Świadczenie pieniężne wynikające z ugody sądowej, oparte na wzajemnych ustępstwach stron, które nie wynikają wprost z przepisów prawa pracy bądź układów zbiorowych pracy, jest przychodem podlegającym opodatkowaniu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie korzysta z wyłączeń wynikających z art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b tej ustawy.

Podatnik ma prawo do korekty podstawy opodatkowania i podatku należnego za wierzytelności nieuregulowane w terminie i których umorzenie nie stanowi spłaty, na podstawie art. 89a ustawy o VAT, pod warunkiem spełnienia określonych warunków formalnych związanych z tzw. ulgą na złe długi.

Słuszne jest stanowisko, że zaniechanie poboru podatku dochodowego, o którym mowa w rozporządzeniu MF z dnia 11 marca 2022 r., znajduje zastosowanie do umorzonych kwot z tytułu kredytów mieszkaniowych, zaciągniętych przed 15 stycznia 2015 r., także gdy nieruchomość była wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, a warunki określone w rozporządzeniu zostały spełnione.

Odszkodowanie wypłacone na podstawie ugody sądowej, które kompensuje utracone korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę, nie jest objęte zwolnieniem przewidzianym w art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy o PIT, gdyż nie dotyczy szkody rzeczywistej, lecz utraconego przychodu ze stosunku pracy, w związku z czym podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zawarcie ugody dokonującej potrącenia wzajemnych roszczeń oraz wypłaty przez bank określonych kwot na rzecz kredytobiorcy nie skutkuje powstaniem przychodu podatkowego po stronie kredytobiorcy, jeśli środki te stanowią zwrot własnych uprzednio przekazanych środków lub zwrot kosztów procesowych, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwrot środków finansowych uzyskany na podstawie ugody z bankiem, dotyczący zwrotu nadpłat z tytułu kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem CHF, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako że jest to wyłącznie zwrot nienależnie pobranego świadczenia, a nie nowe przysporzenie majątkowe.

Kwota otrzymana na podstawie ugody z bankiem, dotycząca spłaty frankowego kredytu hipotecznego, stanowiąca zwrot części nadpłaconych rat, nie jest przychodem podlegającym opodatkowaniu podatkiem dochodowym, jeśli stanowi mniej niż kwota uprzednio zapłacona na rzecz banku.

Zwrot nadpłaconych rat i kosztów kredytu frankowego w wyniku ugody z bankiem nie stanowi przychodu podatkowego podlegającego PIT, lecz zwrot należności nienależnie pobranych. Natomiast odsetki ustawowe są przychodem zwolnionym na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95b ustawy o PIT.

Otrzymana z banku tytułem ugody kwota wraz ze zwrotem kosztów zastępstwa procesowego nie stanowi przychodu podatkowego w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie prowadzi do realnego przysporzenia majątkowego i jest neutralna podatkowo.

Umorzenie kredytu hipotecznego przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego korzysta z zaniechania poboru podatku dochodowego, jednakże umorzenie kredytu na refinansowanie wydatków mieszkaniowych nie podlega temu zaniechaniu, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.

Kwota uzyskana przez podatnika z tytułu zwrotu wpłaconych uprzednio środków nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i pozostaje neutralna podatkowo, jeżeli nie prowadzi do faktycznego przyrostu majątku.

Zawarcie ugody, prowadzące do wzajemnego potrącenia wierzytelności z tytułu umowy kredytowej, nie rodzi obowiązku podatkowego z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych dla żadnej ze stron, gdyż nie generuje realnego przysporzenia majątkowego ani przychodu podatkowego.

Kwota zwrotu środków pieniężnych otrzymana na podstawie pozasądowej ugody, rozliczająca zwrot nienależnych wpłat dokonanych na rzecz nieważnej umowy kredytowej, nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.

Odsetki za opóźnienie i koszty procesu wypłacane na podstawie ugody nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, jeżeli podatnik nie wykaże związku tych wydatków z zabezpieczeniem lub zachowaniem źródła przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.

Umorzenie długu z tytułu kredytu hipotecznego udzielonego na cele mieszkaniowe, zaciągniętego przed 15 stycznia 2015 r., może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego, pod warunkiem spełnienia odpowiednich przesłanek z rozporządzenia Ministra Finansów. Zwroty kosztów procesu nie stanowią przychodu, gdyż nie prowadzą do realnego wzbogacenia się podatnika.

Zwrot nienależnie pobranych świadczeń wynikający z uregulowania nieważnej umowy kredytu hipotecznego oraz związane z nim odsetki za opóźnienie nie stanowią przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i są zwolnione z opodatkowania.

Umarzanie kredytów hipotecznych zaciągniętych przed 15 stycznia 2015 roku na cele mieszkaniowe, zabezpieczonych hipotecznie, spełniających przesłanki Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., nie rodzi obowiązku zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Kwoty umorzonego zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego stanowią przychód podatkowy, jednak wobec części przeznaczonej na cele mieszkaniowe znajdzie zastosowanie zaniechanie poboru podatku. Zwrot środków przez bank jest neutralny podatkowo, gdyż nie stanowi przysporzenia majątkowego.

Wypłata nadpłaty i dodatkowych środków przez bank w wyniku ugody z Wnioskodawczynią, mieszcząca się w wartości wcześniej wpłaconych kwot tytułem spłaty pożyczki, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z art. 11 ust. 1 w związku z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Otrzymane odszkodowanie z tytułu ugody pozasądowej nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT; jedynie wydatki na prawnika stanowią koszty uzyskania przychodu w kontekście tego odszkodowania.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego od przychodu z umorzenia wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego dotyczy tylko części kredytu zaciągniętej na cele mieszkaniowe; nie dotyczy refinansowania zadatku. W związku z tym, przychód z tytułu tej drugiej części podlega opodatkowaniu.

Zwrot nadpłaty kredytu, jako zwrot własnych środków, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu. Natomiast kwota stanowiąca dodatkowe świadczenie ugody, nie będąca odszkodowaniem, podlega opodatkowaniu jako przychód z innych źródeł.

Zwrot nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych na podstawie ugody z bankiem z tytułu kredytu denominowanego w CHF nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako że nie prowadzi do rzeczywistego i definitywnego przysporzenia majątkowego.

Zwrot nadpłaty kredytu oraz kosztów zastępstwa procesowego w ramach ugody nie stanowi przychodu podatkowego. Jednakże zwrot ulg odsetkowych odliczonych w latach 2006-2020 wskutek ugody skutkuje obowiązkiem korekty ulgi i doliczenia do dochodu.