Zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego jest stosowane, gdy kredyt zaciągnięto przed styczniem 2015 r. na jedną inwestycję mieszkaniową. Zwrot nadpłaty kredytu nie tworzy przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Umorzone kwoty wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, które spełniają kryteria określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., korzystają z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, co wyłącza obowiązek jego zapłaty przez kredytobiorcę.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego od przychodu z umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego znajdzie zastosowanie wyłącznie do jednej wybranej inwestycji mieszkaniowej, której realizacja była celem kredytu. Kredyt dotyczący dwóch inwestycji uniemożliwia zaniechanie dla całego umorzenia, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzenia kredytu hipotecznego ma zastosowanie tylko do części zaciągniętej na zakup nieruchomości oraz związane z tym opłaty, a nie obejmuje refinansowania poniesionych wydatków. Zwrot kosztów procesowych nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu.

Wydatki na usuwanie skutków powodzi pokryte odszkodowaniem majątkowym, od którego zaniechano poboru podatku, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów na zasadach ogólnych, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o CIT, jeśli spełniają ustawowe przesłanki i nie są wyłączone przez art. 16 ust. 1 ustawy.

Zwrot świadczeń z nieważnej umowy kredytu hipotecznego i odsetki za opóźnienie nie stanowią przychodu podlegającego opodatkowaniu. Nie mieszczą się jednak w zakresie zaniechania poboru podatku, gdyż brak umorzenia długu. Bank nie musi wystawiać PIT-11 z tego tytułu.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego od dochodów z umorzenia wierzytelności z kredytu hipotecznego stosuje się jedynie do części kredytu przeznaczonej na cele określone w ustawie o PIT; jednakże umorzenie kredytu na refinansowanie środków własnych nie daje prawa do zaniechania poboru PIT.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przyjął, że z rozporządzenia CHF wynika możliwość zaniechania poboru podatku w przypadku umorzenia kredytów na cele mieszkaniowe, zaciągniętych zarówno na potrzeby kredytobiorców, jak i ich dzieci, spełniając kryteria dotyczące jednej inwestycji mieszkaniowej.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego przysługuje wyłącznie dla umorzeń kredytów mieszkaniowych przeznaczonych na cele mieszkalne, z wyłączeniem lokali niemieszkalnych oraz ubezpieczeń; umorzenia na cele niemieszkalne i ubezpieczeniowe podlegają opodatkowaniu.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego dotyczy wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego przeznaczonego na cele mieszkaniowe w zakresie wskazanym w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy PIT, w tym na zakup oraz wykończenie mieszkania. Zwrot nadpłaconych rat kredytowych nie stanowi opodatkowanego przychodu, brak przysporzenia majątkowego.

Umorzenie kredytu hipotecznego oraz zwrot części wpłaconych na jego spłatę kwot w ramach ugody z bankiem jest neutralne podatkowo; nie kreuje przychodu, a umorzenie spełnia warunki zaniechania poboru podatku zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów.

Umorzenie zobowiązania z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe może korzystać z zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, jeśli spełnione są określone przesłanki. Pomimo tego, umorzenie stanowi przychód z innych źródeł, który podlega opodatkowaniu, o ile zaniechanie poboru nie zostanie zastosowane.

Umorzenie przez bank części zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego, zaciągniętego na cele mieszkaniowe, przy spełnieniu określonych warunków, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. dotyczy tylko umorzonych wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych, a nie pożyczek hipotecznych. Zwrot nadpłat z tytułu ugody z bankiem nie jest przychodem podatkowym, ale umorzenie części zadłużenia stanowi przychód z nieodpłatnych świadczeń, podlegający opodatkowaniu.

Kwota zwrócona jako "kwota dodatkowa" nie stanowi przychodu podatkowego, lecz umorzenie wierzytelności generuje przychód z innych źródeł, który jest jednak zwolniony od podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów pod warunkiem zaciągnięcia kredytu na jedną inwestycję mieszkaniową.

Umorzenie zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego prowadzi do powstania opodatkowanego przychodu z innych źródeł w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chyba że zaniechanie poboru podatku przewiduje wyjątek dla części zadłużenia związanej z określonymi wydatkami mieszkaniowymi.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, zaciągniętego przed 15 stycznia 2015 r. i zabezpieczonego hipotecznie, podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów. Zwrot kosztów procesu nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu, gdyż jest jedynie refundacją poniesionych kosztów.

Odsetki za opóźnienie od zwrotu nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych kredytu mieszkaniowego, naliczone od należności, które nie tworzą przychodu dla otrzymującego, korzystają ze zwolnienia od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o PIT.

Gmina ma prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego od kosztów inwestycji geotermalnych, nawet jeśli projekt zostanie zaniechany z przyczyn niezależnych. Odliczenie VAT zostaje zachowane w związku z pierwotnym przeznaczeniem zakupów na cele opodatkowane.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego odnosi się tylko do takich umorzeń kredytów mieszkaniowych, które pokrywają wydatki bezpośrednio związane z nabyciem nieruchomości na cele mieszkaniowe, z wyłączeniem kosztów dodatkowych takich jak opłaty sądowe za hipoteki.

Bank jest obowiązany do korekty informacji PIT-11 po cofnięciu przez podatników oświadczeń o zaniechaniu poboru podatku i żądaniu uwzględnienia zaniechania w innym kredycie, zgodnie z Rozporządzeniem z 11 marca 2022 r.

Kwota zwrócona z tytułu nadpłaty kredytu hipotecznego przez bank w wyniku ugody oraz umorzenie zadłużenia nie stanowią przychodu podatkowego, jako że nie zwiększają majątku podatnika. Umorzenie zadłużenia podlega zaniechaniu poboru podatku zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów.

Przychody z umorzenia wierzytelności i wypłaty dodatkowej kwoty na rzecz szwajcarskiego rezydenta podatkowego podlegają prawu podatkowemu Szwajcarii i nie są opodatkowane w Polsce zgodnie z Konwencją o unikaniu podwójnego opodatkowania.