Osoba, która formalnie oraz faktycznie wychowuje dziecko bez udziału drugiego rodzica, w odosobnieniu i pełni troszczy się o jego potrzeby materialne i emocjonalne, może korzystać z preferencyjnego rozliczenia podatkowego jako „osoba samotnie wychowująca dziecko” zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku gdy rodzic formalnie posiada władzę rodzicielską, ale jej nie wykonuje, nie przysługuje mu prawo do ulgi prorodzinnej. Ulga w pełnej wysokości przypada rodzicowi, który faktycznie wykonuje władzę rodzicielską, zapewniając dziecku opiekę i zaspokajając jego potrzeby.

Rodzic, który na podstawie orzeczenia sądu sprawuje naprzemienną opiekę nad dzieckiem wspólnie z drugim rodzicem, nie kwalifikuje się do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dziecko, zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na brak faktycznego samotnego wychowywania.

Osoba rozwiedziona, sprawująca naprzemienną opiekę nad dzieckiem, może skorzystać z preferencji podatkowej dla osób samotnie wychowujących dzieci, jeżeli opieka faktyczna jest spełniana naprzemiennie i zgodnie z porozumieniem rodzicielskim, w zgodzie z art. 6 ust. 4 ustawy o PIT.

Rozwodnik sprawujący naprzemienną opiekę nad dzieckiem, z którym inny rodzic także dzieli się obowiązkami wychowawczymi, nie może zostać uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko, przez co nie przysługuje mu prawo do rozliczenia podatku dochodowego na preferencyjnych zasadach dla samotnych rodziców.

Do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko konieczne jest posiadanie prawomocnego orzeczenia o rozwodzie, co wyklucza osoby, dla których wyrok nie jest jeszcze prawomocny, od możliwości zastosowania art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podatnik, posiadający na utrzymaniu dziecko niepełnosprawne i używający samochodu będącego współwłasnością w ramach wspólności majątkowej, może skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej. Współmałżonkowie mają odrębny limit ulgi, niezależnie od formalnej rejestracji pojazdu.

Osoba mogąca rozliczać się jako samotnie wychowująca dziecko musi faktycznie sprawować samodzielną opiekę nad dzieckiem. Natomiast wychowywanie dziecka z drugim rodzicem od 2022 r., nawet w nieformalnym, niezgodnym z małżeństwem związku, wyklucza zastosowanie ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4 i 4c ustawy o PIT.

W przypadku rozwiedzionych rodziców, gdy faktyczne wykonywanie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem sprawuje wyłącznie jeden z nich, ulga prorodzinna przysługuje w pełnej wysokości temu rodzicowi, pod warunkiem spełnienia ustawowych limitów dochodowych dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Dochody uzyskiwane przez wspólnika spółki osobowej z działalności gospodarczej podlegają opodatkowaniu proporcjonalnemu do jego udziału w zyskach, zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku braku porozumienia, ulga prorodzinna w pełnej wysokości przysługuje rodzicowi, z którym dzieci mają stałe miejsce zamieszkania i który został uprzywilejowany przez sąd w zakresie opieki, nawet bez orzeczenia o opiece naprzemiennej.

Prawo do preferencyjnego rozliczenia podatku jako osoba samotnie wychowująca dzieci przysługuje jedynie osobie, której status cywilnoprawny – panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik, osoba z orzeczeniem o separacji – został prawomocnie stwierdzony wyrokiem sądowym. Faktyczna opieka nad dziećmi bez tego statusu nie gwarantuje ulgi podatkowej zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym

Dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości, którego nie przeznaczono na własne cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy PIT, nie korzysta ze zwolnienia podatkowego, gdyż remensaż kredytu oraz remonty dotyczą nieruchomości niebędących własnością podatnika.

Faktyczne wykonywanie władzy rodzicielskiej przez jednego z rozwiedzionych rodziców, w połączeniu z niewielkim udziałem drugiego w wychowaniu dziecka, uprawnia wyłącznie tego rodzica do skorzystania z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości za okres małoletności dzieci; przy równoczesnym utrzymywaniu pełnoletnich dzieci ulgę należy podzielić po równo między rodziców.

Rodzic, który samodzielnie sprawuje codzienną opiekę nad dzieckiem, nawet jeśli drugi rodzic utrzymuje sporadyczne kontakty i płaci alimenty, może zostać uznany za osobę samotnie wychowującą dziecko, co uprawnia do preferencyjnego rozliczenia podatkowego w rozumieniu art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dochody małoletnich dzieci z najmu, opodatkowane są ryczałtem i doliczane do dochodów rodziców; limit podatkowy stosuje się łącznie dla obu dzieci. Zwrot pobranych pożytków jest przychodem dzieci, bez pomniejszenia o zapłacony podatek. Odpowiedzialność za wykazanie i opodatkowanie tych przychodów spoczywa na rodzicu.

W przypadku braku porozumienia rodziców i odmiennych miejsc zamieszkania dzieci, prawo do pełnego odliczenia ulgi prorodzinnej przysługuje rodzicowi, u którego dzieci faktycznie zamieszkują, zgodnie z art. 27f ust. 4 u.p.d.o.f.

Polski rezydent podatkowy ma prawo skorzystać z ulgi prorodzinnej za dzieci na terytorium Polski, nawet jeśli jego małżonek korzysta z podobnego odliczenia w innym kraju. Skorzystanie z ulgi możliwe jest niezależnie od miejsca rozliczenia przez małżonka, pod warunkiem wspólnego prowadzenia gospodarstwa i posiadania władzy rodzicielskiej. W przypadku pominięcia ulgi w zeznaniu możliwa jest jego korekta

Podatnik, sprawujący nad dzieckiem pieczę naprzemienną, nie spełnia przesłanek do preferencyjnego opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dziecko zgodnie z art. 6 ust. 4f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych z powodu wspólnego wykonywania pieczy z drugim rodzicem.

Małżeństwo nie może skorzystać z ulgi prorodzinnej na wspólne dziecko, jeśli ich łączny dochód przekracza 112 000 zł i jeśli tylko jedno z dzieci, w sytuacji nieposiadania orzeczenia o niepełnosprawności, pozostaje pod ich wspólną opieką.

Osoba pełniąca faktyczną codzienną opiekę nad dzieckiem, które zamieszkuje z nią po rozwodzie, mimo ustalonych przez sąd kontaktów z drugim rodzicem, kwalifikuje się jako samotne wychowujący rodzic uprawniony do preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego.

Preferencyjne rozliczenie podatkowe jako osoba samotnie wychowująca dziecko nie przysługuje rodzicowi, który wspólnie z drugim rodzicem uczestniczy w procesie wychowawczym, nawet jeśli czasowo opiekuje się dzieckiem samodzielnie.

Osoba podlegająca nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce, będąca panną i faktycznie samodzielnie wychowująca dziecko, na którym spoczywa całość codziennej opieki, ma prawo do preferencyjnego opodatkowania swoich dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko, zgodnie z art. 6 ust. 4 i 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podatnik, który faktycznie wykonuje władzę rodzicielską i ma na stałe ustalone miejsce zamieszkania dziecka, jest uprawniony do odliczenia pełnej kwoty ulgi prorodzinnej, niezależnie od władzy rodzicielskiej przysługującej formalnie obojgu rodzicom, o ile nie zostały spełnione przesłanki ograniczające to uprawnienie.