Umorzenie kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe generuje przychód zwolniony z opodatkowania na mocy rozporządzenia Ministerstwa Finansów, natomiast zwrot kosztów związanych z ulgą odsetkową skutkuje koniecznością doliczenia tych kosztów do rozliczenia podatkowego, jeśli doszło do ich odliczenia wcześniej.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego jest możliwe wyłącznie w części, w której kredyt został zaciągnięty na wydatki opisane w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i rozporządzeniu Ministra Finansów.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego od przychodu z umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego znajdzie zastosowanie wyłącznie do jednej wybranej inwestycji mieszkaniowej, której realizacja była celem kredytu. Kredyt dotyczący dwóch inwestycji uniemożliwia zaniechanie dla całego umorzenia, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów.
Spłata kredytu zaciągniętego na zakup własnego mieszkania i koszty przygotowania gruntu do budowy domu stanowią wydatki na cele mieszkaniowe, jednak spłata kredytu zaciągniętego przez męża nie spełnia warunków do uznania za taki wydatek.
Spłatę kredytu dewizowego, dokonaną przed sprzedażą nieruchomości, uznaje się za wydatek na cele mieszkaniowe jedynie w zakresie odpowiadającym otrzymanej zaliczce. Spłata przewyższająca tę kwotę przed uzyskaniem przychodu ze sprzedaży nie spełnia wymogów ulgi mieszkaniowej.
Umorzenie części kredytu hipotecznego stanowi przychód podlegający zaniechaniu poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia z dnia 11 marca 2022 r., o ile kredyt zaciągnięto na cele mieszkaniowe zgodnie z określonymi przesłankami prawnymi.
Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości może być objęty zwolnieniem podatkowym, jeśli został przeznaczony na własne cele mieszkaniowe w terminie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie; wydatkowanie przychodu przed sprzedażą nie stanowi podstawy do zastosowania zwolnienia (art. 21 ust. 1 pkt 131 uPIT).
Umorzenie części kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele mieszkaniowe podlega zaniechaniu poboru podatku, o ile dotyczy kosztów zgodnych z art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT. Zwrot nadpłaconych kwot spłaconego kredytu przez bank nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zwolnieniu podatkowemu podlegają dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości, które zostały przeznaczone na własne cele mieszkaniowe, w tym spłatę kredytu hipotecznego, ale nie na wydatki związane z aranżacją wnętrz i zakupami sprzętów AGD, z wyjątkiem niektórych kosztów niezbędnych do funkcjonowania mieszkalnego.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego dotyczy wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego przeznaczonego na cele mieszkaniowe w zakresie wskazanym w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy PIT, w tym na zakup oraz wykończenie mieszkania. Zwrot nadpłaconych rat kredytowych nie stanowi opodatkowanego przychodu, brak przysporzenia majątkowego.
Przeniesienie udziału w nieruchomości w zamian za przejęcie długu oraz dodatkową spłatę stanowi odpłatne zbycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co generuje przychód opodatkowany 19% stawką podatku.
Kwota zwrotu otrzymana przez kredytobiorców od banku w ramach ugody pozasądowej, stanowiąca zwrot rat kredytowych i kosztów procesowych, nie stanowi przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.
Z tytułu umorzenia wierzytelności z kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, kredytobiorcy nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, pod warunkiem, że spełnione są przesłanki rozporządzenia Ministra Finansów o zaniechaniu poboru podatku.
Wydatki poniesione na zakup lokalu mieszkalnego po uzyskaniu przychodu pełnią funkcję wydatków na własne cele mieszkaniowe, umożliwiając korzystanie z ulgi podatkowej. Tym samym, prawo do ulgi mieszkaniowej wymaga faktycznego uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia przed poniesieniem kosztów z nowonabytym lokalem.
Dochody ze sprzedaży nieruchomości mogą zostać zwolnione z opodatkowania, o ile przeznaczone są na spłatę kredytu hipotecznego, zaciągniętego na cele mieszkaniowe przed uzyskaniem dochodu oraz po przystąpieniu podatnika do umowy kredytowej w wyniku rozszerzenia wspólności majątkowej.
Skutki podatkowe unieważnionej umowy kredytu hipotecznego powstają wyłącznie w momencie faktycznego rozliczenia z bankiem. Zwroty otrzymane na mocy prawomocnych wyroków sądów nie stanowią przychodu podatkowego, a odsetki naliczone od nieterminowych zwrotów mogą podlegać zwolnieniu z opodatkowania.
Dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości, wydatkowany na cele mieszkaniowe w formie spłaty kredytu i zakupu nowych mieszkań, podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Dochód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości, przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na nabycie i wykończenie nowego mieszkania zgodnie z własnymi celami mieszkaniowymi, podlega zwolnieniu z opodatkowania, gdyż spełnia przesłanki art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Sprzedaż części nieruchomości przed upływem pięciu lat od nabycia, jeśli wpływy ze sprzedaży zostaną przeznaczone na spłatę kredytu zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zwrot środków stanowiących nadpłatę kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe, będący różnicą między wpłatami a wypłatą kapitału, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych z uwagi na brak definitywnego przysporzenia majątkowego.
Częściowe wydatkowanie środków zbycia nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego na cele własne uzasadnia zastosowanie ulgi podatkowej. Jednak zakup nowej nieruchomości dla celów własnych, wynajmowanej nadal osobom trzecim, nie spełnia kryteriów ulgi mieszkaniowej.
Spłata kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup lokalu mieszkalnego środkami uzyskanymi ze sprzedaży innej nieruchomości kwalifikuje się jako wydatek na własne cele mieszkaniowe, umożliwiając zwolnienie z podatku dochodowego w przypadku sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat od nabycia, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Wydatki na budowę budynku mieszkalnego na działce będącej majątkiem osobistym małżonki, wobec braku rozszerzenia wspólności majątkowej w ustawowym terminie, nie spełniają przesłanek do uznania za wydatki na własne cele mieszkaniowe w znaczeniu art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., wykluczając możliwość zwolnienia podatkowego.
Umorzona przez bank wierzytelność z tytułu kredytu hipotecznego, zaciągniętego na inwestycję mieszkaniową spełniającą przesłanki rozporządzenia Ministra Finansów, podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego, gdy kredyt zaspokaja potrzeby więcej niż jednego gospodarstwa domowego.