Renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wyklucza możliwość przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, chyba że opiekun zdecyduje się na zawieszenie pobierania renty, aby wyeliminować negatywną przesłankę z art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Osoba spokrewniona w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, rezygnująca z zatrudnienia w celu sprawowania nad nią opieki, nie jest uprawniona do świadczenia pielęgnacyjnego, jeżeli współmałżonek osoby wymagającej opieki nie legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, zgodnie z art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a) ustawy o świadczeniach rodzinnych.
W sprawie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, decydujące znaczenie ma aktualny zakres opieki nad osobą niepełnosprawną oraz realna niemożność pogodzenia tej opieki z zatrudnieniem, niezależnie od daty rezygnacji z zatrudnienia.
Warunkiem przyznania świadczenia pielęgnacyjnego jest brak posiadania prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego i dokonanie wyraźnej rezygnacji z tego ostatniego, co prowadzi do wyeliminowania z obrotu prawnego decyzji przyznającej konkurencyjne świadczenie.
W przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i specjalnego zasiłku opiekuńczego, osoba uprawniona może otrzymać tylko jedno z tych świadczeń, przy czym konieczne jest zrzeczenie się uprawnień do świadczenia konkurencyjnego.
Świadome podejmowanie zatrudnienia bez zgłoszenia do ubezpieczenia społecznego i odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne skutkuje tym, iż osoba, która podejmuje takie zatrudnienie, świadomie godzi się z powstaniem negatywnych konsekwencji w zakresie przyszłych uprawnień do świadczenia z ubezpieczenia społecznego. Fakt ten nie może być uznany za okoliczność wyjątkową i niezależną od ubezpieczonego
Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wymaga wykazania, że zakres opieki nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie zatrudnienia; fakt posiadania rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji nie może być przesłanką odmowy.
Osoba spokrewniona w drugim stopniu (brat) nie jest uprawniona do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli żyją rodzice osoby wymagającej opieki i nie legitymują się oni orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.
Posiadanie rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji nie stanowi przesłanki wykluczającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego osobie faktycznie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym rodzicem; opiekun, który zrezygnował z zatrudnienia w celu całodobowej opieki nad osobą niepełnosprawną, spełnia przesłanki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego mimo istnienia innych zobowiązanych alimentacyjnie
Umowa dydaktyczna polegająca na prowadzeniu zajęć, której przedmiotem jest wykonywanie powtarzalnych czynności dydaktycznych, spełniających kryteria starannego działania, jest umową o świadczenie usług (art. 750 k.c.), a nie umową o dzieło (art. 627 k.c.), co skutkuje obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej).
Umowa o świadczenie usług, która nie prowadzi do powstania konkretnego, jednorazowego rezultatu, nie może być uznana za umowę o dzieło, a obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego dotyczy m.in. osób wykonujących pracę na podstawie takich umów (umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o umowie zlecenia).
Umowy o dzieło muszą wskazywać na jednorazowy, samoistny, materialny lub niematerialny rezultat, który można poddać weryfikacji, aby nie były traktowane jako umowy o świadczenie usług, co wiąże się z obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego. Strony umowy nie mogą swoją wolą zmieniać charakteru obowiązków publicznoprawnych wynikających z prawa.
Umowy dotyczące prowadzenia zajęć dydaktycznych na uczelni, charakteryzujące się powtarzalnością czynności i brakiem indywidualnych cech dzieła, należy kwalifikować jako umowy o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Wykonywanie takich umów podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego zgodnie z art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach opieki
Zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych, dla przyznania świadczenia pielęgnacyjnego kluczowe jest, aby rezygnacja z zatrudnienia lub niepodejmowanie go było bezpośrednio związane z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, niezależnie od wcześniejszej aktywności zawodowej osoby ubiegającej się o to świadczenie.