Dochody odszkodowawcze związanego z wywłaszczeniem działek mieszkaniowych, przeznaczone na fundusz remontowy, podlegają zwolnieniu od CIT; jednak odszkodowanie przeznaczone na zmniejszenie opłat eksploatacyjnych ze strony członków spółdzielni nie korzysta ze zwolnienia wskazanego w art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o CIT.

Nieodpłatna cesja roszczenia o odszkodowanie za bezprawne przejęcie nieruchomości, uzależniona od warunku prawomocnego wyroku, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, z powstaniem obowiązku podatkowego w momencie ziszczenia się warunku, według wartości rynkowej nabytego prawa.

Przychód uzyskany z tytułu odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości pod drogę publiczną, nabytej przed ponad dwoma laty oraz za cenę równą lub wyższą niż 50% wysokości odszkodowania, jest zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku wygaśnięcia prawa użytkowania wieczystego w związku z decyzją o wywłaszczeniu na potrzeby drogi, całość odszkodowania stanowi wynagrodzenie za dostawę towaru i podlega opodatkowaniu VAT jako czynność odpłatna na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Nieodpłatne przekazanie nieruchomości przez Gminę w ramach zrzeczenia się odszkodowania nie stanowi odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy VAT i nie podlega opodatkowaniu VAT, gdy Gminie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia tych nieruchomości.

Odszkodowanie za wywłaszczenie wspólnoty gruntowej stanowi przychód z innego źródła, lecz korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy PIT, zatem spółka zarządzająca nie ma obowiązku jako płatnik podatkowy.

Odszkodowanie przyznane na podstawie specustawy drogowej, odsyłające do przepisów o gospodarce nieruchomościami, korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego, gdyż nie spełniono przesłanek wykluczających zwolnienie określonych w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o PIT, w tym nabycia w okresie krótszym niż dwa lata przed wywłaszczeniem.

Wywłaszczenie działki nr 1/2 w zamian za odszkodowanie nie korzysta ze zwolnienia z VAT, gdyż działka stanowi teren zabudowany z uwagi na obecność obiektów liniowych, a dostawa jest opodatkowana jako dostawa towarów.

Przychód uzyskany z odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie jest zwolniony z podatku dochodowego, o ile zbycie nastąpiło przed upływem pięciu lat od darowizny, gdy spełnione są warunki przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Dostawa zabudowanych nieruchomości podlega zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, zaś dostawa niezabudowanych nieruchomości nie podlega zwolnieniu na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 lub 2, jako że stanowią one tereny budowlane.

Wywłaszczenie nieruchomości przez gminę na rzecz Skarbu Państwa, w zamian za odszkodowanie, stanowi odpłatną dostawę towarów, która korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT, przy czym obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania odszkodowania, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. b ustawy o VAT.

Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości uzyskane na podstawie specustawy drogowej, ani jego część będąca przedmiotem zrzeczenia, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, jako że nie wchodzi w zakres zamkniętego katalogu tytułów nabycia wymienionych w ustawie o podatku od spadków i darowizn.

Otrzymanie odszkodowań za wywłaszczenie nieruchomości, objętych specustawą drogową, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych, ziemszczając się poza jego zakresem przedmiotowym.

Zbycie części gruntu wydzielonego na inwestycję publiczną w zamian za odszkodowanie nie jest czynnością opodatkowaną VAT, jeżeli zbywca działa jako osoba fizyczna zarządzająca majątkiem osobistym, niezarejestrowana jako czynny podatnik VAT, bez cech prowadzenia działalności gospodarczej.

Sprzedaż nieruchomości zamiennej, otrzymanej w ramach odszkodowania za wywłaszczenie, dokonana przed upływem pięciu lat od jej nabycia, stanowi źródło przychodu podatkowego zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przykładowe dochody z takiej sprzedaży podlegają opodatkowaniu na mocy art. 30e tejże ustawy.

Wypłata odszkodowań przez wynajmującego na rzecz najemców wywłaszczonej nieruchomości, za nakłady poniesione na wynajmowane lokale, stanowi koszt uzyskania przychodów, o ile odszkodowania te są uzasadnione racjonalnie i nie mieszczą się w katalogu wyłączeń z art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Odszkodowanie otrzymane z tytułu wywłaszczenia na cele drogowe, uzyskane zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami, może korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego, o ile nie spełnia warunków ograniczających z art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy PIT, w szczególności dotyczących okresu nabycia nieruchomości.

Odszkodowanie za wywłaszczenie z mocy prawa własności nieruchomości nie podlega opodatkowaniu VAT, jeżeli czynność nie jest wynikiem działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W przyszłym wywłaszczeniu działek rolnych za odszkodowaniem brak jest podstaw do uznania za podatnika VAT prowadzącego działalność gospodarczą, gdyż czynność mieści się w ramach zarządzania majątkiem prywatnym. Ewentualny podział i wytyczenie drogi nie zmienia tego charakteru.

Osoba fizyczna, wywłaszczona z nieruchomości w ramach inwestycji drogowej, której zarządzanie własnością nie wykracza poza zwykły charakter użytkowania osobistego, nie jest podatnikiem VAT w zakresie przeniesienia własności takiej nieruchomości za odszkodowaniem. Kwota uzyskana tytułem odszkodowania nie stanowi podstawy opodatkowania VAT.

Koszty uzyskania przychodów w działalności gospodarczej w związku z wywłaszczeniem nieruchomości (strata w środkach trwałych z tytułu wywłaszczenia nieruchomości).

Obowiązek rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu nabycia nieruchomości (odwrotne obciążenie) i podstawa opodatkowania czynności.

Skutki podatkowe otrzymania odszkodowania z tytułu wywłaszczenia nieruchomości (spełnione obie przesłanki).

Możliwość skorzystania ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w związku z otrzymaniem odszkodowania z tytułu wywłaszczenia nieruchomości nabytej w drodze spadku i działu spadku.