Świadczenie pielęgnacyjne przysługuje z tytułu niepodejmowania lub rezygnowania z zatrudnienia w celu sprawowania opieki nad osobą ze znacznym stopniem niepełnosprawności, jeżeli wymiar i charakter tej opieki są na tyle absorbujące, że uniemożliwiają opiekunowi podjęcie lub kontynuowanie zatrudnienia.

Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wymaga wykazania, że zakres opieki nad osobą niepełnosprawną uniemożliwia podjęcie zatrudnienia; fakt posiadania rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji nie może być przesłanką odmowy.

Osoba spokrewniona w drugim stopniu (brat) nie jest uprawniona do uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego, jeśli żyją rodzice osoby wymagającej opieki i nie legitymują się oni orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności.

Posiadanie rodzeństwa zobowiązanego do alimentacji nie stanowi przesłanki wykluczającej przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego osobie faktycznie sprawującej opiekę nad niepełnosprawnym rodzicem; opiekun, który zrezygnował z zatrudnienia w celu całodobowej opieki nad osobą niepełnosprawną, spełnia przesłanki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego mimo istnienia innych zobowiązanych alimentacyjnie

W przypadku zbiegu uprawnień do świadczenia pielęgnacyjnego i zasiłku dla opiekuna, osoba uprawniona może otrzymać wyłącznie jedno ze świadczeń, a przyznanie nowego świadczenia jest możliwe dopiero po rezygnacji z wcześniej przyznanego świadczenia konkurencyjnego.

Obowiązek sprawowania stałej opieki nad osobą niepełnosprawną, wymagającej całodobowej pomocy, uzasadnia przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego, niezależnie od obecności innych członków rodziny zobowiązanych do alimentacji. Podstawą odmowy nie może być brak wykazania przez opiekuna wyczerpania możliwości zapewnienia pomocy przez inne osoby zobowiązane.

Stała opieka nad niepełnosprawnym członkiem rodziny, wymagająca obecności opiekuna przez całą dobę i uniemożliwiająca podjęcie jakiejkolwiek pracy zarobkowej, spełnia przesłanki do przyznania świadczenia pielęgnacyjnego zgodnie z art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych.

Przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego nie może być odmówione na podstawie faktu istnienia innych osób zobowiązanych do alimentacji, jeśli jedna z tych osób faktycznie sprawuje stałą i długotrwałą opiekę nad osobą niepełnosprawną i spełnia wszystkie ustawowe wymagania dotyczące rezygnacji z zatrudnienia w celu sprawowania tej opieki.

Z warstwy językowej przepisu art. 41 ust. 3 ustawy o Policji nie wynika, aby policjantowi, poza prawem do rozwiązania stosunku służbowego, przyznane zostało również prawo do wskazywania daty ustania tego stosunku.