Przeznaczenie środków ze sprzedaży udziału w nieruchomości na nadpłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego na zakup nieruchomości wcześniej użytkowanej jako mieszkanie, po spełnieniu ustawowych warunków, uprawnia do zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT.

Przeniesienie własności nieruchomości jako forma spłaty długu (datio in solutum) stanowi odpłatne zbycie rodzące obowiązek podatkowy. Zwolnienie z długu jest korzyścią majątkową, a przeznaczenie przychodu na własne cele mieszkaniowe może skutkować zwolnieniem z opodatkowania.

Wydatki poniesione na budowę i wykończenie budynku mieszkalnego jednorodzinnego mogą uprawniać do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, jeśli są trwale związane z budynkiem i służą własnym celom mieszkaniowym podatnika, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 oraz art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zbycie nieruchomości przed upływem 5 lat od darowizny podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Środki przeznaczone na zakup nieruchomości nie służącej zaspokojeniu własnych celów mieszkaniowych nie korzystają ze zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym.

Posiadanie udziału we współwłasności nieruchomości mieszkalnych nie wyklucza skorzystania z ulgi mieszkaniowej przy nabyciu lokalu jako spadku, jeżeli współwłaściciel spełnia warunki określone w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Osoba zaliczana do III grupy podatkowej, która przed 2007 r. zawarła umowę opieki przed organem gminy, ma prawo do ulgi mieszkaniowej na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, niezależnie od późniejszych zmian wymagających notarialnego poświadczenia.

Dochód z odpłatnego zbycia nieruchomości wraz z prawem do użytkowania miejsca postojowego podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, z wyłączeniem tej części przychodu, która została legalnie wydatkowana na własne cele mieszkaniowe zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT; waloryzacja kosztów nabycia możliwa jest od roku nabycia własności.

Kwota spłaconych długów spadkowych może być zaliczona do kosztów uzyskania przychodu z tytułu sprzedaży nieruchomości jedynie w proporcji odpowiadającej odziedziczonej części udziałów, a spłata takich zaległości nie może być traktowana jako wydatek na własne cele mieszkaniowe dla celów ulgi podatkowej.

Przychód ze sprzedaży nieruchomości, przeznaczony na zakup udziału w lokalu mieszkalnym należącym do majątku osobistego męża, korzystać będzie ze zwolnienia od podatku dochodowego, o ile służy zaspokojeniu własnych celów mieszkaniowych w okresie trzech lat od zbycia.

Zbycie nieruchomości objętej ulgą mieszkaniową na podstawie umowy zamiany nie spełnia wymogu "uzasadnionej konieczności", co pozbawia podatnika prawa do ulgi określonej w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn. Zamiana nieruchomości nie stanowi wystarczającej podstawy do uzasadnienia zmiany miejsca zamieszkania.

Sprzedaż działek nabytych przez zasiedzenie w 2020 r. i sprzedanych w 2024 r. stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, gdyż nastąpiła przed upływem pięciu lat od nabycia. Zwolnienie od podatku dochodowego przysługuje w zakresie wydatków na remont własnego mieszkania, ale nie na remont domu męża.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości może być zwolniony z opodatkowania, jeżeli zostanie przeznaczony na spłatę pożyczek zaciągniętych na cele mieszkaniowe, pod warunkiem, że spłata pożyczek następuje po sprzedaży nieruchomości w określonym ustawowym okresie (art. 21 ust. 1 pkt 131 i art. 21 ust. 25 pkt 2 lit. a Ustawy o PIT).

Zwolnienie podatkowe z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT dotyczy wyłącznie przychodów wydatkowanych na własne cele mieszkaniowe podatnika. Środki przekazane w formie darowizny dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych osób trzecich nie spełniają tej przesłanki zwolnienia.

Przychód ze sprzedaży nieruchomości przeznaczony na spłatę pożyczek i remont mieszkalny w określonym okresie uprawnia do ulgi, jeśli służy zaspokojeniu własnych celów mieszkaniowych. Środki przeznaczone na darowiznę dla rodziny nie kwalifikują się do zwolnienia jako wydatki mieszkaniowe.

Zamiana nieruchomości przed upływem pięciu lat od nabycia stanowi zdarzenie prowadzące do przychodu podlegającego opodatkowaniu, z możliwością skorzystania ze zwolnienia, o ile spełnione są warunki wydatkowania na własne cele mieszkaniowe, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przekazanie środków ze sprzedaży nieruchomości do majątku odrębnego współmałżonka nie spełnia przesłanek koniecznych do uznania wydatków za poniesione na własne cele mieszkaniowe, co wyklucza zastosowanie zwolnienia od podatku dochodowego zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uchwała: Nabycie przez obdarowanego kolejnej nieruchomości mieszkalnej w okresie obowiązywania ulgi mieszkaniowej nie wpływa na utratę tej ulgi, o ile na dzień otrzymania darowizny spełnione były wszystkie wymagane warunki przewidziane w art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zastosowanie ulgi mieszkaniowej, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o PIT, nie wyklucza czasowy wynajem nieruchomości, o ile została ona nabyta z zamiarem realizacji własnych celów mieszkaniowych.

Spadkobierca nie może przejąć prawa do ulgi mieszkaniowej po podatniku zmarłym, jeśli spadkodawca nie spełnił przesłanek nabycia tego prawa przed śmiercią, w szczególności nie dokonał wydatkowania przychodu ze sprzedaży nieruchomości na cele mieszkaniowe w wymaganym okresie.

Zakup nieruchomości na cele mieszkaniowe uprawnia do ulgi podatkowej, gdy wydatki są poniesione w wymaganym okresie, a własność zostaje przeniesiona w tym terminie. Brak przeniesienia własności w ustawowym czasie wyklucza zastosowanie zwolnienia podatkowego.

Sprzedaż nieruchomości przed upływem pięciu lat skutkuje powstaniem przychodu podlegającego opodatkowaniu, chyba że dochód zostanie przeznaczony na cele mieszkaniowe, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy. Przychód ze sprzedaży po pięciu latach nie podlega opodatkowaniu, a wynagrodzenie pośrednika może być uznane za koszt przy sprzedaży opodatkowanej.

Przeniesienie udziału w nieruchomości w zamian za zwolnienie z długu i spłaty stanowi odpłatne zbycie, podlegające opodatkowaniu. Zwolnienie z długu nie kwalifikuje się jako wydatek mieszkaniowy umożliwiający zwolnienie podatkowe.

Zbycie nieruchomości mieszkalnej i gospodarstwa rolnego nabytych w drodze spadku po upływie pięcioletniego okresu zamieszkiwania i prowadzenia nie powoduje utraty ulgi mieszkaniowej oraz zwolnienia z podatku od spadków i darowizn, na podstawie art. 16 oraz art. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Uprawnienie do ulgi mieszkaniowej na podstawie art. 16 ustawy o podatku od spadków i darowizn przysługuje osobom z III grupy podatkowej nabywającym udział w nieruchomości, natomiast przeznaczenie środków ze sprzedaży odziedziczonej nieruchomości na spłatę kredytu hipotecznego skutkuje utratą tej ulgi.