Umorzenie zobowiązań z tytułu kredytu mieszkaniowego stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, lecz kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów dotyczącym kredytów na cele mieszkaniowe, zaś zwroty nadpłat i kosztów prawnych nie są opodatkowane.

Umorzenie kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe generuje przychód zwolniony z opodatkowania na mocy rozporządzenia Ministerstwa Finansów, natomiast zwrot kosztów związanych z ulgą odsetkową skutkuje koniecznością doliczenia tych kosztów do rozliczenia podatkowego, jeśli doszło do ich odliczenia wcześniej.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele mieszkaniowe, spełniające wymagania rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze względu na zastosowanie zaniechania poboru tego podatku.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego, zaciągniętego na zakup mieszkania w państwie członkowskim UE, ale poza Polską, korzysta z ulgi podatkowej, jeśli spełnia warunki kredytu mieszkaniowego na własne cele mieszkaniowe, mimo lokalizacji inwestycji poza terytorium RP.

Umorzenie przez bank części kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup działki budowlanej oraz opłaty notarialne i sądowe korzysta z zaniechania poboru podatku dochodowego. Jednakże, umorzenie części kredytu przeznaczonej na refinansowanie wkładu własnego oraz ubezpieczenia na życie tego zaniechania nie obejmuje, zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa podatkowego i treścią rozporządzenia Ministra

Zaniechanie poboru podatku dochodowego jest zasadne dla umorzenia kredytu hipotecznego w części dotyczącej zakupu działki budowlanej oraz kosztów związanych z hipoteką, ale nie obejmuje części refinansowania wkładu własnego i kosztów ubezpieczenia. Kredyt na potrzeby mieszkaniowe nie obejmuje tych elementów w ramach rozporządzenia Ministra Finansów.

Umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego skutkuje powstaniem przychodu podatkowego, a zaniechanie poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów ma zastosowanie wyłącznie do części kredytu zaciągniętego na cele mieszkaniowe, z wyłączeniem wydatków na ubezpieczenie.

Umorzenie kwoty kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na zakup lokalu mieszkalnego może korzystać z zaniechania poboru podatku zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., natomiast umorzenie części kredytu przeznaczonego na refinansowanie kosztów zakupu nie podlega temu zaniechaniu i jest opodatkowane.

Umorzenie części zobowiązania kredytowego przez bank stanowi przychód podatkowy dla współkredytobiorcy, niezależnie od jego praw do nieruchomości, jeśli uzyskał on zwolnienie z długu, nie mogąc ponownie korzystać z zaniechania poboru podatku na podobnej podstawie.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego przysługuje wyłącznie dla umorzeń kredytów mieszkaniowych przeznaczonych na cele mieszkalne, z wyłączeniem lokali niemieszkalnych oraz ubezpieczeń; umorzenia na cele niemieszkalne i ubezpieczeniowe podlegają opodatkowaniu.

Umorzenie kredytu przeznaczonego na spłatę zobowiązań związanych z jedną inwestycją mieszkaniową kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku, jeśli kredyt był udzielony przed 15 stycznia 2015 r., a podatnik nie korzystał wcześniej z podobnego zwolnienia. Część umorzenia odnosząca się do odrębnej inwestycji mieszkaniowej nie korzysta z zaniechania poboru.

Zbycie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele mieszkaniowe, spełniającego przesłanki rozporządzenia Ministra Finansów, może podlegać zaniechaniu poboru podatku dochodowego, nawet jeśli lokal był czasowo użytkowany na cele gospodarcze, o ile głównym celem kredytu było zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych.

Umorzenie kredytu hipotecznego kwalifikowane do celów mieszkaniowych może być objęte zaniechaniem poboru podatku jedynie w części dotyczącej budynku mieszkalnego i związanego z nim gruntu. Umorzenie zadłużenia związanego z gruntami rolnymi i budynkami niemieszkalnymi stanowi przychód podlegający opodatkowaniu.

Zwrot świadczeń uzyskanych w wyniku ugody kompensacyjnej po unieważnieniu umowy kredytowej, przyznany na mocy prawomocnego orzeczenia sądowego, nie stanowi przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako że jest zwrotem nienależnych świadczeń i nie prowadzi do rzeczywistego przysporzenia majątkowego. Odsetki ustawowe w takich przypadkach są zwolnione z opodatkowania.

Umorzenie kredytu hipotecznego przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego korzysta ze zwolnienia od poboru podatku dochodowego, o ile spełnia warunki określone w rozporządzeniu Ministra Finansów; zaniechanie poboru nie dotyczy umorzeń dotyczących refinansowania kosztów zakupu lokalu.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. dotyczy tylko umorzonych wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych, a nie pożyczek hipotecznych. Zwrot nadpłat z tytułu ugody z bankiem nie jest przychodem podatkowym, ale umorzenie części zadłużenia stanowi przychód z nieodpłatnych świadczeń, podlegający opodatkowaniu.

Zwrot środków przez bank z tytułu spłaty kredytu nie stanowi opodatkowanego przychodu, o ile nie wiąże się z trwałym przysporzeniem majątkowym. Umorzone wierzytelności kredytowe mogą być kwalifikowane jako przychód podlegający zaniechaniu poboru podatku na cele mieszkaniowe, co wyklucza obowiązek podatkowy.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przed 15 stycznia 2015 r. i zabezpieczonego hipotecznie, podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów. Zwrot kosztów procesu nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu, gdyż jest jedynie refundacją poniesionych kosztów.

Umorzenie kredytu hipotecznego obejmującego więcej niż jedną inwestycję mieszkaniową nie uprawnia do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, skutkując powstaniem opodatkowanego przychodu z nieodpłatnych świadczeń.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu umorzenia kwoty kredytu mieszkaniowego, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów, dotyczy jedynie kredytów zaciągniętych na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej. Refinansowanie więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego uniemożliwia skorzystanie z tego zaniechania.

Umorzenie kredytu hipotecznego, spełniającego warunki rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., korzysta z zaniechania poboru podatku dochodowego, niezależnie od wcześniejszego korzystania z ulgi mieszkaniowej, o ile kredyt dotyczy jednej inwestycji mieszkaniowej.

Otrzymanie przez podatnika zwrotnych kwot w wyniku ugody sądowej, obejmujących zapłacone świadczenia na rzecz banku i zwrot kosztów procesu, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie prowadzi do realnego przysporzenia majątkowego.

Przychody z tytułu umorzenia kredytu związanego z działalnością gospodarczą prowadzoną na terytorium Polski przez nierezydenta podatkowego Wielkiej Brytanii stanowią dochód podlegający opodatkowaniu w Polsce w ramach działalności gospodarczej. Zwrot nienależnych świadczeń pieniężnych nie tworzy obowiązku podatkowego, jako że stanowi zwrot własnych środków podatnika.