Rozwiązanie lub wygaśnięcie umowy o pracę kończy się wydaniem pracownikowi świadectwa pracy. Jest to dokument, na podstawie którego kolejny pracodawca będzie m.in. zasięgał informacji o przebiegu zatrudnienia pracownika i ustalał jego uprawnienia.

Prezentujemy Państwu pierwszą część opracowania, w której wyjaśniamy liczne wątpliwości związane z procedurą zatrudniania pracownika. Druga część - dotycząca prawidłowego postępowania przy rozwiązywaniu umów o pracę - zostanie dołączona do numeru 3 MPPiU.

Ustawodawca unijny kładzie ogromny nacisk na równouprawnienie i niedyskryminowanie pracowników ze względu na płeć. Trybunał Sprawiedliwości badał w sprawie Marschall (C-409/95), czy zgodne jest z przepisami dyrektywy, dotyczącej równouprawnienia kobiet i mężczyzn ze względu na: dostęp do zatrudnienia, kształcenia i awansu zawodowego, jedno z postanowień niemieckiej ustawy o urzędnikach państwowych.

Ciąża jest stanem, w czasie którego może dojść do powikłań i długotrwałej niezdolności do pracy. W sprawie Brown (C-394/96) ETS badał, czy taka przyczyna zwolnienia pracownika może stanowić bezpośrednią dyskryminację ze względu na płeć.

Kontrola dotycząca czasu pracy kierowców jest przeprowadzana przez Państwową Inspekcję Pracy. Organ ten ściśle współpracuje z Inspekcją Transportu Drogowego oraz informuje ją o stwierdzonych nieprawidłowościach.

Na nasze pytania, dotyczące wypowiadania umów o pracę oraz rozwiązywania umów bez wypowiedzenia, odpowiadają Anna Lewandowska, Monika Makijewska i Elżbieta Sieklucka - specjalistki w zakresie kadr i płac z firmy Intersource sp. z o.o. Prezentujemy również szablony odpowiednich dokumentów.

Na początku nowego roku kalendarzowego wszyscy pracodawcy mają obowiązek ustalić, czy powinni utworzyć zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Wiele wątpliwości budzą kwestie obliczania stanu zatrudnienia oraz dokonywania koniecznych uzgodnień dotyczących wewnętrznych regulacji związanych z funkcjonowaniem funduszu.

Zasady, że pracownik nie może pobierać jednocześnie wynagrodzenia za pracę i świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - zasiłku chorobowego i świadczenia rehabilitacyjnego, nie można przenosić na sytuację, w której pracownik nabywa prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy (...) - wyrok Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2003 r. (I PK 81/03, Pr. Pracy 2004/7

Pracownikowi należy wypłacać wynagrodzenie określone w umowie o pracę lub przepisach prawa pracy (w tym także w przepisach wewnątrzzakładowych). Zmniejszenie wysokości wynagrodzenia jest dopuszczalne tylko w ściśle określonych sytuacjach. Jeżeli inspektor pracy w trakcie kontroli ustali, że w danym przypadku nie było podstawy do zmniejszenia wynagrodzenia, może uznać, że doszło do popełnienia wykroczenia

O procedurach stosowanych podczas przygotowywania i zawierania umów o pracę, a także o sporządzaniu związanej z tym dokumentacji rozmawiamy z panią Beatą Sergiel, specjalistą ds. kadrowych w firmie Pelargos. Przedstawiamy również wzory omawianych druków.

Jeśli członek rodziny pomaga przy prowadzeniu pozarolniczej działalności bądź wykonywaniu umowy zlecenia, bardzo często podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu jako osoba współpracująca. W zależności od tego, czy osoba ta pomaga prowadzącemu działalność, czy zleceniobiorcy, płatnikiem składek za nią jest ktoś inny.

W dziale PRAWO PRACY nizniejszego numeru „MPPiU” omówiliśmy część obowiązków pracodawcy związanych z przywróceniem pracownika do pracy. W tym dziale wyjaśniamy wątpliwości związane z ustalaniem i wypłacaniem wynagrodzenia przywróconemu pracownikowi.

Pracodawca nie może zastosować kary porządkowej bez uprzedniego wysłuchania pracownika, chyba że ten zrezygnował ze stworzonej mu możliwości ustnego złożenia wyjaśnień bądź wybrał pisemną formę ich wyrażenia - wyrok Sądu Najwyższego z 16 czerwca 1999 r. (I PKN 114/99, OSNP 2000/17/644)

Odmowa przyjęcia pisma, o którym pracownik wie, że zawiera informację o ukaraniu, jest równoznaczna z zawiadomieniem o zastosowaniu kary porządkowej w rozumieniu art. 110 i 112 Kodeksu pracy. Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z 29 czerwca 2000 r. (I PKN 716/99, OSNP 2002/1/10).

Pracownik ma prawo do otrzymania wynagrodzenia nie tylko za wykonywaną pracę. Niektóre świadczenia wiążą się z faktem rozwiązania umowy o pracę. Prawidłowość naliczania i wypłaty tych świadczeń może być kontrolowana przez inspektora pracy.

Powodem niewykorzystania przez pracownika przysługującego mu urlopu wypoczynkowego w całości lub w części jest rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy tego pracownika. W takiej sytuacji pracownikowi przysługuje od pracodawcy ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, do którego pracownik ten nabył prawo.

W przypadku prac polegających na wykonywaniu wielu jednakowych i niewymagających stałego nadzoru czynności dobrym rozwiązaniem dla przedsiębiorców są umowy o pracę nakładczą. Umowy tego rodzaju będą właściwe przy pracach związanych z wyrobem lub składaniem różnego rodzaju artykułów, gdy nie jest konieczne wykonywanie takich czynności w siedzibie podmiotu zatrudniającego.

W przypadku wypowiedzenia pracownikowi umowy o pracę z powodu upadłości lub likwidacji zakładu pracy, albo z innych przyczyn niedotyczących pracownika, pracodawca może skrócić okres wypowiedzenia. Za czas, o który skrócono wypowiedzenie, pracownikowi przysługuje odszkodowanie. Powstają jednak wątpliwości, czy należy się ono także pracownikowi przebywającemu na urlopie wychowawczym.

Nie można przyjąć, że pracownik działał pod wpływem bezprawnej groźby, składając oświadczenie woli o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron, jeżeli pracodawca nie groził mu rozwiązaniem umowy o pracę z jego winy w razie niewyrażenia zgody na porozumienie rozwiązujące stosunek pracy (wyrok Sądu Najwyższego z 4 marca 2004 r., I PK 435/03, Pr. Pracy 2004/6/37)

Ze zdenerwowania pracownicy w chwili składania przez nią oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron nie można wywodzić braku możliwości świadomego i swobodnego podjęcia takiej decyzji (wyrok Sądu Najwyższego z 5 grudnia 2002 r., I PKN 582/01, Pr. Pracy 2003/5/33).

Wynagrodzenie pracownika składa się z różnych składników. Inspektorzy pracy często sprawdzają, czy pracodawca prawidłowo ustala wysokość poszczególnych składników wynagrodzenia.

Rozpoczynamy na naszych łamach nowy cykl publikacji. „Warsztat kadrowego” to nowy dział mający służyć Państwu wymianie doświadczeń wynikających z praktyki zawodowej. Pierwszym artykułem chcemy rozpocząć dyskusję i zachęcić do zgłaszania uwag i opinii - jakie rozwiązania stosowane są w Państwa zakładzie pracy? Co w omawianym na naszych łamach zakresie stwarza największe problemy?

Pozostawanie w określonym przedziale czasowym w gotowości do pracy jest jednym z podstawowych obowiązków pracownika wynikających z łączącego go z pracodawcą stosunku pracy. Przepisy Kodeksu pracy zawierają pojęcie „pozostawanie w dyspozycji pracodawcy” (czyli w gotowości do pracy), odmienne od realnego „pracowania” (rozumianego jako wykonywanie zadań roboczych). Inaczej jest tylko w zadaniowym czasie

Wypowiedzenie zmieniające nie przysparza stronom stosunku pracy wielu problemów, dlatego Sąd Najwyższy nie wypowiada się często w tych kwestiach.