„Szczególnie uzasadnione okoliczności” w rozumieniu art. 84 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych muszą mieć charakter wyjątkowy i niezależny od zobowiązanego; trudna sytuacja materialno-bytowa, przy jednoczesnej zdolności do pracy i posiadaniu majątku, nie uzasadnia odstąpienia od zwrotu nienależnie pobranego świadczenia.

Retroaktywne obniżenie policyjnych rent rodzinnych na podstawie nowelizacji ustawy zaopatrzeniowej z 2016 roku wymaga uprzedniego ustalenia, czy zmarły funkcjonariusz rzeczywiście pełnił służbę na rzecz totalitarnego państwa w rozumieniu ustawy, co nie może być zastąpione ogólną oceną konstytucyjności przepisów.

Kara umowna za zwłokę może być zastrzeżona jedynie wtedy, gdy dłużnik ponosi odpowiedzialność za nieterminowe wykonanie zobowiązania; nie jest ona natomiast należna w przypadku opóźnienia spowodowanego okolicznościami niezależnymi od dłużnika (art. 476 k.c.).