Wyrok SN z dnia 10 lipca 2020 r., sygn. II CSK 558/18
Jeżeli w okolicznościach danej sprawy wypowiedzenie umownego stosunku prawnego zostanie ocenione jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, art. 58 § 2 k.c. wyłącza zastosowanie art. 5 k.c. na zasadzie lex specialis derogat legi generali.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Agnieszka Piotrowska (przewodniczący)
SSN Władysław Pawlak
SSN Krzysztof Pietrzykowski (sprawozdawca)
w sprawie z powództwa Skarbu Państwa - Polskiego Komitetu Normalizacyjnego przeciwko Wydawnictwu A. Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. o zapłatę, oraz z powództwa wzajemnego Wydawnictwa A. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. przeciwko Skarbowi Państwa - Polskiemu Komitetowi Normalizacyjnemu o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 10 lipca 2020 r., skargi kasacyjnej strony powodowej - pozwanej wzajemnej od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 16 lutego 2018 r., sygn. akt XV Ca (...),
1. oddala skargę kasacyjną;
2. zasądza od Skarbu Państwa - Polskiego Komitetu Normalizacyjnego na rzecz Wydawnictwa A. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. kwotę 1800 (tysiąc osiemset) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Skarb Państwa - Polski Komitet Normalizacyjny (dalej: PKN) wniósł o zasądzenie od Wydawnictwa A. Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwoty 32 315,98 zł z odsetkami ustawowymi oraz kosztów procesu.
Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w P. w dniu 19 maja 2014 r. wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, uwzględniając w całości żądanie pozwu.
Pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty oraz pozew wzajemny z żądaniem zasądzenia od powoda na jej rzecz kwoty 50 000 zł z ustawowymi odsetkami i kosztów procesu.
Sąd Rejonowy wyrokiem z dnia 9 czerwca 2017 r. oddalił powództwo główne i uwzględnił w części powództwo wzajemne. Ustalił, że PKN jest jedynym podmiotem praw autorskich Polskich Norm, w związku z czym jest wyłącznie uprawniony do udzielania zezwolenia na ich wydawanie. W dniu 27 czerwca 1997 r. powód główny oraz poprzednik prawny pozwanej zawarli umowę dotyczącą uprawnienia do wydawania norm w wersji elektronicznej. W umowie tej wskazano, że PKN w miarę możliwości będzie przekazywać poprzednikowi prawnemu pozwanej wersje elektroniczne nowo ustanawianych norm i będzie dostarczać informacje o nowo ustanowionych normach w terminie 14 dni od ich przyjęcia. Na podstawie umowy pozwana sprzedawała na licencji PKN-u program I. składający się z kompletu norm z danego działu uzupełnionego o przepisy prawa oraz serwis internetowy (...).pl, w ramach którego były sprzedawane pojedyncze normy z wszystkich działów. Umowa była czterokrotnie zmieniana. Dnia 29 października 2008 r. powód główny z powołaniem się na art. 68 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych złożył oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dnia 27 czerwca 1997 r. ze skutkiem na dzień 31 grudnia 2009 r. Pozwana zakwestionowała skuteczność wypowiedzenia, powołując się na jego sprzeczność z umową i dobrymi obyczajami kupieckimi. PKN stał jednak na stanowisku, że doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy. W związku z tym w styczniu 2010 r. PKN usunął ze swojej strony internetowej informację o współpracy z pozwaną i zaprzestał dostarczania jej informacji o nowo publikowanych normach oraz nie przekazywał pozwanej bezpłatnych egzemplarzy norm w wersji elektronicznej. Według pozwanej przekazywał przez PKN potencjalnym klientom pozwanej informacji, że kupowanie norm u pozwanej jest działaniem ryzykownym. Nastąpił znaczny wzrost rezygnacji dotychczasowych klientów z zakupu aktualizacji produktów oferowanych przez pozwaną. Pozwem z dnia 26 lipca 2011 r. powód główny wystąpił przeciwko pozwanej do Sądu Okręgowego w P. z żądaniem nakazania jej zaniechania naruszania autorskich praw majątkowych powoda i zaprzestanie wydawania, oferowania sprzedaży oraz sprzedaży Polskich Norm, a także usunięcia ze strony normy.pl informacji o posiadaniu przez pozwaną licencji na wydawanie i sprzedaż produktów normalizacyjnych w formie elektronicznej. Sąd Okręgowy w P. wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2013 r. oddalił powództwo ustaliwszy, że wypowiedzenie umowy stron przez PKN było bezskuteczne i naruszało dobre obyczaje kupieckie. Sąd Apelacyjny w (...) wyrokiem z dnia 26 września 2013 r. oddalił apelację PKN od tego wyroku. Po zakończeniu tego sporu sądowego powód wystawił pozwanej faktury VAT. Pozwana w piśmie z dnia 9 października 2013 r. wezwała powoda głównego do zapłaty kwoty 3 333 500 zł z tytułu naprawienia szkody za bezprawne i niezgodne z umową z dnia 27 czerwca 1997 r. działanie powoda, a pismem z dnia 10 października 2013 r. zwróciła się do niego o podjęcie kroków mających na celu prawidłową realizację umowy łączącej strony. W piśmie z dnia 12 listopada 2013 r. pozwana oświadczyła, że dokonuje potrącenia wierzytelności wzajemnych, tj. wierzytelności PKN z tytułu wynagrodzenia autorskiego z wierzytelnością pozwanej z tytułu odszkodowania.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
