Wprowadzanie przez prosumenta energii elektrycznej do sieci w systemie net-billing stanowi odpłatną dostawę towarów podlegającą VAT. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, przy braku faktury - z upływem terminu płatności. Podstawą opodatkowania jest iloczyn energii i rynkowej ceny z uwzględnieniem korekty prosumenckiego depozytu.
Wprowadzenie energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej przez prosumenta podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów, co wiąże się z obowiązkiem wystawienia faktury najpóźniej z upływem terminu płatności określonego dla miesięcznego okresu rozliczeniowego, a nie w trzynastym miesiącu.
Obowiązek podatkowy z tytułu dostaw energii elektrycznej i gazu powstaje w dacie wystawienia faktury pierwotnej lub korygującej, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy o VAT, o ile przyczyny korekty są niezależne od pomyłki w momencie wystawienia faktury pierwotnej.
Dostawca energii elektrowni powinien wystawić fakturę VAT na podstawie całkowitego wyniku miesięcznego rozliczenia, wyliczonego z uwzględnieniem cen ujemnych, o ile wynik ten jest dodatni. Natomiast, w przypadku rozliczenia wykazującego wartość ujemną, nabywca energii, uwzględniając fikcję prawnościową, świadczy z kolei usługę odbioru energii i jest zobowiązany do wystawienia faktury VAT za tę usługę
Wytwórca energii powinien wystawić fakturę na kwotę netto odpowiadającą dodatniemu wynikowi kalkulacji rozliczenia. W przypadku ujemnego wynagrodzenia dla całego wolumenu, odbiorca energii świadczy usługę odbioru energii, wymagającą wystawienia faktury VAT.
W przypadku, gdy wynagrodzenie dla całego wolumenu energii w danym okresie rozliczeniowym przyjmie wartość ujemną, transakcję należy rozpoznać jako świadczenie usługi odbioru energii przez nabywcę na rzecz dostawcy, co podlega obowiązkowi dokumentacji fakturą VAT.
W przypadku dostaw energii wynagrodzenie jest obliczane na bazie całkowitego miesiąca, co skutkuje wystawieniem faktury wtedy, gdy wynik jest dodatni. Ujemne wynagrodzenie za dostawę energii powoduje, że nabywca świadczy usługę odbioru energii, co wymaga wystawienia faktury przez nabywcę na dostawcę.
W przypadku, gdy wartość całkowita dostawy energii w rozliczeniu miesięcznym przyjmuje wartość ujemną, nabycie energii stanowi świadczenie usług przez nabywcę na rzecz dostawcy, co należy udokumentować wystawieniem faktury VAT przez nabywcę.
Spółka pełniąc funkcję udzielającego pomocy publicznej nie działa jako podatnik VAT w odniesieniu do czynności polegających na pobieraniu i przekazywaniu nienależnej pomocy, natomiast dokonując korekt sprzedaży energii elektrycznej zgodnie z Obowiązkiem 2, zobowiązana jest do wystawienia faktur korygujących zmieniających cenę maksymalną na umowną.
Spółka, wykonując czynności w ramach Obowiązku 1, nie działa jako podatnik VAT, a czynności te nie podlegają opodatkowaniu. W kontekście Obowiązku 2 Spółka jest zobowiązana do wystawiania faktur korygujących, jeżeli zmienia się cena stosowana w ramach udzielanej pomocy publicznej.
Spółka nie działa jako podatnik VAT przy realizacji Obowiązku 1 (nadzorują funkcje administracyjne), natomiast w ramach Obowiązku 2 musi wystawiać faktury korygujące zmieniające cenę maksymalną na umowną, wpływając tym samym na podstawę opodatkowania VAT.
Wykonywanie przez Spółkę czynności związanych z poborem nienależnej pomocy publicznej (Obowiązek 1) nie klasyfikuje jej jako podatnika VAT, a zatem czynności te są poza zakresem opodatkowania VAT. Natomiast działanie w ramach korekty ceny energii elektrycznej (Obowiązek 2) wymaga wystawienia faktury korygującej jako czynności opodatkowanej, mającej wpływ na podstawę opodatkowania VAT.
