Wyrok SN z dnia 31 maja 2023 r., sygn. II CSKP 284/22
1. Dziedziczenie niezgodne z dziedziczeniem ustawowym powoduje przysporzenie po stronie spadkobiercy, z obowiązkiem rozliczenia się z tytułu zachowku. Artykuł 5 Kodeksu cywilnego stanowi wyjątek od zasady prawidłowego korzystania przez uprawnionego z prawa podmiotowego i tylko w zupełnie wyjątkowych sytuacjach powinien mieć zastosowanie, również w sprawach o zachowek.
2. Zasady współżycia społecznego mogą wykluczać w konkretnych okolicznościach, po rozpatrzeniu sytuacji majątkowej i osobistej zobowiązanego, żądanie zapłaty pełnej należności z tytułu zachowku. Dotyczy to w szczególności sytuacji, gdy składnikiem majątku pochodzącego z masy spadkowej jest nieruchomość stanowiąca miejsce zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, zaś inne składniki spadku nie wystarczają na pokrycie zobowiązania. Zastosowanie art. 5 k.c. do roszczenia z tytułu zachowku nie jest wyłączone, jeżeli po pokryciu zobowiązania z tytułu zachowku i sprzedaży majątku spadkowego celem uregulowania długów spadkowych spadkobierca nie uzyska żadnej korzyści z dziedziczenia.
Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:
SSN Mariusz Łodko (przewodniczący)
SSN Tomasz Szanciło
SSN Paweł Czubik (sprawozdawca)
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 31 maja 2023 r. w Warszawie,
skargi kasacyjnej M. P.
od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi
z 21 sierpnia 2019 r., I ACa 1028/18,
w sprawie z powództwa I. S. i Ł. W.
przeciwko M. P. i W. K.
o zapłatę lub wydanie,
I. uchyla zaskarżony wyrok w części, tj.:
2) co do punktu 3 w całości
i w tym zakresie przekazuje sprawę Sadowi Apelacyjnemu
w Łodzi do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania kasacyjnego;
II. oddala skargę kasacyjną w pozostałym zakresie.
UZASADNIENIE
Wyrokiem z 27 kwietnia 2018 r. Sąd Okręgowy, w Ł. w sprawie z powództwa I.S. i Ł.W. przeciwko M.P. i W.K. o zachowek, zasądził od M.P. na rzecz I.S. i Ł.W. kwoty po 88 116,86 zł na rzecz każdego z powodów z odsetkami od 30 marca 2011 r. do dnia zapłaty, zasądził od W.K. na rzecz I.S. i Ł. W. kwoty po 102 490,32 zł na rzecz każdego z powodów z odsetkami od 13 marca 2012 r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części i rozstrzygnął o kosztach procesu, a także nadał wyrokowi w punkcie 2 w stosunku do każdego z powodów rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie kwot po 62 540,50 zł.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty