Spłata kredytu hipotecznego zaciągniętego przed datą sprzedaży nieruchomości i wykorzystanego na budowę domu, z przychodu uzyskanego z tej sprzedaży, uprawnia do zwolnienia z podatku dochodowego z tytułu realizacji "własnych celów mieszkaniowych" zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Zasadą jest, że zwrot środków poniesionych na koszty procesu sądowego oraz zwrot części spłaconych rat kredytowych jest neutralny podatkowo, niemniej jednak kredytobiorcy dokonywali odliczeń ulg odsetkowych, które przy zwrocie środków wymagają korekty poprzez doliczenie uprzednio odliczonych odsetek do dochodu w zeznaniu podatkowym za rok zwrotu.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonych kwot kredytu mieszkaniowego nie obejmuje części kredytu wydatkowanego na refinansowanie zadatku. Umorzenie tej części podlega opodatkowaniu jako przychód z nieodpłatnych świadczeń, zgodnie z art. 11 ust. 1 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kwoty umorzone wierzytelności kredytowej, o ile kredyt zaciągnięto na nabycie lokalu mieszkalnego na własne cele mieszkaniowe, objęte zostaną zaniechaniem poboru podatku dochodowego zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów. Zwolnienie nie dotyczy kwot przeznaczonych na wyposażenie lokalu.

Umorzone i zwrócone kwoty z tytułu ugody kredytu hipotecznego podlegają zasadniczo opodatkowaniu, lecz na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów, zaniechano poboru podatku dochodowego w przypadku określonych kredytów mieszkaniowych, poprzez uznanie, że nie stanowią przychodu podatkowego.

Umorzone kwoty wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego mogą korzystać z zaniechania poboru podatku jedynie w części odpowiadającej pierwotnym celom mieszkaniowym. Kredyt refinansowy zastępujący kredyt konsolidacyjny jest objęty zaniechaniem jedynie w zakresie, jaki dotyczy pierwotnych głównych wydatków na cele mieszkaniowe.

Refinansowanie zadatku na mieszkanie za pomocą kredytu hipotecznego nie jest wydatkiem na cel mieszkaniowy, zatem umorzenie tej części kredytu stanowi przychód podatkowy podlegający opodatkowaniu zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Umorzenie przez bank wierzytelności związanych z kredytem mieszkaniowym, w zakresie kosztów ubezpieczeń innych niż wskazane w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o PIT, stanowi przychód podlegający opodatkowaniu. Zwrot nadpłaconego kapitału nie jest przychodem podatnika i jest neutralny podatkowo.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na więcej niż jedną inwestycję mieszkaniową stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, gdyż zaniechanie poboru podatku możliwe jest wyłącznie w przypadku kredytów na jedną inwestycję mieszkaniową.

Zwrot przez bank kwoty nadpłaty niesłusznie pobranych rat kredytu w wyniku ugody sądowej nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie reprezentuje realnego przysporzenia majątkowego, zgodnie z art. 11 ust. 1 w zw. z art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym.

Spłata kredytu hipotecznego zaciągniętego przez darczyńcę, pomimo bycia warunkiem transakcji sprzedaży nieruchomości, nie stanowi kosztu odpłatnego zbycia w rozumieniu art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest to wydatek niezbędny do dokonania transakcji, a jedynie obciążenie kredytowe darczyńcy.

Przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości nabytej przed ślubem na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego wyłącznie przez małżonka, przed zawarciem związku małżeńskiego, nie wypełnia definicji 'własnych celów mieszkaniowych' uprawniających do zwolnienia od podatku dochodowego, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Kwota zwrócona kredytobiorcy przez bank w ramach ugody, mieszcząca się w kwocie pierwotnie wpłaconej na spłatę kredytu, nie stanowi przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Opłaty notarialne i prowizje jako koszty odpłatnego zbycia nieruchomości pomniejszają przychód, lecz nie stanowią kosztów uzyskania przychodów. Spłata kredytu zaciągniętego przed uzyskaniem przychodu z odpłatnego zbycia mieszkania jest wydatkiem na cele mieszkaniowe, co umożliwia zwolnienie z opodatkowania zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Zwrot nadpłaconych rat kredytowych otrzymany w ramach ugody kredytowej nie stanowi przychodu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, albowiem nie skutkuje definitywnym przysporzeniem majątkowym podatnika.

Umorzenie kredytu hipotecznego, przeznaczonego na więcej niż jedną inwestycję mieszkaniową, nie korzysta z zaniechania poboru podatku dochodowego, jako że kluczowy warunek zaciągnięcia kredytu wyłącznie na jedną inwestycję nie został spełniony.

Podatnik może skorzystać z ulgi mieszkaniowej, jeżeli dokona nabycia nieruchomości z zamiarem realizacji własnych potrzeb mieszkaniowych, a niewykorzystanie lokalu jako miejsca zamieszkania, wynikające z późniejszego wynajęcia go, nie pozbawia prawa do ulgi, o ile pierwotny cel nabycia nieruchomości został zrealizowany.

Zwroty uzyskane z tytułu zawartej ugody oraz kosztów zastępstwa procesowego nie stanowią przychodu podatkowego, gdyż nie prowadzą do realnego przysporzenia majątkowego podatnika, a zatem nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zwrot nienależnie pobranych środków z tytułu nieważności umowy kredytowej nie generuje przychodu podatkowego, lecz prawo do ulgi odsetkowej wymaga korekty o zwrócone odsetki. Koszty procesu przy braku faktycznego poniesienia wydatków przez podatnika rodzą obowiązek podatkowy.

Przychód ze sprzedaży nieruchomości przeznaczony w całości na spłatę kredytu zaciągniętego na nabycie nieruchomości dla realizacji własnych celów mieszkaniowych, także gdy nabycie nastąpiło we współwłasności z partnerką, korzysta z ulgi podatkowej zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 updof.

Spłata kredytu hipotecznego, dokonana przed podpisaniem umowy przyrzeczonej, ze środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości, uprawnia do ulgi podatkowej na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, pod warunkiem przeznaczenia środków na własne cele mieszkaniowe, co odbyło się w granicach czasowych przewidzianych przez ustawę.

Zawarta ugoda dotycząca umorzenia długu hipotecznego oraz zwrotu środków wpłaconych na poczet spłaty kredytu nie rodzi obowiązku zapłaty podatku dochodowego, ponieważ korzysta z zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., zaś zwrócone środki nie stanowią dodatkowego przysporzenia majątkowego.

Zawarcie ugody dokonującej potrącenia wzajemnych roszczeń oraz wypłaty przez bank określonych kwot na rzecz kredytobiorcy nie skutkuje powstaniem przychodu podatkowego po stronie kredytobiorcy, jeśli środki te stanowią zwrot własnych uprzednio przekazanych środków lub zwrot kosztów procesowych, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zwrot środków finansowych uzyskany na podstawie ugody z bankiem, dotyczący zwrotu nadpłat z tytułu kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem CHF, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako że jest to wyłącznie zwrot nienależnie pobranego świadczenia, a nie nowe przysporzenie majątkowe.