Podstawą powstania obowiązku ubezpieczenia społecznego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej jest jej faktyczne wykonywanie, jednak ocena tej przesłanki musi uwzględniać całokształt okoliczności sprawy, w tym specyfikę prowadzonej działalności, przy czym przerwy w wykonywaniu działalności spowodowane niezdolnością do pracy objętą ubezpieczeniem chorobowym nie mogą być traktowane
Do zastosowania art. 84 ust. 1-2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie wystarczy stwierdzenie, że świadczenie zostało wypłacone bez podstawy prawnej w postaci podlegania ubezpieczeniu, lecz konieczne jest dokonanie wyczerpujących ustaleń faktycznych dotyczących stanu świadomości osoby pobierającej świadczenie w momencie jego otrzymania, w szczególności czy była ona pouczona przez organ rentowy
Art. 15c ust. 3 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy narusza konstytucyjne zasady równego traktowania, proporcjonalności i sprawiedliwości społecznej, gdy stosuje się go do funkcjonariuszy, którzy kontynuowali służbę po 1989 r. i nabyli prawa emerytalne głównie z okresu służby nieobarczanego oceną służby na rzecz totalitarnego państwa, gdyż prowadzi to do nieuzasadnionego "równania w dół