Zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego jest możliwe wyłącznie w części, w której kredyt został zaciągnięty na wydatki opisane w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i rozporządzeniu Ministra Finansów.
Czynność gospodarcza podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych, jeśli jej rzeczywisty charakter odpowiada warunkom określonym w przepisach, niezależnie od zastosowanej formy prawnej.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego przeznaczonego na jedną inwestycję mieszkaniową odpowiada kryteriom zaniechania poboru podatku dochodowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów, uzasadniając zaniechanie opodatkowania. Zwroty nienależnych środków oraz kosztów procesowych nie podlegają opodatkowaniu jako przychód.
Zwolnieniu podatkowemu podlegają dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości, które zostały przeznaczone na własne cele mieszkaniowe, w tym spłatę kredytu hipotecznego, ale nie na wydatki związane z aranżacją wnętrz i zakupami sprzętów AGD, z wyjątkiem niektórych kosztów niezbędnych do funkcjonowania mieszkalnego.
Dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości, wydatkowany na cele mieszkaniowe w formie spłaty kredytu i zakupu nowych mieszkań, podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat od nabycia, przeznaczony na cele mieszkaniowe, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania, jeśli w terminie trzech lat zostanie przeznaczony na własne cele mieszkaniowe, m.in. zakup nieruchomości i spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na ten zakup (art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT).
Umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 2015 r. może być objęte zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., jeżeli kredyt służył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej. Zwrot nadpłaconych rat przez bank jest neutralny podatkowo.
Wydatkowanie przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego, gdy nieruchomość nie służy realizacji własnych celów mieszkaniowych podatnika, nie uprawnia do skorzystania ze zwolnienia przewidzianego w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dochód ze sprzedaży nieruchomości może być zwolniony z podatku, jeśli zostanie wydatkowany na spłatę kredytów oraz inwestycje w nieruchomościach na własne cele mieszkaniowe, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 i ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Umorzenie odsetek od kredytu hipotecznego spełniającego warunki mieszkaniowe, przy odpowiednim zastosowaniu przepisów, może podlegać zwolnieniu z opodatkowania, z wyłączeniem części przeznaczonej na cele niemieszkaniowe.
Zwrot środków pieniężnych otrzymany w wyniku ugody sądowej, będący wyrównaniem nienależnie wpłaconych kwot, nie stanowi przychodu podatkowego, gdyż nie powoduje faktycznego przyrostu majątkowego u podatnika w rozumieniu art. 11 ustawy o PIT.
Zwrot środków uzyskanych w wyniku unieważnienia umowy kredytowej nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, gdyż jest świadczeniem restytucyjnym. Odsetki związane z nieterminową wypłatą tych środków również korzystają ze zwolnienia podatkowego.
Dochód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przed upływem 5 lat od jej nabycia może być zwolniony z opodatkowania, jeśli zostanie przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele mieszkaniowe, pod warunkiem przystąpienia sprzedającego do umowy kredytowej jako współkredytobiorcy i włączenia nieruchomości do wspólności majątkowej małżeńskiej.
Dochód uzyskany przez Wnioskodawczynię ze sprzedaży lokalu nabytego częściowo w drodze spadku po upływie 5 lat od nabycia przez spadkodawcę nie podlega opodatkowaniu PIT. Natomiast środki przeznaczone na spłatę pożyczki kwalifikują się jako wydatek na własne cele mieszkaniowe, uprawniając do zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości wraz z prawem do użytkowania miejsca postojowego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, z wyłączeniem tej części przychodu, która została legalnie wydatkowana na własne cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT; waloryzacja kosztów nabycia możliwa jest od roku nabycia własności.
Umorzenie zadłużenia kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele konsumpcyjne i częściowo mieszkaniowe prowadzi do powstania przychodu podatkowego z innych źródeł, jednak zaniechanie poboru podatku nie znajduje zastosowania. Zwrot nadpłaty kredytu nie stanowi przychodu do opodatkowania.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. dotyczy wyłącznie przychodu z tytułu umorzonego długu związanego z kredytem hipotecznym, a nie obejmuje zwrotu środków uznanych w ugodzie za nienależnie pobrane.
Podatnik, który nie uzyskał tytułu własności lub współwłasności do nieruchomości w ustawowym terminie, nie może zaliczyć wydatków na budowę i wykończenie budynku posadowionego na nieruchomości należącej do jego małżonka jako wydatków na własne cele mieszkaniowe, uprawniające do zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Kwota otrzymana na mocy ugody sądowej, odpowiadająca wcześniej poniesionym wydatkom na spłatę kredytu, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie generuje ona przysporzenia majątkowego w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu konsolidacyjnego zaciągniętego częściowo na cele mieszkaniowe może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego jedynie w zakresie przypadającym na kwotę konsolidowanego kredytu mieszkaniowego, na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym oraz rozporządzenia Ministra Finansów.
Przepisy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. obejmują jedynie zaniechanie poboru podatku od umorzenia kredytu mieszkaniowego w części przeznaczonej na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT, z wyłączeniem kosztów refinansowania i ubezpieczeń.
Dochody z odpłatnego zbycia mieszkania przed upływem 5 lat od momentu nabycia mogą zostać zwolnione z opodatkowania, jeśli uzyskane przychody zostaną przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na inne mieszkanie służące realizacji własnych celów mieszkaniowych wnioskodawcy, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Zniesienie współwłasności nieruchomości, w wyniku którego jeden ze współwłaścicieli przejmuje dług hipoteczny i dokonuje spłaty na rzecz drugiego współwłaściciela, stanowi odpłatne zbycie udziału w nieruchomości przed upływem pięciu lat, co rodzi obowiązek podatkowy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Umorzenie części zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego podlega podatkowi dochodowemu, z tym że zaniechanie poboru podatku odnosi się wyłącznie do kapitału kredytu i odsetek, które służyły zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych, wyłączając opłaty dodatkowe.