Zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego jest możliwe wyłącznie w części, w której kredyt został zaciągnięty na wydatki opisane w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i rozporządzeniu Ministra Finansów.
Dobrowolne umorzenie udziałów bez wynagrodzenia w spółce z o.o. nie skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych u wspólnika nieuczestniczącego bezpośrednio w umorzeniu.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego przeznaczonego na jedną inwestycję mieszkaniową odpowiada kryteriom zaniechania poboru podatku dochodowego, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów, uzasadniając zaniechanie opodatkowania. Zwroty nienależnych środków oraz kosztów procesowych nie podlegają opodatkowaniu jako przychód.
Dobrowolne umorzenie udziałów nie uprawnia do rozpoznania straty podatkowej wynikającej z różnicy między niższym od kosztów wynagrodzeniem a sumą kosztów poniesionych na nabycie tych udziałów na gruncie ustawy o CIT, a w szczególności w świetle art. 12 ust. 4 pkt 3 CIT.
Dochód wynikający ze zwolnienia z długu w ramach ugody dotyczącej kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przed 2015 r. i spełniającego określone warunki, jest objęty zaniechaniem poboru podatku dochodowego. Zwrot nadpłat nie powoduje powstania dodatkowego przychodu podlegającego opodatkowaniu.
Umorzenie zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe może korzystać z zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, jeśli spełnione są określone przesłanki. Pomimo tego, umorzenie stanowi przychód z innych źródeł, który podlega opodatkowaniu, o ile zaniechanie poboru nie zostanie zastosowane.
Umorzenie części kredytu konsolidacyjnego nie stanowiącego celu mieszkaniowego skutkuje powstaniem przychodu z innych źródeł, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, zaś zwrot nadpłaconych środków nie stanowi przychodu podatkowego i nie podlega opodatkowaniu.
Umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 2015 r. może być objęte zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., jeżeli kredyt służył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej. Zwrot nadpłaconych rat przez bank jest neutralny podatkowo.
Wnioskodawca, będący rezydentem podatkowym w Szwajcarii, wykazuje dochód z tytułu umorzenia wierzytelności kredytu hipotecznego do opodatkowania wyłącznie w Szwajcarii, nie ciążąc przy tym z obowiązku podatkowego w Polsce, zgodnie z art. 21 § 1 UPO między Polską a Szwajcarią.
Umorzenie wierzytelności z kredytu hipotecznego, które obejmuje środki na refinansowanie, nie kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., chyba że spełnione są wszystkie warunki dotyczące kredytów mieszkaniowych. Refinansowanie nie stanowi celu mieszkaniowego, co wyklucza zaniechanie podatkowe.
Umorzenie kapitału kredytu hipotecznego z 2005 r., zaciągniętego na zakup działki pod budowę domu, stanowi przychód podlegający zasadniczo opodatkowaniu, jednakże korzysta ze zwolnienia z podatku dochodowego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów, o ile obie umowy kredytowe dotyczą jednej inwestycji mieszkaniowej.
Zwrot nadpłaty kredytu, jako zwrot własnych środków, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu. Natomiast kwota stanowiąca dodatkowe świadczenie ugody, nie będąca odszkodowaniem, podlega opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł.
Przychody z umorzenia wierzytelności i wypłaty dodatkowej kwoty na rzecz szwajcarskiego rezydenta podatkowego podlegają prawu podatkowemu Szwajcarii i nie są opodatkowane w Polsce zgodnie z Konwencją o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Zastosowanie zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych do umorzonych kwot kredytu mieszkaniowego jest możliwe, jeśli spełnione są warunki przewidziane w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., w tym zaciągnięcie kredytu przed dniem 15 stycznia 2015 r. oraz przeznaczenie kredytu na jedną inwestycję mieszkaniową.
Umorzenie odsetek od kredytu hipotecznego spełniającego warunki mieszkaniowe, przy odpowiednim zastosowaniu przepisów, może podlegać zwolnieniu z opodatkowania, z wyłączeniem części przeznaczonej na cele niemieszkaniowe.
Wynagrodzenie przysługujące spadkobiercom za umorzenie udziałów zmarłego wspólnika spółki z o.o. jako prawo majątkowe wchodzące do masy spadkowej, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn, a z uwagi na art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, wyłączone jest spod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Zwrócone odsetki, uprzednio odliczone jako ulga, dolicza się do dochodu w roku ich uzyskania bez względu na przedawnienie wcześniejszych zobowiązań. Obowiązek rozliczenia ulgi odsetkowej powstaje z chwilą zwrotu odsetek.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego zaciągniętego na dwie inwestycje mieszkaniowe nie kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, a uzyskane z tego tytułu przychody podlegają opodatkowaniu jako przychody z innych źródeł.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu konsolidacyjnego nieobjęte jest zaniechaniem poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli kredyt ten formalnie nie został udzielony na cele mieszkaniowe, a jedynie de facto na nie przeznaczony.
Kredyt konsolidacyjny, bez wyraźnie wskazanego w umowie celu mieszkaniowego, nie kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku dochodowego z tytułu umorzenia, nawet jeśli środki faktycznie posłużyły na cele mieszkaniowe.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego na podstawie Rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. dotyczy wyłącznie przychodu z tytułu umorzonego długu związanego z kredytem hipotecznym, a nie obejmuje zwrotu środków uznanych w ugodzie za nienależnie pobrane.
Dobrowolne umorzenie udziałów większościowego udziałowca w spółce z o.o., bez wynagrodzenia, jest neutralne podatkowo dla pozostałych wspólników, ponieważ nie generuje przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z ustawą o PIT.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu konsolidacyjnego zaciągniętego częściowo na cele mieszkaniowe może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego jedynie w zakresie przypadającym na kwotę konsolidowanego kredytu mieszkaniowego, na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym oraz rozporządzenia Ministra Finansów.
Przepisy Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. obejmują jedynie zaniechanie poboru podatku od umorzenia kredytu mieszkaniowego w części przeznaczonej na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT, z wyłączeniem kosztów refinansowania i ubezpieczeń.