Wyrok NSA z dnia 18 listopada 2022 r., sygn. III OSK 4651/21
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Wojciech Jakimowicz Sędziowie: sędzia NSA Zbigniew Ślusarczyk sędzia del. WSA Beata Jezielska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 18 listopada 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej M. K. i L. K. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową A. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 czerwca 2020 r. sygn. akt II SA/Wa 2741/19 w sprawie ze skargi M. K. i L. K. reprezentowanych przez przedstawicielkę ustawową A. K. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w [...] z dnia 23 października 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku oddala skargę kasacyjną
Uzasadnienie
Wyrokiem z 24 czerwca 2020 r. (sygn. akt II SA/Wa 2741/19) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpoznaniu skargi M. K. i L. K. reprezentowanych przez przedstawiciela ustawowego A. K., na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z 23 października 2019 r. w przedmiocie odmowy przyznania renty rodzinnej w drodze wyjątku, na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity na dzień orzekania przez WSA Dz.U. z 2019 r., poz. 2167 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), oddalił skargę. Wyrok ten zapadł w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z 23 października 2019 r., wobec uchylenia wcześniejszych decyzji Prezesa ZUS przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 8 lipca 2019 r., Prezes ZUS, po ponownym rozpatrzeniu wniosku o rentę rodzinną w drodze wyjątku po ojcu małoletnich skarżących M. K., odmówił przyznania świadczenia w drodze wyjątku. W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że w myśl art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1270, ze zm., dalej jak: uo.e.i.r. ), do przyznania świadczenia w drodze wyjątku muszą być spełnione łącznie wszystkie warunki wskazane w powołanym przepisie. Wyjaśniono, że renta rodzinna jest pochodną świadczenia osoby zmarłej, a zatem w pierwszej kolejności bada się uprawnienia, jakie przysługiwałyby osobie zmarłej, a następnie wnioskodawcy – członka rodziny po osobie zmarłej. Organ ustalił, że zmarły w wieku 23 lat ojciec skarżących, zamiast 3 lat okresów składkowych i nieskładkowych udokumentował tylko 10 miesięcy i 8 dni tych okresów. Podano, że ukończył on liceum ogólnokształcące w dniu 26 kwietnia 2013 r., a zatem od dnia następnego mógł podjąć zatrudnienie poparte opłacaniem składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wprawdzie od 1 września 2014 r. do 24 czerwca 2016 r. ojciec dzieci był uczniem policealnej szkoły zawodowej, ale nauka w szkole policealnej odbywała się w systemie zaocznym i nie była przeszkodą do podjęcia zatrudnienia. Wskazano, że w latach 2013 – 2017 ojciec dzieci nie był całkowicie niezdolny do pracy, a zatem również stan zdrowia nie stanowił przeszkody w podjęciu zatrudnienia popartego opłacaniem składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wskazano, że z wniosku o rentę rodzinną w drodze wyjątku wynika, że ojciec dzieci wykonywał prace dorywcze, ale nie stanowi to okoliczności szczególnej w rozumieniu art. 83 ust. 1 u.o.e.i.r., gdyż jest to wynik wyboru osoby decydującej się na pracę bez opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, która powinna liczyć się prawnymi konsekwencjami w zakresie przyszłych uprawnień do świadczenia z ubezpieczenia społecznego. W ocenie Prezesa ZUS także trudne warunki materialne nie stanowią wystarczającego uzasadnienia do przyznania prawa do świadczenia w drodze wyjątku.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty