Przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości nr 1, w całości przeznaczony na zakup nieruchomości nr 2, spełnia przesłanki zwolnienia podatkowego, nie kładąc na gruncie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT wymogu wydatkowania konkretnych, tych samych środków finansowych.

Wydatki poniesione na zakup pergoli tarasowej, jako trwałego elementu budynku mieszkalnego, kwalifikują się jako wydatki na własne cele mieszkaniowe, podlegając zwolnieniu z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zakup miejsca parkingowego jako odrębnej nieruchomości nie stanowi wydatku na własne cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 131 i art. 21 ust. 25 ustawy o PIT, przez co nie uprawnia do zwolnienia z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Przychód z odpłatnego zbycia nieruchomości jest zwolniony z opodatkowania, jeśli w całości przeznaczony zostanie na własne cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, niezależnie od kolejności nabycia i zbycia nieruchomości.

Umorzona przez bank kwota z tytułu kredytu mieszkaniowego podlega zaniechaniu poboru podatku dochodowego, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów; jednak zwrot środków wcześniej wpłaconych nie stanowi przychodu podatkowego.

W przypadku przeznaczenia przychodów ze sprzedaży nieruchomości na zakup nowego mieszkania, o ile środki te są wydatkowane na cele mieszkaniowe w ustawowym terminie, możliwe jest skorzystanie z podatkowego zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, nawet jeśli lokal będzie czasowo wynajmowany.

Przeniesienie udziału w nieruchomości w zamian za przejęcie długu oraz dodatkową spłatę stanowi odpłatne zbycie w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, co generuje przychód opodatkowany 19% stawką podatku.

Spadkobiercy nie mogą przejąć prawa do ulgi mieszkaniowej w podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli spadkodawca nie spełnił warunków do nabycia tej ulgi przed śmiercią, poprzez brak faktycznego wydatkowania dochodu na cele mieszkaniowe.

Prawo do zwolnienia podatkowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, jako prawo majątkowe, nie podlega sukcesji na spadkobierców, jeśli spadkodawca przed śmiercią nie dokonał wydatków na cele mieszkaniowe, które są konieczne dla nabycia prawa do ulgi mieszkaniowej.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych ma zastosowanie do kwot umorzenia kredytu hipotecznego przeznaczonego na zakup jednego celu mieszkaniowego, zaś proporcjonalne umorzenie związane z refinansowaniem wcześniejszych kredytów wymaga wykazania jako przychód podlegający opodatkowaniu.

Zaniechanie poboru podatku dochodowego dotyczy kwot umorzonych z tytułu kredytu mieszkaniowego, przy spełnieniu określonych warunków, zaś wypłata środków ponad kwotę kapitału stanowi zwrot nieopodatkowanych środków własnych.

Kwota dodatkowa wypłacona na podstawie ugody, stanowiąca zwrot nadpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych, nie stanowi przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem nie podlega opodatkowaniu. Jest to wyłącznie forma zwrotu wpłat dokonanych w związku z obsługą kredytu.

Spłata kredytu hipotecznego zaciągniętego przed sprzedażą nieruchomości z przychodów uzyskanych po tej sprzedaży uprawnia podatnika do ulgi podatkowej na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, o ile środki są rzeczywiście przeznaczone na własne cele mieszkaniowe po uzyskaniu przychodu.

Dla skorzystania ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 131 PDOF konieczne jest dokonanie nabycia lokalu mieszkalnego poprzez zawarcie właściwej umowy w formie aktu notarialnego przed upływem terminu określonego w przepisach, zaś zaliczka nie spełnia tej przesłanki.

Przy sprzedaży nieruchomości nabytej w drodze działu spadku, podlegającej działowi bez dopłat i spłat, nabycie przekraczające pierwotny udział w spadku stanowi nowy przychód podatkowy. Zwolnienie podatkowe jest możliwe, gdy dochód z tego przychodu przeznaczony zostanie na własne cele mieszkaniowe w terminie trzech lat od zbycia.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości przed upływem pięciu lat podlega zwolnieniu z podatku dochodowego od osób fizycznych, jeśli przychód ze sprzedaży zostanie w całości przeznaczony na zaspokojenie własnych celów mieszkaniowych w ciągu trzech lat, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Wydatki poniesione na zakup lokalu mieszkalnego po uzyskaniu przychodu pełnią funkcję wydatków na własne cele mieszkaniowe, umożliwiając korzystanie z ulgi podatkowej. Tym samym, prawo do ulgi mieszkaniowej wymaga faktycznego uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia przed poniesieniem kosztów z nowonabytym lokalem.

Dochody ze sprzedaży nieruchomości mogą zostać zwolnione z opodatkowania, o ile przeznaczone są na spłatę kredytu hipotecznego, zaciągniętego na cele mieszkaniowe przed uzyskaniem dochodu oraz po przystąpieniu podatnika do umowy kredytowej w wyniku rozszerzenia wspólności majątkowej.

Wydatki poniesione na ogrodzenie działki nie stanowią wydatków na cele mieszkaniowe w rozumieniu art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie uprawniają do zwolnienia z opodatkowania dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Zwolnienie z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym możliwe jest w przypadku przeznaczenia przychodu ze sprzedaży nieruchomości na własne cele mieszkaniowe, w tym na spłatę kredytu hipotecznego oraz zakup nowej nieruchomości. Przesłanki zwolnienia muszą być spełnione zgodnie z zamkniętym katalogiem wydatków w art. 21 ust. 25.

Sprzedaż udziału w nieruchomości nabytego do majątku wspólnego małżonków przed upływem pięciu lat nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu, natomiast sprzedaż udziału nabytego później podlega 19% podatkowi z możliwością zwolnienia przy wydatkowaniu na własne cele mieszkaniowe w rozumieniu ustawy o PIT.

Przychód ze sprzedaży nieruchomości przeznaczony na spłatę kredytu zaciągniętego na zakup współwłasności lokalu mieszkalnego stanowi wydatek na własne cele mieszkaniowe, co uprawnia do zwolnienia tego przychodu od podatku dochodowego, bez względu na moment przeniesienia własności.

Umorzenie pożyczki hipotecznej waloryzowanej kursem obcej waluty, zaciągniętej przed 2025 rokiem, skutkuje powstaniem podlegającego opodatkowaniu przychodu, który nie korzysta z zaniechania poboru podatku na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 2022 roku, obowiązującego przed 2025 rokiem.

Wydatki poniesione na nabycie gruntu przeznaczonego w zgodzie z decyzją o warunkach zabudowy na cele zagrodowe, obejmujące budowę budynku mieszkalnego, mogą uprawniać do zwolnienia podatkowego. Jednakże stosowanie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy PIT wymaga, aby grunt przeznaczenie zmienił na takie stricte mieszkaniowe w określonym przepisami terminie, a udział gruntów mieszkalnych musiałby być dominujący