Wyrok NSA z dnia 27 października 2023 r., sygn. I OSK 1863/22
Dnia 27 października 2023 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Iwona Bogucka Sędziowie: sędzia NSA Marek Stojanowski sędzia del. WSA Arkadiusz Blewązka (spr.) po rozpoznaniu w dniu 27 października 2023 roku na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej T. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 stycznia 2022 r., sygn. akt I SA/Wa 2630/21 w sprawie ze skargi T. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...] września 2021 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok w całości, a także zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy B. z dnia [...] czerwca 2021 r. nr [...] w zakresie odmowy przyznania świadczenia pielęgnacyjnego w okresie od dnia 1 grudnia 2020 r. do dnia 31 maja 2021 r.; 2. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. na rzecz T. K. kwotę 800,00 (osiemset) PLN tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 27 stycznia 2022 r., I SA/Wa 2630/21 oddalił skargę T. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...] września 2021 r., nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego.
Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach sprawy:
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w O. decyzją z dnia [...] września 2021 r. nr [...], po rozpatrzeniu odwołania T. K., uchyliło w całości decyzję Wójta Gminy B. z dnia [...] czerwca 2021 r. nr [...] odmawiającą przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym mężem i orzekło o przyznaniu T. K. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym mężem począwszy od dnia [...] czerwca 2021 r. do [...] lipca 2022 r. Z uzasadnienia powyższej decyzji wynika, że Wójt Gminy B. ww. decyzją z dnia [...] czerwca 2021 r. orzekł o odmowie przyznania T.K. świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym mężem, wskazując niespełnienie przesłanka określonej w art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U.2020.111 ze zm.), dalej jako u.ś.r.", ponieważ niepełnosprawność jej męża, zgodnie z załączonym do akt sprawy orzeczeniem o niepełnosprawności, powstała w późniejszym okresie niż wymagał tego art. 17 ust. 1b u.ś.r. Nie zgadzając się z tym rozstrzygnięciem T. K. wniosła odwołanie zarzucając nieuwzględnienie tego, że na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., K 38/13 doszło do uznania niekonstytucyjności tegoż przepisu w części, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną ze względu na datę powstania niepełnosprawności. Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w O. ww. decyzją z dnia [...] września 2021 r. uchyliło decyzję organu I instancji i orzekł o przyznaniu T. K. wnioskowanego świadczenia pielęgnacyjnego począwszy od dnia 1 czerwca 2021 r. do 31 lipca 2022 r. W uzasadnieniu tej decyzji organ odwoławczy przywołał treść art. 17 ust. 1, ust. 1b, ust. 5 pkt 1 lit. b oraz art. 24 ust. 2, art. 25 ust. 1, art. 30 ust. 1 i ust. 2 u.ś.r. i wyjaśnił, że z zebranego materiału dowodowego wynika, że skarżąca w dniu [...] grudnia 2020 r. złożyła wniosek o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawnym mężem. Ponadto w oświadczeniu z dnia [...] grudnia 2020 r. skarżąca wskazała, że na podstawie art. 27 ust 5 u.ś.r. z dniem przyznania jej prawa do świadczenia pielęgnacyjnego rezygnuje z prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego przyznanego decyzją Wójta Gminy B. z dnia [...] września 2020 r. Organ odwoławczy wskazał, iż powyższą decyzją przyznano skarżącej prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na okres od dnia [...] listopada 2020 r. do dnia [...] października 2021 r. W następstwie odrębnego wniosku skarżącej decyzja ta została uchylona decyzją Wójta Gminy B. z dnia [...] czerwca 2021 r. nr [...]. W jej uzasadnieniu organ I instancji wyjaśnił, że powodem uchylenia decyzji jest rezygnacja z tego świadczenia przez osobę uprawnioną. Ostatnie świadczenie z tego tytułu zostało wypłacone T. K. w dniu [...] maja 2021 r. za miesiąc maj 2021 r. Dalej organ odwoławczy wskazał, iż finalnie organ I instancji ww. decyzją z dnia [...] czerwca 2021 r. odmówił T. K. prawa do świadczenia pielęgnacyjnego, wskazując, że nie zostało spełnione kryterium momentu powstania niepełnosprawności męża (art. 17 ust. 1b u.ś.r.). Organ odwoławczy wyjaśnił, że organ I instancji po raz drugi w badanej sprawie dokonał błędnej wykładni tegoż przepisu, pomijając wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., K 38/13 . stwierdzający niekonstytucyjność znajdującego się w tym przepisie kryterium daty powstania niepełnosprawności. przesłanka ta nie obowiązuje w aktualnym stanie prawnym. Oznacza to, że data powstania u męża skarżącej niepełnosprawności nie może stanowić podstawy odmowy świadczenia pielęgnacyjnego. Następnie organ odwoławczy podkreślił, że T. K. na mocy decyzji Wójta Gminy B. z dnia [...] września 2020 r. posiadała prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego na okres od dnia [...] listopada 2020 r. do dnia [...] października 2021 r. Natomiast zgodnie z treścią art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. b) u.ś.r. świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba sprawująca opiekę ma ustalone prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku dla opiekuna, o którym mowa w ustawie z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów. Przepis ten wyklucza możliwość pobierania dwóch świadczeń jednocześnie, aczkolwiek nie uniemożliwia wyboru przez uprawnionego świadczenia także wówczas, gdy jedno z nich jest już przyznane wcześniejszą decyzją. Z tego też powodu Wójt Gminy B., przychylając się do żądania skarżącej, decyzją z dnia [...] czerwca 2021 r. uchylił decyzję własną z dnia [...] września 2020 r. Jednak organ I instancji w uzasadnieniu decyzji z dnia [...] czerwca 2021 r. wskazał, że ostatnie świadczenie w postaci specjalnego zasiłku opiekuńczego zostało wypłacone skarżącej w dniu [...] maja 2021 r. za miesiąc maj 2021 r. Wobec powyższego Kolegium stwierdziło, że skarżącej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego przysługuje od dnia [...] czerwca 2021 r., bowiem dopiero od tego dnia ustała negatywna przesłanka, o której mowa w art. 17 ust. 5 pkt 1 lit b) u.ś.r. (ustał zbieg dwóch świadczeń).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
