Wyrok NSA z dnia 14 lutego 2020 r., sygn. I OSK 1795/18
Nabycie przez PKP użytkowania wieczystego na podstawie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” nie może w ogóle odnosić się do mienia podlegającego komunalizacji z mocy prawa na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych. Mienie to stało się własnością gmin już w dacie 27 maja 1990 r., a więc 10 lat wcześniej niż możliwe było uwłaszczenie PKP gruntem, w stosunku do którego podmiot ten nie posiadał tytułu prawnego.
Teza od Redakcji
Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska (spr) Sędziowie: sędzia NSA Olga Żurawska-Matusiak sędzia del. WSA Ewa Kręcichwost-Durchowska Protokolant: [...] po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2020 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Polskich Kolei Państwowych S.A. w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 lutego 2018 r. sygn. akt I SA/Wa 1341/17 w sprawie ze skargi Polskich Kolei Państwowych S.A. w Warszawie na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z dnia [...] 2017 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nabycia z mocy prawa własności nieruchomości oddala skargę kasacyjną.
Uzasadnienie
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z 7 lutego 2018 r. oddalił skargę Polskich Kolei Państwowych S.A. w Warszawie na decyzję Krajowej Komisji Uwłaszczeniowej z [...] 2017 r. utrzymującą w mocy decyzję Wojewody M. z [...] 2015 r. stwierdzającą nabycie przez Gminę R., z mocy prawa, z dniem 27 maja 1990 r., nieodpłatnie, prawa własności nieruchomości Skarbu Państwa, położonej w jednostce ewidencyjnej R., obszar wiejski, obręb C., oznaczonej w ewidencji gruntów, jako działka nr [...] o pow. 0,0581 ha. Podstawę materialnoprawną decyzji stanowił art. 7 ust. 1 ustawy z 10 maja 1990 r. Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 32, poz. 191, ze zm., dalej: ustawa komunalizacyjna).
Jak podkreślił Sąd, z akt sprawy wynika, iż w księdze wieczystej nr [...] prowadzonej przez Sąd Rejonowy w L. ujawniona jest m.in. działka nr [...], obręb C. W dziale II tej księgi jako właściciel wpisany jest Skarb Państwa na podstawie art. 32 ust. 2 ustawy z 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. Nr 14, poz. 130 ze zm.). Z zapisu działu I ww. księgi wynika, że przedmiotowa nieruchomość objęta była uprzednio wykazem hipotecznym Lwh [...] gminy katastralnej C. Natomiast w wykazie hipotecznym Lwh [...] ujawniona jest pgr. 1. kat. [...] gm. kat. C. Na karcie B tej księgi jako właściciel wpisana jest Gmina C. W myśl uchwały Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie Nr XVIII/92/72 z 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie krakowskim oraz ustalenia siedzib gminnych rad narodowych (Dz. Urz. WRN w Krakowie Nr 18, poz. 268), została utworzona Gmina R., w skład której wszedł obszar sołectwa C. z gromady C. Wobec powyższego, Sąd podzielił stanowisko organów, iż sporna nieruchomość przed 1954 r. stanowiła mienie gromadzkie (gminne) i taki status prawny miała w dniu 27 maja 1990 r. W konsekwencji, jako mienie gromadzkie (gminne) podlegała ona komunalizacji z mocy prawa na rzecz gminy właściwej, tj. gminy R. Przeprowadzona przez Sąd analiza akt sprawy potwierdziła zatem prawidłowość stanowiska organu odwoławczego, iż przy komunalizacji spornej nieruchomości praw skarżącego przedsiębiorstwa nie naruszono. W sprawie nie wykazano bowiem aby w dacie komunalizacji (27 maja 1990 r.) przedsiębiorstwo PKP S.A. legitymowało się jakimkolwiek tytułem prawnorzeczowym do spornej nieruchomości. Nie dysponowało ono w tej dacie żadnym indywidualnym aktem dotyczącym tej nieruchomości, czy to w formie decyzji, umowy, czy też protokołu zdawczo - odbiorczego, który ustanowiłby zarząd czy użytkowanie. Sąd nie podzielił zawartej w skardze argumentacji o możliwości nabycia przez skarżące przedsiębiorstwo prawa zarządu lub użytkowania spornej nieruchomości z mocy prawa wzmacniając swoje stanowisko uchwałą składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 lutego 2017 r., sygn. akt I OPS 2/16.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
