Nadwyżka kapitałowo-odsetkowa spłaty kredytu na dom jednorodzinny, pochodząca ze sprzedaży mieszkania, stanowi wydatek na własne cele mieszkaniowe kwalifikujący do ulgi mieszkaniowej zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, jeśli wydatki mieszczą się w zamkniętym katalogu art. 21 ust. 25.
Dochód uzyskany z odpłatnego zbycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego oraz remont nowego mieszkania, może korzystać ze zwolnienia z podatku dochodowego, pod warunkiem spełnienia wymagań zawartych w art. 21 ust. 1 pkt 131 i 25 ustawy o PIT.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego jest możliwe wyłącznie w części, w której kredyt został zaciągnięty na wydatki opisane w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i rozporządzeniu Ministra Finansów.
Przychód ze sprzedaży mieszkania przeznaczony na spłatę kredytów gotówkowych zaciągniętych na zakup nowej nieruchomości mieszkalnej uprawnia do zwolnienia z opodatkowania, o ile spełnia kryteria własnych celów mieszkaniowych określone w ustawie.
Spłata kredytu gotówkowego wykorzystanego na remont własnego mieszkania może zostać uznana za wydatek na cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, uprawniając tym samym do zwolnienia z podatku dochodowego przychodów ze sprzedaży nieruchomości, jeśli cele mieszkaniowe zostały zrealizowane.
Przychód z odpłatnego zbycia lokalu, wydatkowany na spłatę kredytu zaciągniętego na nabycie innego lokalu mieszkalnego, znajduje się w zakresie zwolnienia z opodatkowania, o ile zostanie przeznaczony na własne cele mieszkaniowe w terminie określonym przez przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Ulga podatkowa od spłat kredytów gotówkowych z dochodów ze sprzedaży nieruchomości, realizowanych na własne cele mieszkaniowe, jest możliwa pomimo braku wskazania w umowie kredytowej jego celu, o ile faktycznie służyły zaspokojeniu takich celów i pokrywają się z przychodem z transakcji sprzedaży.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego przeznaczonego na jedną inwestycję mieszkaniową odpowiada kryteriom zaniechania poboru podatku dochodowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów, uzasadniając zaniechanie opodatkowania. Zwroty nienależnych środków oraz kosztów procesowych nie podlegają opodatkowaniu jako przychód.
Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości może być objęty zwolnieniem podatkowym, jeśli został przeznaczony na własne cele mieszkaniowe w terminie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie; wydatkowanie przychodu przed sprzedażą nie stanowi podstawy do zastosowania zwolnienia (art. 21 ust. 1 pkt 131 uPIT).
Środki uzyskane ze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości, przeznaczone na wkład własny do kredytu hipotecznego zaciągniętego przez małżonka, nie kwalifikują się jako wydatki na własne cele mieszkaniowe, przez co ich wydatkowanie nie uprawnia do zwolnienia podatkowego przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Zbycie nieruchomości nabyte w 2008 roku, dokonane w 2025 roku, nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, jeśli nastąpiło po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, a poprzedzające spłaty kredytu nie stanowią nabycia w rozumieniu ustawy PIT.
Kwota zwrócona w wyniku ugody dotyczącej kredytu denominowanego nie stanowi przychodu podatkowego z uwagi na jej zwrotny charakter, co wyklucza obowiązek zapłaty podatku dochodowego.
Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości odziedziczonej w spadku podlega zwolnieniu z opodatkowania, jeśli został przeznaczony na spłatę kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, niezależnie od faktu, że kredyt był zaciągnięty razem z niebędącą w małżeństwie partnerką.
Zwolnieniu podatkowemu podlegają dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości, które zostały przeznaczone na własne cele mieszkaniowe, w tym spłatę kredytu hipotecznego, ale nie na wydatki związane z aranżacją wnętrz i zakupami sprzętów AGD, z wyjątkiem niektórych kosztów niezbędnych do funkcjonowania mieszkalnego.
Wydatki poniesione na zakup lokalu mieszkalnego po uzyskaniu przychodu pełnią funkcję wydatków na własne cele mieszkaniowe, umożliwiając korzystanie z ulgi podatkowej. Tym samym, prawo do ulgi mieszkaniowej wymaga faktycznego uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia przed poniesieniem kosztów z nowonabytym lokalem.
Wydatki poniesione na ogrodzenie działki nie stanowią wydatków na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie uprawniają do zwolnienia z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.
Przychód ze sprzedaży nieruchomości przeznaczony na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup współwłasności lokalu mieszkalnego stanowi wydatek na własne cele mieszkaniowe, co uprawnia do zwolnienia tego przychodu od podatku dochodowego, bez względu na moment przeniesienia własności.
Częściowe wydatkowanie środków zbycia nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego na cele własne uzasadnia zastosowanie ulgi podatkowej. Jednak zakup nowej nieruchomości dla celów własnych, wynajmowanej nadal osobom trzecim, nie spełnia kryteriów ulgi mieszkaniowej.
Umorzenie części kredytu konsolidacyjnego nie stanowiącego celu mieszkaniowego skutkuje powstaniem przychodu z innych źródeł, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, zaś zwrot nadpłaconych środków nie stanowi przychodu podatkowego i nie podlega opodatkowaniu.
Umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 2015 r. może być objęte zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., jeżeli kredyt służył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej. Zwrot nadpłaconych rat przez bank jest neutralny podatkowo.
Środki finansowe uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości darowanej w 2026 r., przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2025 r. na zakup innej nieruchomości, mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego w ramach ulgi mieszkaniowej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Dochód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat od nabycia, przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup tej nieruchomości, korzysta ze zwolnienia podatkowego w części proporcjonalnie odpowiadającej spełnieniu celów mieszkaniowych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kredytobiorca, który zawarł ugodę z bankiem, nie jest zobowiązany do zwrotu uprzednio odliczonych w ramach ulgi odsetkowej odsetek, jeśli bank nie zwrócił tych odsetek, zgodnie z art. 45 ust. 3a ustawy o PIT.
Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości nie może zostać zwolniony z opodatkowania na podstawie ulgi mieszkaniowej, jeśli nieruchomość nie służyła zaspokojeniu własnych celów mieszkaniowych podatnika.