Zwrot środków uzyskanych w wyniku unieważnienia umowy kredytowej, w tym kwoty kapitału głównego, odsetek oraz kosztów procesu, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Umorzenie kredytu hipotecznego przeznaczonego na zakup lokalu mieszkalnego korzysta ze zwolnienia od poboru podatku dochodowego, o ile spełnia warunki określone w rozporządzeniu Ministra Finansów; zaniechanie poboru nie dotyczy umorzeń dotyczących refinansowania kosztów zakupu lokalu.
Zwrot środków pieniężnych otrzymany przez podatnika w wyniku unieważnienia umowy kredytu indeksowanego do CHF, polegający na zwrocie wcześniej uiszczonych na rzecz banku rat kapitałowo-odsetkowych, nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega opodatkowaniu.
Dochody wynikające z umorzenia kredytów dla osoby mającej miejsce zamieszkania w Wielkiej Brytanii podlegają opodatkowaniu wyłącznie w kraju rezydencji na podstawie art. 21 ust. 1 Konwencji polsko-brytyjskiej o unikaniu podwójnego opodatkowania; zatem polskie regulacje dotyczące ulg i zaniechania nie mają zastosowania.
Kwota umorzonej wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego jedynie w zakresie związanym z kredytem mieszkaniowym, ograniczonym przez cel refinansowy. Zwrot nadpłaconych ponad kapitał rat kredytowych jest neutralny podatkowo, gdyż stanowi jedynie zwrot poniesionych wydatków.
Wydatki na budowę budynku mieszkalnego na działce będącej majątkiem osobistym małżonki, wobec braku rozszerzenia wspólności majątkowej w ustawowym terminie, nie spełniają przesłanek do uznania za wydatki na własne cele mieszkaniowe w znaczeniu art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., wykluczając możliwość zwolnienia podatkowego.
Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego na zakup działki budowlanej podlega zaniechaniu poboru podatku, pod warunkiem, że spełnia warunki rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r., z wyjątkiem części kredytu przeznaczonej na koszty dodatkowe, w szczególności ubezpieczenia, które podlegają opodatkowaniu.
Koszty kredytu, niezwiązane bezpośrednio z przychodami, mogą być ujęte jako koszty pośrednie podatkowe, rozliczane w dacie poniesienia (art. 15 ust. 4d ustawy o CIT). Przy przypisaniu kosztów do źródeł przychodów przyjmuje się proporcję faktycznego przeznaczenia środków z kredytu; 65% do zysków kapitałowych i 35% do operacyjnych, eliminując tym samym zastosowanie klucza przychodowego.
Kwota uzyskana przez wnioskodawców z tytułu ugody z bankiem, będąca zwrotem nienależnie wpłaconych kwot w ramach rat kapitałowo-odsetkowych, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako że nie powoduje definitywnego przyrostu majątkowego.
Umorzona przez bank wierzytelność z tytułu kredytu hipotecznego, zaciągniętego na inwestycję mieszkaniową spełniającą przesłanki rozporządzenia Ministra Finansów, podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego, gdy kredyt zaspokaja potrzeby więcej niż jednego gospodarstwa domowego.
Umorzenie zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego, udzielonego na cele mieszkaniowe, może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego, z zastrzeżeniem spełnienia warunków przewidzianych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. O istotności takiego zwolnienia decyduje charakter kredytu oraz brak wcześniejszego korzystania z preferencji dotyczących umorzenia.
Zwrot kwot nadpłaconych przez kredytobiorcę z tytułu nieważnej umowy kredytu hipotecznego nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie generuje realnego przysporzenia majątkowego.
Umorzenie części kredytu hipotecznego stanowi przychód podatkowy, jednakże zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie, jeżeli kredyt był zaciągnięty na jedną inwestycję mieszkaniową i nie korzystano wcześniej z podobnych zwolnień, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r.
Umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 2015 r. może być objęte zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., jeżeli kredyt służył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej. Zwrot nadpłaconych rat przez bank jest neutralny podatkowo.
Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat od jej nabycia może zostać zwolniony z podatku dochodowego, jeżeli zostanie w całości przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, dokonanej w ciągu trzech lat od uzyskania tego przychodu, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Środki finansowe uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości darowanej w 2026 r., przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2025 r. na zakup innej nieruchomości, mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego w ramach ulgi mieszkaniowej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.
Konieczność opodatkowania zwróconych środków oraz umorzonych kredytów zależy od ich definitywnego charakteru. Zwrot nadpłaconego kredytu nie generuje przychodu, a umorzenie kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 15 stycznia 2015 r. podlega zaniechaniu poboru podatku, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów.
Do celów mieszkaniowych uprawniających do zwolnienia z opodatkowania zalicza się wyłącznie te wydatki, które są ponoszone na podstawie zawartej przez podatnika umowy kredytowej z instytucją bankową, a ukierunkowane na zdobycie lub polepszenie mieszkania podatnika, co wynika bezpośrednio z art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o PIT.
Kwota zwrócona na mocy ugody z bankiem, dotycząca nadpłat kredytu hipotecznego waloryzowanego kursem CHF, nie stanowi przychodu podatkowego podlegającego opodatkowaniu, gdyż nie stanowi ona definitywnego przysporzenia majątkowego dla podatnika w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Otrzymana w wyniku ugody sądowej kwota 14 500,00 zł, będąca zwrotem nadpłaconych środków z tytułu spłaty kredytu, nie stanowi przychodu podatkowego w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest trwałym przyrostem majątkowym podatnika.
Kwota zwrócona jako "kwota dodatkowa" nie stanowi przychodu podatkowego, lecz umorzenie wierzytelności generuje przychód z innych źródeł, który jest jednak zwolniony od podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów pod warunkiem zaciągnięcia kredytu na jedną inwestycję mieszkaniową.
Umorzenie kredytu mieszkaniowego, nawet jeśli generuje przychód podatkowy, nie skutkuje obowiązkiem zapłaty podatku, gdy zastosowanie znajduje rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. regulujące zaniechanie poboru podatku od umorzonych wierzytelności kredytów mieszkaniowych.
Dochód uzyskany ze zbycia nieruchomości może być zwolniony z podatku, jeśli został wydatkowany na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości oraz pokrycie wkładu własnego na nabycie nowej nieruchomości przez małżonka, która zostanie włączona do wspólności majątkowej i zaspokaja potrzeby mieszkaniowe podatnika.
Zwrot nadpłat z tytułu kredytu hipotecznego, wynikający z ugody naprawiającej błędy umowne, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie prowadzi do przysporzenia majątkowego o charakterze definitywnym.