Niedozwolone postanowienia umowne, w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c., nie są wiążące dla konsumenta od samego początku, co sąd orzekający ma obowiązek uwzględnić z urzędu, dlatego nie ma potrzeby wydania odrębnego konstytutywnego orzeczenia o abuzywności postanowienia umowy lub powołania się na abuzywność klauzuli. Powyższe nie znajduje zastosowania, gdy konsument sprzeciwi się temu w sposób niewymuszony

1. Konsekwencją stwierdzenia, że dane postanowienie umowne ma charakter niedozwolony w rozumieniu art. 3851 § 1 k.c. jest działająca ex lege sankcja bezskuteczności niedozwolonego postanowienia, połączona z przewidzianą w art. 3851 § 2 k.c. zasadą związania stron umową w pozostałym zakresie. W związku z tym stwierdzenie nieuczciwego charakteru takiego warunku powinno mieć z reguły skutek w postaci