Osoba pozostająca w związku małżeńskim nie spełnia ustawowej definicji osoby samotnie wychowującej dzieci, o której mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nawet jeśli jej małżonek nie jest biologicznym ojcem dzieci i nie posiada ich praw rodzicielskich.
Osoba samotnie wychowująca dzieci ma prawo do preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego na zasadach określonych w art. 6 ust. 4 i nast. ustawy o PIT, jeśli faktycznie sprawuje sama codzienną opiekę i wychowanie dzieci, mimo okresowych kontaktów dzieci z drugim rodzicem. Decydująca jest faktyczna, codzienna odpowiedzialność za wychowanie, a nie formalna obecność drugiego rodzica.
Osoba, która faktycznie samotnie i w przeważającej części wychowuje dziecko, może skorzystać z ulgi dla samotnych rodziców zgodnie z art. 6 ust. 4d ustawy PIT, nawet gdy drugi rodzic płaci alimenty, ale nie uczestniczy w procesie wychowawczym.
Rodzic, który na podstawie umowy opiekuńczej zapewnia samodzielną opiekę nad dzieckiem w większej części czasu, pomimo posiadania przez oboje rodziców pełni władzy rodzicielskiej, jest uprawniony do skorzystania z preferencyjnego sposobu rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych.
Osoba nie może być uznana za samotnie wychowującą dziecko na gruncie art. 6 ust. 4c ustawy o PIT, gdy obydwoje rodzice aktywnie uczestniczą w wychowaniu dziecka, mimo przewagi obowiązków jednego z nich. Prawo do ulgi przysługuje tylko rodzicom faktycznie samotnie wychowującym dziecko.
Osobą samotnie wychowującą dzieci, w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o PIT, jest wyłącznie rodzic faktycznie sprawujący nieprzerwaną, samodzielną opiekę, bez udziału drugiego rodzica. Podział obowiązków rodzicielskich z drugim rodzicem wyklucza przyznanie statusu "samotnego wychowywania" w celach podatkowych.
Osoba wychowująca dzieci w systemie opieki naprzemiennej, gdzie oboje rodzice mają przyznane świadczenie wychowawcze, nie kwalifikuje się do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dzieci w rozumieniu art. 6 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Osoba samotnie wychowująca dziecko, która wychowuje je w ramach naprzemiennej opieki rodzicielskiej, może korzystać z preferencyjnego opodatkowania na podstawie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pod warunkiem spełnienia pozostałych przesłanek ustawowych.
Osoba nie pozostająca w związku małżeńskim, sprawująca naprzemienną opiekę nad dziećmi, jest uprawniona do skorzystania z ulgi podatkowej jako "osoba samotnie wychowująca dzieci" zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Osoba wychowująca wspólnie z drugim rodzicem dziecko, wobec którego orzeczona jest opieka naprzemienna, nie może skorzystać z preferencyjnego sposobu rozliczenia podatku przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci, nawet gdy faktyczna opieka sprawowana jest tylko przez nią.
Rodzic, który na podstawie orzeczenia sądu sprawuje naprzemienną opiekę nad dzieckiem wspólnie z drugim rodzicem, nie kwalifikuje się do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dziecko, zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na brak faktycznego samotnego wychowywania.
Osobie stanu wolnego, która faktycznie i samodzielnie wychowuje dzieci, przysługuje prawo do preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego na zasadach przewidzianych dla osób samotnie wychowujących dzieci, niezależnie od formalnego współwłasnościowego prawa do nieruchomości posiadanego przez drugiego rodzica.
Osoba niewchodząca w związek małżeński, faktycznie i samotnie wychowująca małoletnie dzieci, bez wsparcia drugiego rodzica, ma prawo do preferencyjnego rozliczenia podatkowego jako osoba samotnie wychowująca dzieci, zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podatnik będący wdową, samotnie wychowujący pełnoletnie niepełnosprawne dziecko otrzymujące zasiłek pielęgnacyjny, może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko według art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Osoba pozostająca w związku małżeńskim, nawet w trakcie rozwodu, nie spełnia przesłanek uznania jej za "osobę samotnie wychowującą dziecko" w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o PIT, co uniemożliwia skorzystanie z preferencyjnego rozliczenia podatkowego.
Podatnik zawierający związek małżeński w trakcie roku podatkowego zachowuje prawo do preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za ten rok, jeżeli przez część roku spełnił ustawowe warunki. Jednakże, od kolejnego roku po zawarciu małżeństwa, niezależnie od umowy intercyzy, prawo nie jest przysługujące.
Osoba rozwiedziona samotnie wychowująca dzieci, które stale z nią zamieszkują, a drugi rodzic utrzymuje jedynie sporadyczne kontakty, ma prawo do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dzieci, zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Osoba pozostająca w nieformalnym związku (konkubinacie) z rodzicem dziecka, mimo tymczasowej wyłącznej opieki, nie kwalifikuje się jako osoba samotnie wychowująca dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o PIT do preferencyjnego opodatkowania.
Podatnik, który ma wspólne prawa rodzicielskie do dzieci zamieszkujących z drugim rodzicem, nie może korzystać z preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca, nawet jeśli jeden z dzieci mieszka z nim na stałe i ponosi on jego pełne utrzymanie.
Osobą samotnie wychowującą dziecko na gruncie art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest osoba spełniająca odpowiednie kryteria stanu cywilnego; ponowne zawarcie związku małżeńskiego, pomimo wychowywania dzieci z poprzedniego małżeństwa bez udziału nowego małżonka, wyklucza taki status.
Status osoby rozwiedzionej lub z orzeczoną separacją jest konieczny dla uznania za osobę samotnie wychowującą dziecko w rozumieniu art. 6 ust. 4c u.p.d.o.f. Faktyczna separacja i samotne wychowywanie nie są wystarczające bez formalnego orzeczenia. Dochody pełnoletnich dzieci nie niweczą prawa do ulgi, gdy co najmniej jedno dziecko spełnia kryteria alimentacji.
Osoba samotnie wychowująca dzieci, która z przyczyn materialnych zamieszkuje z drugim rodzicem, nieświadczącym aktywnej opieki, zachowuje prawo do rozliczenia się jako osoba samotnie wychowująca dzieci, pod warunkiem spełnienia ustawowych definicji i kryteriów faktycznego samotnego sprawowania pieczy nad dziećmi.
Podatnik, objęty nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce, który po rozwodzie faktycznie samotnie wychowuje dziecko, może skorzystać z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego na podstawie art. 6 ust. 4c i 4d ustawy o PIT, jeśli dochody nie są wyłączone z preferencji oraz stan samotnego wychowywania trwał choćby przez część roku.
Podatniczka, będąc rozwódką faktycznie samotnie wychowującą dziecko, ma prawo do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dziecko, zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mimo obecności drugiego rodzica w życiu dziecka.