Wyrok NSA z dnia 13 października 2023 r., sygn. II GSK 1221/20
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dorota Dąbek Sędzia NSA Marcin Kamiński (spr.) Sędzia del. WSA Marek Krawczak Protokolant Patrycja Kołtan-Kozłowska po rozpoznaniu w dniu 13 października 2023 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. Sp. z o.o. w R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 lipca 2020 r. sygn. akt VI SA/Wa 2687/19 w sprawie ze skargi A. Sp. z o.o. w R. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od A. Sp. z o.o. w R. na rzecz Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia 360 (słownie: trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Wyrokiem z 22 lipca 2020 r., sygn. akt VI SA/Wa 2687/19, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę A. Sp. z o.o. w R. (strona skarżąca, skarżąca, spółka) na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) z dnia [...] października 2019 r. nr [...] w przedmiocie obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego.
Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy.
Prezes NFZ (organ odwoławczy, organ) decyzją nr [...] z dnia [...] października 2019 r., po rozpatrzeniu odwołania spółki (płatnik składek) od decyzji dyrektora Podkarpackiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ (organ I instancji) z dnia [...] września 2017 r., znak: [...], stwierdzającej istnienie obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego W. J.-S. (zainteresowana) z tytułu wykonywania umów, co do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o umowie zlecenia, zawartych z płatnikiem składek w dniu 12 stycznia 2013 r., utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych zwrócił się do organu I instancji z wnioskiem o rozpatrzenie sprawy w zakresie objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym zainteresowanej z tytułu wykonywania pracy na podstawie umów o świadczenie usług do których mają zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego na rzecz płatnika. Organ I instancji ustalił, że zainteresowana podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. W wyniku wniesionego przez płatnika składek odwołania, Prezes NFZ utrzymał decyzję organu I instancji w mocy. Wskazał, że przedmiotem zawartej przez płatnika składek z zainteresowaną umowy wykonywanej w dniu 12 stycznia 2013 r. było przygotowanie materiałów dydaktycznych i przeprowadzeniu wykładów na kursie kwalifikacyjnym w dziedzinie pielęgniarstwa. Płatnik składek miał wydać zainteresowanej na jej żądanie wszelkie niezbędne materiały i narzędzia, z których miała się rozliczyć po wykonaniu dzieła. Odbiór dzieła nastąpił w siedzibie płatnika składek. Organ podkreślił, że w umowie zostało określone stałe wynagrodzenie w określonej wysokości, strony nie mogły powoływać się na postanowienia pozaumowne, a zainteresowana zobowiązała się do przygotowania i korzystania z własnych autorskich materiałów dydaktycznych zgodnie z ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Zadaniem organu odwoławczego czynności wykonywane przez zainteresowaną nie mogły zostać zakwalifikowane, jako wykonywane w ramach umowy o dzieło, ponieważ wykonywane prace polegały na dokonywaniu czynności z należytą starannością. Zawarte z płatnikiem składek umowy były nakierowane na podjęcie działań i dokonywanie określonych czynności faktycznych. Czynności wykonywane przez zainteresowaną w żaden sposób nie zmierzały do powstania nowego bądź zmodyfikowanego w sposób stanowiący o jego indywidualnym charakterze, samoistnego dzieła, które zostało zdefiniowane w momencie zawierania umów. Prezes NFZ zwrócił uwagę, że przedmiot umów został określony w sposób ogólny, abstrakcyjny i bez specyfikacji pozwalających na wskazanie parametrów, którymi miałby się charakteryzować rezultat umów. Prace wykonywane przez zainteresowaną wymagały zaangażowania wielu powtarzalnych, jednorodnych czynności. Ponadto, przedmiot umów został określony w formie czynności do wykonania, a nie sprecyzowanego rezultatu do osiągnięcia, o czym świadczą zwroty "przygotowanie", czy "przeprowadzenie". Organ podkreślił także, że żaden z zapisów umów nie regulował kwestii odpowiedzialności zainteresowanej za wykonywane prace i ich ewentualne rezultaty. W ocenie Prezesa NFZ, jeżeli przedmiot umów został określony w sposób ogólny, jak w rozpoznawanej sprawie, to nie można sprawdzić czy oczekiwany rezultat został osiągnięty. Niezindywidualizowanie przedmiotu umów, niedookreślenie go i niewystarczające jego oznaczenie z góry skutkuje brakiem możliwości zweryfikowania otrzymanego świadczenia w oparciu o przepisy regulujące umowę o dzieło. Co więcej, to płatnik składek jako zlecający przeprowadzenie szkoleń, a nie zainteresowana, jako prowadząca zajęcia, w rzeczywistości podlegał odpowiedzialności za wady dzieła. Natomiast zainteresowana zobowiązana była wykonać swoją pracę sumiennie według swojej najlepszej wiedzy, ze starannością, jakiej wymaga zakres i charakter pracy.
Na decyzję Prezesa NFZ płatnik składek (spółka) złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zarzucając naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku) przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że zainteresowana podlegała ubezpieczeniu społecznemu, art. 734 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (k.c.) w zw. z art. 750 k.c. poprzez niewłaściwe ich zastosowanie i przyjęcie, że zainteresowana wykonywała czynności na rzecz skarżącej na podstawie umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu, podczas gdy czynności te miały charakter odpowiadający umowie o dzieło, a także art. 627 k.c. poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji w której płatnika składek i zainteresowaną łączyła umowa o dzieło. Mając na uwadze powyższe zarzuty płatnik składek wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
