Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy nie ma zastosowania do transakcji dotyczących wyłącznie udziałów w nieruchomości. Zwolnienie obejmuje jedynie sprzedaż całego budynku mieszkalnego lub jego odrębnej własności.
Podlegającemu opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, określonemu w art. 9 pkt 17 ustawy, zwolnieniu nie podlega nabycie udziałów w nieruchomości dokonane w kilku odrębnych czynnościach, nawet jeśli łącznie prowadzą do nabycia całej nieruchomości. Każda z tych czynności winna być rozpatrywana oddzielnie.
Zawarta umowa sprzedaży dotycząca nabycia udziału w prawie własności nieruchomości nie podlega zwolnieniu podatkowemu przewidzianemu w art. 9 pkt 17 ustawy, ponieważ zwolnienie obejmuje wyłącznie całkowite prawa własności lokalu mieszkalnego lub budynku jednorodzinnego, a nie jedynie udziały w tych prawach.
Przeniesienie wierzytelności w drodze subrogacji, dokonane według art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jako że czynność ta nie została wymieniona w zamkniętym katalogu opodatkowanych czynności.
Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych, określone w art. 9 pkt 17 ustawy, nie ma zastosowania do umowy sprzedaży dotyczącej udziału w prawie własności lokalu mieszkalnego. Zwolnienie przysługuje wyłącznie przy nabyciu całości prawa własności lokalu przez osoby uprzednio nieposiadające udziału przekraczającego 50%, nabytego w drodze dziedziczenia.
Nabycie przez osobę fizyczną lokalu mieszkalnego ze środków pochodzących z jej majątku osobistego kwalifikuje się do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych, o ile osoba ta uprzednio nie posiadała tytułu własności w nieruchomości mieszkaniowej, zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Nabycie pierwszego lokalu mieszkalnego uprawnia do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli wcześniej posiadany domek letniskowy nie zaspokajał potrzeb mieszkaniowych i nie spełniał wymogów budynku mieszkalnego.
Zbycie udziału w prawie własności lokalu mieszkalnego nie podlega zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych, gdyż art. 9 pkt 17 ustawy wymaga przeniesienia pełnego prawa własności, nie zaś jego części. Zwolnienie nie obejmuje udziałów nabywanych przez sprzedaż.
Zakup pierwszej nieruchomości jednorodzinnej przez małżonków na zasadzie wspólności majątkowej jest zwolniony z podatku od czynności cywilnoprawnych, jeśli przed zakupem nie posiadali oni praw określonych w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Umowa sprzedaży budynku mieszkalnego jednorodzinnego, będącego pierwszą nieruchomością nabywcy, korzysta ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych, jeżeli nabywcy nie posiadali wcześniej innych praw do nieruchomości zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy. Nadpłata podatku podlega zwrotowi.
Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy nie przysługuje w przypadku zakupu nieruchomości z więcej niż jednym budynkiem mieszkalnym, niezależnie od technicznego stanu jednego z budynków, chyba że istnieje decyzja administracyjna o zakazie jego użytkowania.
W świetle art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nabycie lokalu mieszkalnego na współwłasność przez osoby fizyczne, dla których jest to pierwsze prawo własności, jest zwolnione z opodatkowania, pod warunkiem że umowa sprzedaży obejmuje cały lokal mieszkalny jako odrębną nieruchomość.
Zakup monet wykonanych ze złota dewizowego nie podlega zwolnieniu z podatku od czynności cywilnoprawnych jako sprzedaż waluty obcej, mimo że mogą pełnić funkcję środków płatniczych. Zasadniczym czynnikiem decydującym jest kwalifikacja monet jako złota dewizowego zgodnie z Prawem dewizowym.
Umowy sprzedaży monet, które pełnią rolę środka płatniczego, lecz ich zasadniczą cechą jest bycie wykonanymi ze złota dewizowego, nie korzystają ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych jako sprzedaż walut obcych na gruncie art. 9 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Sprzedaż lokalu mieszkalnego nabywanego na współwłasność spełnia przesłanki zwolnienia podatkowego z art. 9 pkt 17 ustawy PCC, gdy kupującymi są osoby nieposiadające wcześniej żadnego prawa do lokalu.
Przekazywanie środków pieniężnych z majątków prywatnych wspólników spółki cywilnej na rachunek bankowy spółki, bez umowy pożyczki i wynagrodzenia, jest traktowane jako oddanie do nieodpłatnego używania, stanowiące zmianę umowy spółki osobowej i podlegające opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Odpłatna cesja praw z umowy przedwstępnej sprzedaży nieruchomości, opodatkowana podatkiem od towarów i usług, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.
Zwolnienie z podatku czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 9 pkt 17 ustawy dotyczy wyłącznie transakcji, gdzie przedmiotem jest prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Budynek letniskowy nie spełniający tej definicji na dzień zakupu nie kwalifikuje się do tego zwolnienia.
Sprzedaż nieruchomości gruntowej zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym, połączonym z budynkiem niemieszkalnym będącym częścią składową, objęta jest zwolnieniem z podatku od czynności cywilnoprawnych, mimo pierwotnej klasyfikacji jako odrębne budynki.
Nabycie pierwszego mieszkania przez osobę, która uzyskała wyłączną własność nieruchomości wskutek działu spadku, nie kwalifikuje się do zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych, przewidzianego dla osób nieposiadających wcześniej żadnego prawa własności do lokalu.