Zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzeń zadłużeń z tytułu kredytów hipotecznych odnosi się wyłącznie do jednej inwestycji mieszkaniowej, bez względu na liczbę kredytów, a wspólność majątkowa małżeńska nie uprawnia do zastosowania zwolnienia dla każdego kredytu oddzielnie.
Zwrot świadczeń uzyskanych w wyniku ugody kompensacyjnej po unieważnieniu umowy kredytowej, przyznany na mocy prawomocnego orzeczenia sądowego, nie stanowi przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako że jest zwrotem nienależnych świadczeń i nie prowadzi do rzeczywistego przysporzenia majątkowego. Odsetki ustawowe w takich przypadkach są zwolnione z opodatkowania.
Umorzenie zadłużenia kredytowego stanowi przychód podatkowy, chyba że spełnione są warunki z rozporządzenia o zaniechaniu poboru podatku dla kredytów mieszkaniowych. Wypłata dodatkowej kwoty wynikająca z rozliczenia nieważnej umowy kredytowej oraz zwrot części kosztów sądowych są neutralne podatkowo.
Umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe, zaciągniętego przed 15 stycznia 2015 r., podlegają zaniechaniu poboru podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., w przypadku jednego kredytu na jedną inwestycję mieszkaniową.
Umorzenie części kredytu konsolidacyjnego zastępującego kredyt hipoteczny zaciągnięty na cele mieszkaniowe stanowi przychód z innych źródeł, lecz wobec spełnienia warunków z Rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od takich przychodów.
Umorzenie części kredytu konsolidacyjnego nie stanowiącego celu mieszkaniowego skutkuje powstaniem przychodu z innych źródeł, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym, zaś zwrot nadpłaconych środków nie stanowi przychodu podatkowego i nie podlega opodatkowaniu.
Umorzenie kredytu hipotecznego przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego korzysta ze zwolnienia od poboru podatku dochodowego, o ile spełnia warunki określone w rozporządzeniu Ministra Finansów; zaniechanie poboru nie dotyczy umorzeń dotyczących refinansowania kosztów zakupu lokalu.
Umorzenie kredytu hipotecznego stanowi przychód z innych źródeł, jednakże kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku, gdy kredyt realizował jedną inwestycję mieszkaniową zaspokajającą potrzeby więcej niż jednego gospodarstwa domowego zgodnie z § 1 ust. 5 Rozporządzenia Ministra Finansów.
Umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 2015 r. może być objęte zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., jeżeli kredyt służył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej. Zwrot nadpłaconych rat przez bank jest neutralny podatkowo.
Zaniechanie poboru podatku dochodowego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2024 r. dotyczy tylko umorzonych wierzytelności z tytułu kredytów mieszkaniowych, a nie pożyczek hipotecznych. Zwrot nadpłat z tytułu ugody z bankiem nie jest przychodem podatkowym, ale umorzenie części zadłużenia stanowi przychód z nieodpłatnych świadczeń, podlegający opodatkowaniu.
Konieczność opodatkowania zwróconych środków oraz umorzonych kredytów zależy od ich definitywnego charakteru. Zwrot nadpłaconego kredytu nie generuje przychodu, a umorzenie kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 15 stycznia 2015 r. podlega zaniechaniu poboru podatku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów.
Kwota zwrócona jako "kwota dodatkowa" nie stanowi przychodu podatkowego, lecz umorzenie wierzytelności generuje przychód z innych źródeł, który jest jednak zwolniony od podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów pod warunkiem zaciągnięcia kredytu na jedną inwestycję mieszkaniową.
Przychód z umorzenia kredytu hipotecznego, przypisanego do działalności gospodarczej poprzez wprowadzenie mieszkania do ewidencji środków trwałych, stanowi przychód z tej działalności i podlega opodatkowaniu w Polsce pomimo, że wnioskodawca jest rezydentem podatkowym Wielkiej Brytanii i nieposiadającym zakładu w Polsce.
Wnioskodawca, będący rezydentem podatkowym w Szwajcarii, wykazuje dochód z tytułu umorzenia wierzytelności kredytu hipotecznego do opodatkowania wyłącznie w Szwajcarii, nie ciążąc przy tym z obowiązku podatkowego w Polsce, zgodnie z art. 21 § 1 UPO między Polską a Szwajcarią.
Koszt uzyskania przychodu z tytułu umorzenia udziałów objętych w zamian za aport przedsiębiorstwa winien być ustalony zgodnie z art. 22 ust. 1f pkt 2 ustawy o PIT, jako wartość składników przedsiębiorstwa. Nie można przyjmować innego sposobu ustalania kosztów na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o PIT.
Umorzenie kredytu hipotecznego przysługuje zaniechaniu poboru podatku dochodowego od kwot umorzonych, o ile kredyt mieszkaniowy zaciągnięty został na cele mieszkaniowe zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów. Część kredytu na refinansowanie nie uprawnia do zaniechania, gdyż nie spełnia definicji kredytu mieszkaniowego w rozumieniu ustawy podatkowej.
Przychód podatkowy z tytułu umorzenia zobowiązań kredytowych powstaje także po formalnym współkredytobiorcy, z uwagi na solidarny charakter zobowiązań, jednak zwroty środków uzyskane w wyniku ugody nie powodują powstania przychodu, o ile odzwierciedlają jedynie przywrócenie wcześniejszego stanu majątkowego.
Umorzenie zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego oraz zwroty nadpłaconych środków i kosztów procesowych nie generują obowiązku podatkowego w świetle przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy łączą się z rozporządzeniem Ministra Finansów dotyczącym zaniechania poboru podatku.
Zwrot środków przez bank z tytułu spłaty kredytu nie stanowi opodatkowanego przychodu, o ile nie wiąże się z trwałym przysporzeniem majątkowym. Umorzone wierzytelności kredytowe mogą być kwalifikowane jako przychód podlegający zaniechaniu poboru podatku na cele mieszkaniowe, co wyklucza obowiązek podatkowy.
Umorzenie wierzytelności z kredytu hipotecznego, które obejmuje środki na refinansowanie, nie kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., chyba że spełnione są wszystkie warunki dotyczące kredytów mieszkaniowych. Refinansowanie nie stanowi celu mieszkaniowego, co wyklucza zaniechanie podatkowe.
Umorzenie części pożyczki wobec przedsiębiorcy dotkniętego powodzią skutkuje powstaniem opodatkowanego przychodu, a wydatki oraz odpisy amortyzacyjne od środków trwałych sfinansowane z tej pożyczki mogą stanowić koszty uzyskania przychodu.
Umorzenie zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego prowadzi do powstania opodatkowanego przychodu z innych źródeł w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chyba że zaniechanie poboru podatku przewiduje wyjątek dla części zadłużenia związanej z określonymi wydatkami mieszkaniowymi.
Zwrot nadpłaconych kwot kredytu oraz umorzenie zadłużenia wynikające z ugody dotyczącej kredytu hipotecznego na cele mieszkaniowe, w opisanym stanie faktycznym, nie stanowi przychodu podatkowego, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Umorzenie części kredytu hipotecznego zaciągniętego na cele mieszkaniowe przed 15 stycznia 2015 r. oraz zwrot nadpłaconych rat kredytowych nie generują przychodu podlegającego opodatkowaniu, gdy spełnione są warunki rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r. dotyczące zaniechania poboru podatku dochodowego.