W sytuacji nabycia energii po ujemnej cenie, uznaje się, iż nabywca świadczy usługę odbioru energii i ma ona podlegać opodatkowaniu VAT, wymuszając wystawienie faktury przez nabywcę na dostawcę.
Dostarczenie energii elektrycznej przez Wytwórcę, pomimo ujemnych cen jednostkowych, podlega rozliczeniu w formie dodatniego wynagrodzenia miesięcznego, z obowiązkiem wystawienia faktury VAT. W przypadku całkowitej ujemnej wartości, nabycie energii stanowi świadczenie usług odbioru przez Spółkę, podlegające opodatkowaniu.
W sytuacji ujemnych wartości wynagrodzenia za dostawę energii, jeżeli suma wyniku kalkulacji za okres rozliczeniowy jest dodatnia, Wytwórca wystawia fakturę VAT zgodnie z wynikiem. Natomiast gdy wynik jest ujemny, uznaje się to za świadczenie usług przez Spółkę na rzecz Wytwórcy, co wymaga wystawienia faktury VAT przez Spółkę.
W przypadku, gdy wynik kalkulacji rozliczenia za dostawę energii elektrycznej jest dodatni, Wytwórca wystawia fakturę VAT. Jeśli suma rozliczenia przybiera wartość ujemną, Spółka ma obowiązek wystawienia faktury za świadczenie usługi odbioru energii, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.
Wprowadzenie do sieci przez Gminę energii wyprodukowanej w mikroinstalacji stanowi odpłatną dostawę podlegającą VAT, a podstawa opodatkowania ustalana jest jako wartość brutto pomniejszona o VAT. Zmiany w systemie obliczania depozytu prosumenckiego obowiązujące od 1 lutego 2025 r. wpływają na określenie podstawy opodatkowania.
W sytuacji, gdy wynagrodzenie za dostarczony wolumen energii przekracza zero, Wytwórca wystawia fakturę na wartość dodatnią; jednak, gdy wynagrodzenie przyjmuje wartość ujemną, Spółka musi wystawić fakturę VAT za usługę odbioru energii, uznawanej jako świadczenie usług na gruncie VAT.
W zakresie ustawy VAT, w przypadku ujemnej wartości wynagrodzenia za dostarczoną energię, działalnością podlegającą opodatkowaniu staje się świadczenie usługi odbioru energii przez odbiorcę, zobowiązujące go do wystawienia faktury VAT. Wynagrodzenie za świadczenie usług w postaci odbioru określa się jako matematyczną wartość bezwzględną wynagrodzenia ujemnego.
W przypadku podziału spółki przez wydzielenie, obowiązek wystawiania faktur i rozliczania podatku VAT należnego jest determinowany datą powstania obowiązku podatkowego. Obowiązki związane z podatkowym rozliczeniem faktur sprzed wydzielenia ciążą na Spółce Dzielonej; te po wydzieleniu przechodzą na Spółkę Przejmującą.
W sytuacji, gdy wynik rozliczenia energii elektrycznej za dany okres jest dodatni, Wytwórca energii winien wystawić fakturę na wartość netto tej kalkulacji. Natomiast w przypadku przyjęcia wartości ujemnej, Spółka powinna wystawić fakturę na rzecz Wytwórcy, dokumentując usługę odbioru energii elektrycznej.
Przychód podatkowy w podatku CIT z tytułu energii elektrycznej oddanej do sieci przez prosumenta powstaje na koniec okresu rozliczeniowego określonego w umowie, a nie z datą otrzymania faktury od kontrahenta (art. 12 ust. 3c-3d ustawy o CIT).
Czynność dostawy energii elektrycznej wytworzonej przez prosumenta w instalacji fotowoltaicznej podlega opodatkowaniu VAT jako odpłatna dostawa towarów, z obowiązkiem dokumentacji fakturowej, gdzie obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury lub upływu terminu na jej wystawienie.
Gmina wykonująca czynności jako prosument energii wprowadzający do sieci energię elektryczną za wynagrodzeniem działa jako podatnik VAT, a obowiązek podatkowy z tego tytułu powstaje w momencie wystawienia faktury, upływu terminu na jej wystawienie lub upływu terminu płatności, zgodnie z art. 19a ustawy o VAT.