Umorzenie zadłużenia z tytułu kredytu hipotecznego, udzielonego na cele mieszkaniowe, może korzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego, z zastrzeżeniem spełnienia warunków przewidzianych w Rozporządzeniu Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. O istotności takiego zwolnienia decyduje charakter kredytu oraz brak wcześniejszego korzystania z preferencji dotyczących umorzenia.

Umorzenie przez bank wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego przed 2015 r. może być objęte zaniechaniem poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 r., jeżeli kredyt służył realizacji jednej inwestycji mieszkaniowej. Zwrot nadpłaconych rat przez bank jest neutralny podatkowo.

Przychody uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości przed upływem pięciu lat od ich nabycia, przeznaczone na remont nieruchomości niebędącej własnością podatnika nie mogą korzystać z ulgi podatkowej zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat od jej nabycia może zostać zwolniony z podatku dochodowego, jeżeli zostanie w całości przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na własne cele mieszkaniowe, dokonanej w ciągu trzech lat od uzyskania tego przychodu, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Środki finansowe uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości darowanej w 2026 r., przeznaczone na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego w 2025 r. na zakup innej nieruchomości, mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego w ramach ulgi mieszkaniowej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Do celów mieszkaniowych uprawniających do zwolnienia z opodatkowania zalicza się wyłącznie te wydatki, które są ponoszone na podstawie zawartej przez podatnika umowy kredytowej z instytucją bankową, a ukierunkowane na zdobycie lub polepszenie mieszkania podatnika, co wynika bezpośrednio z art. 21 ust. 25 pkt 2 ustawy o PIT.

W związku z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wydatki na remont i modernizację budynku mieszkalnego mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego, ale zwolnienie nie obejmuje kosztów związanych z zagospodarowaniem terenu wokół budynku, jak wymiana płytek na gruncie przylegającym do tarasu.

Zwolnienie podatkowe z tytułu wydatkowania przychodu na własne cele mieszkaniowe, przewidziane w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wymaga, by podatnik był właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości, na którą przeznaczono środki. Wydatkowanie na remont nieruchomości będącej wyłączną własnością małżonka podatnika nie spełnia tego kryterium.

Dochód uzyskany ze zbycia nieruchomości może być zwolniony z podatku, jeśli został wydatkowany na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup nieruchomości oraz pokrycie wkładu własnego na nabycie nowej nieruchomości przez małżonka, która zostanie włączona do wspólności majątkowej i zaspokaja potrzeby mieszkaniowe podatnika.

Zwrot nadpłat z tytułu kredytu hipotecznego, wynikający z ugody naprawiającej błędy umowne, nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie prowadzi do przysporzenia majątkowego o charakterze definitywnym.

Dochody ze sprzedaży nieruchomości są zwolnione z opodatkowania w części przeznaczonej na spłatę kredytu i zakup nowej nieruchomości, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, pod warunkiem posiadania dokumentów potwierdzających wydatki na cele mieszkaniowe.

Dochód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat od nabycia, przeznaczony na spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup tej nieruchomości, korzysta ze zwolnienia podatkowego w części proporcjonalnie odpowiadającej spełnieniu celów mieszkaniowych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Umorzenie kredytu hipotecznego przysługuje zaniechaniu poboru podatku dochodowego od kwot umorzonych, o ile kredyt mieszkaniowy zaciągnięty został na cele mieszkaniowe zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów. Część kredytu na refinansowanie nie uprawnia do zaniechania, gdyż nie spełnia definicji kredytu mieszkaniowego w rozumieniu ustawy podatkowej.

Umorzenie wierzytelności z kredytu hipotecznego, które obejmuje środki na refinansowanie, nie kwalifikuje się do zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., chyba że spełnione są wszystkie warunki dotyczące kredytów mieszkaniowych. Refinansowanie nie stanowi celu mieszkaniowego, co wyklucza zaniechanie podatkowe.

Odpłatne zbycie nieruchomości przed upływem 5 lat od nabycia pierwotnego, poza udziałem nabytym poprzez darowiznę w 2023 r., jest zwolnione z PIT. Analogicznie, jeśli środki ze sprzedaży zostaną przeznaczone na cele mieszkaniowe, dochód z nowo nabytych udziałów podlega zwolnieniu.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego stanowi przychód z innych źródeł, podlegający opodatkowaniu, a możliwość jego zaniechania jest wyjątkiem wymagającym ścisłej interpretacji zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 roku.

Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości nie może zostać zwolniony z opodatkowania na podstawie ulgi mieszkaniowej, jeśli nieruchomość nie służyła zaspokojeniu własnych celów mieszkaniowych podatnika.

Dochód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości, wydatkowany w całości na nabycie innej nieruchomości z przeznaczeniem pod budowę domu na własne cele mieszkaniowe wnioskodawcy i jego rodziny, może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Zwrot nadpłaconej kwoty kredytu hipotecznego w ramach ugody z bankiem nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie jest trwałym przysporzeniem majątkowym.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego udzielonego na jedną inwestycję mieszkaniową do dnia 31 grudnia 2026 r., przy spełnieniu warunków określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r., podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Umorzenie wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego, jako przychód z innych źródeł, podlega zaniechaniu poboru podatku, jeśli spełnia warunki rozporządzenia Ministra Finansów. Zwrot nadpłat kredytowych jest neutralny podatkowo.

Nabycie lokalu mieszkalnego od małżonka w ramach świadczenia w miejsce wykonania (datio in solutum), wykorzystywane dla własnych potrzeb mieszkaniowych, kwalifikuje się jako wydatek na własne cele mieszkaniowe i uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zaniechanie poboru podatku od umorzonej kwoty pożyczki hipotecznej jest dopuszczalne, jeśli pożyczka była zaciągnięta na realizację inwestycji mieszkaniowej, nawet gdy umowa jej celu nie wskazywała, pod warunkiem spełnienia wymogów przewidzianych w przepisach szczególnych.

Sąd stwierdził, że umorzenie kredytu mieszkaniowego zabezpieczonego hipotecznie, zaciągniętego na cele mieszkaniowe na rzecz gospodarstwa domowego, podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego od osób fizycznych, o ile spełnia szczególne przesłanki przewidziane w odpowiednich przepisach podatkowych i rozporządzenia Ministra Finansów.