Zwolnienie z długu, zgodnie z art. 508 Kodeksu cywilnego, przez EB i FB wobec CB i DB skutkuje powstaniem przychodu podatkowego, który podlega opodatkowaniu PIT jako przychód z innych źródeł na mocy art. 20 ust. 1 ustawy o PIT, niezależnie od rzekomego ekwiwalentu w postaci cofnięcia pozwu o zachowek.

Przeniesienie własności nieruchomości w ramach umowy "datio in solutum", w zamian za zwolnienie z długu, stanowi odpłatne zbycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy o PIT, co prowadzi do powstania podlegającego opodatkowaniu przychodu, nawet gdy zbycie to nie następuje w postaci pieniężnej, lecz poprzez zmniejszenie zobowiązań majątkowych zbywcy.

Częściowe umorzenie zobowiązań przez wierzycieli prowadzi do powstania przychodu zakwalifikowanego jako przychód z innych źródeł. Przychód podlega opodatkowaniu na zasadach ogólnych, a umorzenie nie uprawnia do zaliczenia wartości umorzonych wierzytelności do kosztów uzyskania przychodów, jako że nie stanowią one odpłatności wymienionej w art. 22 ust. 1 ustawy PIT.

Przeniesienie udziału w nieruchomości w zamian za przejęcie długu oraz dodatkową spłatę stanowi odpłatne zbycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co generuje przychód opodatkowany 19% stawką podatku.

Przejęcie długu na podstawie art. 519 § 2 pkt 2 KC nie kwalifikuje się pod definicję darowizny i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Natomiast umowa darowizny długu pomiędzy osobami z I grupy podatkowej korzysta ze zwolnienia podatkowego na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, przy spełnieniu formalnych wymogów zgłoszeniowych.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego może stanowić przychód podlegający zaniechaniu poboru podatku dochodowego, natomiast zwrot wpłaconych środków nie stanowi przychodu podatkowego, z uwagi na brak przysporzenia majątkowego i jest neutralny podatkowo.

Dochód wynikający ze zwolnienia z długu w ramach ugody dotyczącej kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przed 2015 r. i spełniającego określone warunki, jest objęty zaniechaniem poboru podatku dochodowego. Zwrot nadpłat nie powoduje powstania dodatkowego przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Zwrot nakładów poniesionych na utrzymanie nieruchomości oraz naliczone odsetki nie są przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych. Stanowią one kwotę neutralną podatkowo, poprzez brak przysporzenia majątkowego po stronie podatnika.

Nabycie lokalu mieszkalnego od małżonka w ramach świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum), wykorzystywane dla własnych potrzeb mieszkaniowych, kwalifikuje się jako wydatek na własne cele mieszkaniowe i uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Umorzenie zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego prowadzi do powstania opodatkowanego przychodu z innych źródeł w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chyba że zaniechanie poboru podatku przewiduje wyjątek dla części zadłużenia związanej z określonymi wydatkami mieszkaniowymi.

Umorzenie długu pożyczkowego przez spółkę opodatkowaną Ryczałtem od dochodów spółek nie skutkuje powstaniem dochodu z tytułu ukrytych zysków, a tym samym obowiązku podatkowego, do chwili późniejszej dystrybucji zysku wspólnikom.

Zwolnienie z długu poprzez umowę darowizny, zawartą w formie aktu notarialnego, między małżonkami, którzy zawarli rozdzielność majątkową, podlega zwolnieniu z podatku od spadków i darowizn oraz nie jest opodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z ustawą o PIT (art. 2 ust. 1 pkt 3).

Zawarta ugoda dotycząca umorzenia długu hipotecznego oraz zwrotu środków wpłaconych na poczet spłaty kredytu nie rodzi obowiązku zapłaty podatku dochodowego, ponieważ korzysta z zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., zaś zwrócone środki nie stanowią dodatkowego przysporzenia majątkowego.

Zawarcie ugody, w ramach której dłużnik zostaje zwolniony z długu, nie powoduje obowiązku zwiększenia podstawy opodatkowania i podatku należnego, o których mowa w art. 89a ust. 4 uVAT, gdyż zwolnienie nie jest równoznaczne z uregulowaniem należności.

Umowa przeniesienia własności nieruchomości w ramach datio in solutum, polegająca na zwolnieniu z długu, nie stanowi czynności cywilnoprawnej podlegającej podatkowi od czynności cywilnoprawnych, gdyż nie jest wymieniona w zamkniętym katalogu czynności określonym w art. 1 ust. 1 ustawy PCC.

Kwota umorzonego długu hipotecznego może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli umorzenie dotyczy wyłącznie jednego kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego na jedną inwestycję mieszkaniową, zgodnie z odpowiednimi regulacjami rozporządzenia Ministra Finansów.

Przychód z odpłatnego zbycia 1/2 udziału w nieruchomości obejmuje wartość uiszczenia przez nabywcę spłaty kredytu oraz samą kwotę sprzedaży, co wyczerpuje dyspozycję art. 10 ust. 1 pkt 8 PDOF. Zwolnienie z długu stanowi przychód podlegający opodatkowaniu.

Zwolnienie z długu kredytowego na mocy ugody jest przysporzeniem majątkowym, które stanowi przychód podatkowy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 oraz art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nieodpłatne częściowe umorzenie zobowiązania kredytowego przez bank skutkuje powstaniem przychodu podatkowego z tytułu nieodpłatnego świadczenia, który jest klasyfikowany jako przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu. Zaniechanie poboru podatku nie ma zastosowania w przypadku kredytu zaciągniętego na inwestycję niemieszkalną.

Przeniesienie udziału w nieruchomości po upływie ponad 5 lat od jego nabycia, w wyniku zamiany na zwolnienie z długu, nie skutkuje powstaniem przychodu do opodatkowania w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli nie następuje w ramach działalności gospodarczej.

Przeniesienie przez spółkę jawną na osobisty majątek wspólników prawa własności nieruchomości w celu zwolnienia z długu stanowi ponowne nabycie nieruchomości, co skutkuje rozpoczęciem na nowo biegu 5-letniego terminu dla zwolnienia z opodatkowania sprzedaży z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Umorzenie przez wspólników długów Spółki w formie pożyczek i odsetek nie stanowi ukrytego zysku ani dochodu z tytułu podzielonego zysku netto, podlegającego opodatkowaniu ryczałtem, co skutkuje jego neutralnością podatkową do momentu dystrybucji zysku.

Przeniesienie udziału we współwłasności nieruchomości w celu zwolnienia z długu o zachowek nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej i nie rodzi obowiązku podatkowego, jeśli nabycie przez spadkodawcę nastąpiło ponad pięć lat przed przeniesieniem.

Przeniesienie udziału we współwłasności nieruchomości, nabytego w drodze spadku, w celu zwolnienia z długu z tytułu zachowku, nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu, jeśli zbycie następuje po upływie pięciu lat od końca roku, w którym doszło do nabycia nieruchomości przez spadkodawcę.