Wyrok NSA z dnia 28 lutego 2024 r., sygn. I GSK 177/23
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Salachna Sędzia NSA Piotr Piszczek Sędzia del. WSA Krzysztof Sobieralski (spr.) po rozpoznaniu w dniu 28 lutego 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 7 grudnia 2022 r. sygn. akt II SA/Go 628/22 w sprawie ze skargi G. K. na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 sierpnia 2022 r. nr 110000/71/341375/2022 w przedmiocie zwolnienia z obowiązku opłacania należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2. zasądza od G. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. akt II SA/Go 628/22, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim, zwany dalej także "Sądem I instancji", po rozpoznaniu skargi G. K., zwanego dalej "skarżącym", na decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 sierpnia 2022 r., nr 110000/71/341375/2022, zwanego dalej "ZUS" lub "organem", w przedmiocie odmowy prawa do zwolnienia z opłacania należności z tytułu składek, uchylił zaskarżoną decyzję oraz postanowienie ZUS z dnia 14 lipca 2022 r.
Sąd orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z dnia 21 października 2020 r. ZUS odmówił skarżącemu prawa do zwolnienia z opłacenia należności z tytułu składek należnych za miesiąc maj 2020 r. Decyzja została utrzymana w mocy przez ZUS decyzją z dnia 25 listopada 2020 r. Na tę decyzję G. K. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, który wyrokiem z dnia 9 marca 2022 r., sygn. akt II SA/Go 8/22, uchylił zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu wyroku wskazano, że bezspornym był brak zwolnienia z obowiązku złożenia deklaracji. Sąd zwrócił uwagę na ciążący na organie obowiązek prowadzenia postępowania z zachowaniem wszystkich zasad i wymogów przewidzianych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 256 ze zm.), zwanej dalej "K.p.a.", m.in. zasady wynikającej z art. 10 K.p.a. i art. 79a § 1 K.p.a. stanowiącego konkretyzację i uzupełnienie obowiązków wynikających z art. 10 § 1 K.p.a. W tym zakresie Sąd zauważył, iż w niniejszej sprawie skarżący, przed wydaniem decyzji rozstrzygającej jego wniosek, nie otrzymał od organu informacji o braku przesłania wypełnionych w terminie dokumentów rozliczeniowych za maj 2020 r. Sąd dodał również, iż organ nie poinformował o prawie złożenia wniosku o przywrócenie terminu, co naruszyło gwarancje strony w postępowaniu, bezpośrednio wpływając na wynik sprawy. W konsekwencji Sąd stwierdził naruszenie przez organ przepisów art. 8, art. 9, art. 10 § 1, art. 79a § 1 i art. 77 § 4 k.p.a. oraz art. 15 zzzzzn(2) ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2021 r. poz. 2095 ze zm.), zwanej dalej "ustawą o COVID-19". W wytycznych tego wyroku wskazano, że organ uwzględni powyższą ocenę prawną i zastosuje przepisy art. 15zzzzzn(2) ust. 1 pkt 2 i ust. 2 ustawy o COVlD-19.
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy organ pouczył stronę o możliwości złożenia wniosku o przywrócenie terminu do złożenia deklaracji za miesiąc maj 2020 r. wskazując, iż wniosek powinien być uzasadniony okolicznościami powiązanymi ze stanem epidemii wywołanym COVID-19. Po jego złożeniu przez skarżącego ZUS, postanowieniem z dnia 14 lipca 2022. r., odmówił przywrócenia terminu, powołując się na przepis art. 58 § 1 K.p.a. Zdaniem ZUS, strona nie spełniła "obiektywnego" miernika staranności i nie wykazała podnoszonych przez nią twierdzeń dotyczących przyczyn uchybienia terminu, czyli wadliwego działania systemu informatycznego służącego do przyjmowania deklaracji. Następnie ZUS opisaną na wstępie decyzją z dnia 18 sierpnia 2022 r., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a. oraz art. 31zq ust. 8 ustawy o COVID19, ponownie utrzymał w mocy własną decyzję odmowną z dnia 21 października 2020 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
