Uchwała SN z dnia 26 lutego 2021 r., sygn. III CZP 21/20
Samo ustanowienie służebności drogi koniecznej (art. 145 k.c.) nie oznacza zmiany przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku w rozumieniu art. 36 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (jedn. tekst: Dz.U. z 2020 r. poz. 282 ze zm.).
Teza urzędowa
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Władysław Pawlak (przewodniczący)
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
SSN Roman Trzaskowski
w sprawie z wniosku M. M. i A. M. przy uczestnictwie J. S. o ustanowienie służebności drogi koniecznej, ?po rozstrzygnięciu w Izbie Cywilnej na posiedzeniu jawnym w dniu 26 lutego 2021 r., zagadnienia prawnego przedstawionego przez Sąd Okręgowy w T. postanowieniem z dnia 17 grudnia 2019 r., sygn. akt I Ca (...),
"Czy obciążenie służebnością drogi koniecznej - przejazdu i przechodu - nieruchomości zlokalizowanej na obszarze wpisanego do rejestru zabytków układu urbanistycznego wymaga uprzedniego uzyskania pozwolenia wojewódzkiego konserwatora zabytków w trybie art. 36 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U.2018.2067 j.t.)?"
podjął uchwałę:
Samo ustanowienie służebności drogi koniecznej (art. 145 k.c.) nie oznacza zmiany przeznaczenia zabytku wpisanego do rejestru lub sposobu korzystania z tego zabytku w rozumieniu art. 36 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (jedn. tekst: Dz.U. z 2020 r. poz. 282 ze zm.).
Sąd Rejonowy w T. postanowieniem z dnia 31 lipca 2019 r. ustanowił na rzecz każdoczesnego właściciela nieruchomości składającej się z działki nr (...)/9 położonej w T. służebność drogi koniecznej przebiegającą przez działkę nr (...) położoną w T. według przebiegu oznaczonego na załączniku graficznym do opinii biegłego sądowego z dnia 30 stycznia 2019 r., zasądził na rzecz J. S. solidarnie od wspólników spółki cywilnej M. M. i A. M. kwotę 10 499,00 zł tytułem wynagrodzenia za ustanowienie służebności drogi koniecznej, płatną w terminie jednego miesiąca od daty uprawomocnienia się orzeczenia z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi do dnia zapłaty, oraz orzekł o kosztach postępowania. Ustalił, że działki nr (...)/9 i nr (...)/4 stanowią własność spółki cywilnej „D.”, w której wspólnikami są A. M. i M. M.. Na działce nr (...)/9 znajduje się budynek wybudowany w trzecim ćwierćwieczu XIX wieku, w którym znajdują się lokale mieszkalne i lokale o innym przeznaczeniu, zaś przed budynkiem jest plac z trzema miejscami parkingowymi i jednym wolnym miejscem. Działki nr (...)/9 i nr (...)/4 nie mają prawnie zapewnionego dostępu do drogi publicznej, a jedyna możliwość wjazdu na nie istnieje przez bramę wjazdową i przejazd pod przewiązką znajdującą się na działce nr (...) przy granicy z działką nr (...)/9. Działka nr (...)/4 jest częścią Placu S. całkowicie wyłączonego z ruchu samochodowego. Działka nr (...), stanowiąca własność J. S., jest zabudowana dwupiętrowym budynkiem wybudowanym w 1904 r., wykorzystywanym na cele mieszkalne oraz usługowo - handlowe, obejmującym m.in. przewiązkę, w której są zamontowane dwie bramy - metalowa i drewniana. Wymienione działki znajdują się na obszarze wpisanego do rejestru zabytków nieruchomych układu urbanistycznego miasta T.. W 2013 r. J. S. wstawił do metalowej bramy wjazdowej nowy zamek i zaczął ją zamykać, w związku z czym wnioskodawcy zwrócili się do uczestnika na piśmie o wydanie im kluczy do owej bramy oraz pilotów do bramy drewnianej, zaś z uwagi na niezastosowanie się przez uczestnika do wezwania wytoczyli przeciwko uczestnikowi przed Sądem Rejonowym w T. postępowanie o naruszenie posiadania. Wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia 18 stycznia 2016 r., zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w T. z dnia 30 czerwca 2016 r., J. S. został zobowiązany do zaprzestania naruszania prawa wnioskodawców do przejazdu i przechodu szlakiem biegnącym po działce nr (...) do działki nr (...)/9 oraz do przywrócenia stanu pierwotnego na nieruchomości, a w szczególności do wydania kluczy lub pilota do bramy wjazdowej. Uczestnik do chwili obecnej nie zastosował się do tego wyroku. Wnioskodawcy i osoby wynajmujące od nich lokale nie mają możliwości korzystania ze wskazanego szlaku komunikacyjnego, w tym wjazdu samochodem na dziedziniec działki nr (...)/9. Sąd Rejonowy podkreślił, że możliwość ustanowienia służebności drogi koniecznej dla nieruchomości stanowiącej działkę nr (...)/9 istnieje w jednym wariancie przebiegającym przez działkę nr (...) szlakiem oznaczonym na mapie sytuacyjnej, stanowiącej załącznik graficzny do opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji i kartografii z dnia 30 stycznia 2019 r.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
