Umorzenie kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe generuje przychód zwolniony z opodatkowania na mocy rozporządzenia Ministerstwa Finansów, natomiast zwrot kosztów związanych z ulgą odsetkową skutkuje koniecznością doliczenia tych kosztów do rozliczenia podatkowego, jeśli doszło do ich odliczenia wcześniej.

Zbycie udziału w nieruchomości nabytego w drodze darowizny, przy wydatkowaniu środków ze sprzedaży na cele mieszkaniowe w ramach małżeńskiej wspólności majątkowej, może korzystać ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., jeżeli wpływy ze sprzedaży zostaną przeznaczone na zakup wspólnej nieruchomości mieszkaniowej w wymaganym terminie.

Umorzenie części kredytu hipotecznego stanowi przychód podlegający zaniechaniu poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia z dnia 11 marca 2022 r., o ile kredyt zaciągnięto na cele mieszkaniowe zgodnie z określonymi przesłankami prawnymi.

Zakup udziału 1/4 prawa własności mieszkania może być uznany za wydatek na własne cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co pozwala na uzyskanie zwolnienia z podatku dochodowego od sprzedaży nieruchomości w określonych przypadkach.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego dotyczy wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego przeznaczonego na cele mieszkaniowe w zakresie wskazanym w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy PIT, w tym na zakup oraz wykończenie mieszkania. Zwrot nadpłaconych rat kredytowych nie stanowi opodatkowanego przychodu, brak przysporzenia majątkowego.

Zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie pierwszej nieruchomości przysługuje, jeżeli przed zakupem wnioskodawcy nie przysługiwało prawo do lokalu, z wyjątkiem udziału nieprzekraczającego 50% nabytego w spadku.

Kwota zwrotu otrzymana przez kredytobiorców od banku w ramach ugody pozasądowej, stanowiąca zwrot rat kredytowych i kosztów procesowych, nie stanowi przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Z tytułu umorzenia wierzytelności z kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, kredytobiorcy nie będą zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych, pod warunkiem, że spełnione są przesłanki rozporządzenia Ministra Finansów o zaniechaniu poboru podatku.

Wydatki poniesione na zakup lokalu mieszkalnego po uzyskaniu przychodu pełnią funkcję wydatków na własne cele mieszkaniowe, umożliwiając korzystanie z ulgi podatkowej. Tym samym, prawo do ulgi mieszkaniowej wymaga faktycznego uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia przed poniesieniem kosztów z nowonabytym lokalem.

Skutki podatkowe unieważnionej umowy kredytu hipotecznego powstają wyłącznie w momencie faktycznego rozliczenia z bankiem. Zwroty otrzymane na mocy prawomocnych wyroków sądów nie stanowią przychodu podatkowego, a odsetki naliczone od nieterminowych zwrotów mogą podlegać zwolnieniu z opodatkowania.

Częściowe wydatkowanie środków zbycia nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego na cele własne uzasadnia zastosowanie ulgi podatkowej. Jednak zakup nowej nieruchomości dla celów własnych, wynajmowanej nadal osobom trzecim, nie spełnia kryteriów ulgi mieszkaniowej.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat od jej nabycia, przeznaczony na zakup nowej nieruchomości bez precyzyjnego i zapewnionego zamiaru wykorzystania na własne cele mieszkaniowe, nie spełnia warunków zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Umorzenie kredytu hipotecznego przysługuje zaniechaniu poboru podatku dochodowego od kwot umorzonych, o ile kredyt mieszkaniowy zaciągnięty został na cele mieszkaniowe zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów. Część kredytu na refinansowanie nie uprawnia do zaniechania, gdyż nie spełnia definicji kredytu mieszkaniowego w rozumieniu ustawy podatkowej.

Od wydatków na remont, wyposażenie lokalu oraz kosztów pośrednictwa związanych z zakupem lokalu mieszkalnego wykorzystywanego częściowo do działalności gospodarczej przysługuje częściowe prawo do odliczenia podatku VAT na zasadach przewidzianych w art. 86 ust. 7b ustawy o VAT.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego odnosi się tylko do takich umorzeń kredytów mieszkaniowych, które pokrywają wydatki bezpośrednio związane z nabyciem nieruchomości na cele mieszkaniowe, z wyłączeniem kosztów dodatkowych takich jak opłaty sądowe za hipoteki.

Hiszpański rezydent podatkowy nie podlega w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu z tytułu przychodu z ugody kredytowej, a bank nie jest zobowiązany do wystawienia dokumentu IFT-1/IFT-1R, gdyż przychód ten podlega opodatkowaniu wyłącznie w Hiszpanii zgodnie z umową o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Umorzenie przez bank kwoty kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego na cele mieszkaniowe i zabezpieczonego hipotecznie, może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego, gdy wnioskodawca wcześniej nie korzystał z takiego zwolnienia, a kredyt służył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej.

Zwrócone odsetki, uprzednio odliczone jako ulga, dolicza się do dochodu w roku ich uzyskania bez względu na przedawnienie wcześniejszych zobowiązań. Obowiązek rozliczenia ulgi odsetkowej powstaje z chwilą zwrotu odsetek.

Zbycie nieruchomości przed upływem 5 lat od darowizny podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Środki przeznaczone na zakup nieruchomości nie służącej zaspokojeniu własnych celów mieszkaniowych nie korzystają ze zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym.

Podatnik, który na dzień umorzenia wierzytelności nie miał miejsca zamieszkania w Polsce, nie jest zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od umorzonego zadłużenia w Polsce. Dochód z tytułu umorzenia podlega opodatkowaniu jedynie w państwie rezydencji podatnika, zgodnie z odpowiednią umową międzynarodową.

Sprzedaż nieruchomości przed upływem pięciu lat skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu, chyba że dochód zostanie przeznaczony na cele mieszkaniowe, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy. Przychód ze sprzedaży po pięciu latach nie podlega opodatkowaniu, a wynagrodzenie pośrednika może być uznane za koszt przy sprzedaży opodatkowanej.

Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nabycie nieruchomości przez osobę fizyczną, które wcześniej odziedziczyła udziały nieprzekraczające 50%, uprawnia do zwolnienia z opodatkowania pod warunkiem, że pozostali współkupujący również nie przekraczają wskazanych regulacją ograniczeń.

Oddanie do użytkowania budynku jednorodzinnego wyklucza skorzystanie ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych przewidzianego dla nabycia pierwszej nieruchomości mieszkalnej, niezależnie od jego stanu wykończenia i użytkowania w okresie posiadania.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na dwie odrębne nieruchomości, mimo ich fizycznego połączenia, stanowi przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie spełnia przesłanek do zaniechania poboru podatku określonych w rozporządzeniu Ministra Finansów.