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych z 8 grudnia 1983 r., jednak decyzja ta jest przywołana w piśmie datowanym na dzień 2 stycznia 1984 r., podpisanym przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych gen. Konrada Straszewskiego, w którym między innymi stwierdzono "Zgodnie z decyzją ministra spraw wewnętrznych z dnia 8 grudnia 1983 r. proszę o podporządkowanie wydziału [...] do bezpośredniego nadzoru zastępcy szefa wojewódzkiego (stołecznego) urzędu spraw wewnętrznych ds. Służby Bezpieczeństwa". Jeden z egzemplarzy tego pisma przesłanego do WUSW w Krakowie został odnaleziony w zasobie archiwalnym Oddziału IPN w Krakowie, sygn. akt IPN Kr 516/36. Innym dokumentem potwierdzającym umiejscowienie Wydziału [...] w strukturach SB jest notatka z 25 czerwca 1984 r. dotycząca propozycji podziału jednostek organizacyjnych MSW na jednostki Służby Bezpieczeństwa i Milicji Obywatelskiej, w której Biuro Organizacyjno-Prawne podkreślało, że za decyzją podporządkowania wydziałów [...] WUSW bezpośrednio zastępcom szefa ds. Służby Bezpieczeństwa przemawiały określone warunki społeczno-polityczne kraju i potrzeby operacyjno-techniczne Służby Bezpieczeństwa. Także z zarządzenia nr 098/83 Ministra Spraw Wewnętrznych w sprawie zakresu działania członków kierownictwa MSW wynika, że Zarząd [...] podporządkowano bezpośrednio Szefowi Służby Zabezpieczenia Operacyjnego MSW. Tym samym jednostka ta znalazła się w grupach jednostek organizacyjnych MSW stricto Służby Bezpieczeństwa. Przy czym formalno-prawnie dalej pełnili w niej służbę funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej. Służba Zabezpieczenia Operacyjnego gromadziła (głównie za pomocą środków technicznych) i udostępniała informacje do wykorzystania operacyjnego przez inne służby. Dokumentem potwierdzającym, że Zarząd [...] należy traktować jako jednostkę Służby Bezpieczeństwa jest także decyzja nr 04 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 6 kwietnia 1989 r. w sprawie przekazania szefom WUSW (SUSW) niektórych uprawnień dotyczących przenoszenia stanowisk etatowych funkcjonariuszy SB i MO pomiędzy podległymi jednostkami i komórkami organizacyjnymi. Do tej decyzji zostały załączone kryteria określające rodzaje i liczby stanowisk w niektórych komórkach organizacyjnych WUSW (SUSW) i RUSW (równorzędnych). Wydział [...] w tych kryteriach był zaszeregowany jako komórka organizacyjna Służby Bezpieczeństwa.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
