Wyrok SN z dnia 6 lutego 2024 r., sygn. I USKP 72/23

W przypadku wniosku o rekompensatę z tytułu pracy w szczególnych warunkach, prawo do świadczenia emerytalnego wypłacane jest począwszy od miesiąca złożenia wniosku o rekompensatę, a nie od wcześniejszej daty, chyba że zachodzą szczególne okoliczności wskazujące na błąd organu rentowego. W sytuacji, gdy wnioskodawca złoży wniosek o rekompensatę dopiero po kilku latach od osiągnięcia wieku emerytalnego, bez wcześniejszego zgłoszenia tego prawa, organ rentowy działa zgodnie z prawem, przeliczając świadczenie emerytalne od daty złożenia wniosku, o ile nie udowodniono błędu organu, który mógłby skutkować wcześniejszym nabywaniem praw.

Teza od Redakcji

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Romualda Spyt (przewodniczący)

‎SSN Halina Kiryło

‎SSN Krzysztof Staryk (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania Z. H.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Chrzanowie
‎o przeliczenie emerytury z uwzględnieniem rekompensaty wraz z odsetkami,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 6 lutego 2024 r.,
‎skargi kasacyjnej ubezpieczonego od wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie
‎z dnia 4 stycznia 2022 r., sygn. akt III AUa 844/21,

oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

W wyroku z dnia 4 stycznia 2022 r., sygn. akt III AUa 844/21, Sąd Apelacyjny w Krakowie – w sprawie z odwołania Z. H. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w Chrzanowie – oddalił apelację odwołującego się od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Krakowie z dnia 12 lutego 2021 r., sygn. akt VII U 602/20, w którym Sąd Okręgowy oddalił odwołanie Z. H. od decyzji organu rentowego z dnia 16 stycznia 2020 r. odmawiającej przeliczenia emerytury z uwzględnieniem rekompensaty od dnia 14 października 2014 r. wraz z odsetkami.

Sąd Apelacyjny podzielił i przyjął za własne ustalenia podstawy faktycznej wyroku Sądu pierwszej instancji, zgodnie z którymi wnioskodawca od 1 marca 1986 r. pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy. W 2010 r. starał się o prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, jednak decyzją z dnia 1 lipca 2010 r. organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury z uwagi na brak wymaganego na dzień 1 stycznia 1999 r. 25 – letniego ogólnego stażu pracy i udowodnionych 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Odwołanie wnioskodawcy od tej decyzji zostało oddalone przez Sąd Okręgowy w Krakowie wyrokiem z dnia 31 maja 2011 r. (sygn. akt VII U 1568/10), a Sąd Apelacyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 24 listopada 2011 r. (sygn. akt III AUa 1232/11) oddalił jego apelację.

W dniu 17 października 2014 r. organ rentowy z urzędu przyznał wnioskodawcy zaliczkę na poczet przysługującej mu od dnia 14 października 2014 r. emerytury od dnia, w którym osiągnął wiek emerytalny 65 lat. Rozliczenie zaliczki nastąpiło na podstawie decyzji z dnia 13 listopada 2014 r. Po negatywnych dla niego rozstrzygnięciach nie składał wniosku o emeryturę pomostową, ani też o rekompensatę. Uczynił to dopiero w dniu 3 września 2019 r., kiedy to złożył w organie rentowym wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury przez przyznanie prawa do rekompensaty. Decyzją z dnia 23 września 2019 r. organ rentowy odmówił przyznania tego prawa podając, że dokumenty (świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych) zawierają braki formalne. Od decyzji tej wnioskodawca w dniu 15 października 2019 r. złożył odwołanie dołączając dwa świadectwa pracy w szczególnych warunkach: jedno z dnia 6 czerwca 2017 r. wystawione przez K. S.A. w K., drugie z dnia 9 marca 2017 r. pochodzące z Z. Sp. z o.o. W oparciu o te dokumenty organ rentowy przeliczył wnioskodawcy ponownie kapitał początkowy przez doliczenie rekompensaty i następnie decyzją z dnia 13 listopada 2019 r. przeliczył emeryturę począwszy od dnia 1 września 2019 r. Wnioskodawca nie zaskarżył tej decyzji, natomiast w dniu 23 grudnia 2019 r. zwrócił się do organu rentowego o wyrównanie świadczenia emerytalnego z uwzględnieniem przyznanej do kapitału kwoty rekompensaty od dnia 14 października 2014 r. oraz odsetek, które to żądanie organ rentowy załatwił odmownie zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzją.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty