Postanowienie SN z dnia 13 czerwca 2019 r., sygn. II UK 118/18
Przesłanką przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania nie jest oczywiste naruszenie konkretnego przepisu prawa materialnego lub procesowego, lecz sytuacja, w której naruszenie to spowodowało wydanie oczywiście nieprawidłowego orzeczenia. Sam zarzut naruszenia (nawet oczywistego) określonego przepisu (przepisów) nie prowadzi wprost do oceny, że skarga kasacyjna jest oczywiście.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Romualda Spyt
w sprawie z wniosku L.W. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. o emeryturę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 13 czerwca 2019 r., skargi kasacyjnej wnioskodawczyni od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 30 października 2017 r., sygn. akt III AUa [...],
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. zasądza od Skarbu Państwa - Sądu Apelacyjnego w [...] na rzecz radcy prawnego B.J. kwotę 120 zł (sto dwadzieścia złotych) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej wnioskodawcy w postępowaniu kasacyjnym.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny w [...] wyrokiem z dnia 30 października 2017 r., sygn. akt III AUa [...], oddalił apelację odwołującej się L.W. od wyroku Sądu Okręgowego w P. z dnia 29 grudnia 2015 r., sygn. akt VII U [...], oddalającego jej odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w P. z dnia 12 czerwca 2015 r., odmawiającej L.W. prawa do ponownego ustalenia prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym w sprawie zakończonej prawomocną decyzją z dnia 2 lipca 2013 r.
Wyrok Sądu Apelacyjnego w [...] odwołująca się, reprezentowana przez pełnomocnika wyznaczonego z urzędu, zaskarżyła w części, to jest w zakresie oddalania złożonej przez nią apelacji. Zarzucono naruszenie: (-) art. 299 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. w związku z art. 232 zdanie drugie k.p.c. przez niedopuszczenie przez Sąd drugiej instancji z urzędu dowodu z przesłuchania odwołującej się i oparcie rozstrzygnięcia jedynie na materiale dowodowym zgromadzonym przez Sąd pierwszej instancji, podczas gdy odwołująca się, będąca osobą chorą psychicznie, a wskutek tego oczywiście nieporadną oraz niezdolną do rozumienia zasad obowiązujących w procesie, a także obowiązków dowodowych na niej spoczywających, została przesłuchana przed Sądem pierwszej instancji bez obecności pełnomocnika procesowego, co rodziło po stronie Sądu drugiej instancji obowiązek ponownego jej przesłuchania przez ten Sąd z urzędu celem ustalenia niewyjaśnionych faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy; (-) art. 212 § 1 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. w związku z art. 232 zdanie drugie k.p.c. przez nieprzeprowadzenie przez Sąd instancji z urzędu dowodu z przesłuchania informacyjnego odwołującej się, a tym samym brak dążenia do tego, aby odwołująca się przytoczyła lub uzupełniła swoje twierdzenia procesowe oraz powołane przez siebie dowody oraz udzieliła wyjaśnień koniecznych dla zgodnego z prawdą ustalenia podstawy faktycznej jej roszczenia, a nadto, brak dążenia do wyjaśnienia istotnych okoliczności sprawy, które są sporne, podczas gdy odwołująca się, będąca osobą chorą psychicznie, a wskutek tego oczywiście nieporadną oraz niezdolną do rozumienia zasad obowiązujących w procesie, a także obowiązków dowodowych na niej spoczywających, nie była w stanie samodzielnie, bez odpowiednio zadanych jej pytań, udzielić rzeczowych i merytorycznych wyjaśnień w sprawie, nadto przesłuchana została przez Sąd pierwszej instancji bez obecności pełnomocnika procesowego, zaś Sąd ten poniechał zadania odwołującej się szczegółowych pytań, przede wszystkim w przedmiocie dysponowania dokumentami niezbędnymi dla wykazania przysługiwania jej prawa do emerytury, co rodziło po stronie Sądu drugiej instancji obowiązek ponownego jej przesłuchania przez ten Sąd w obecności pełnomocnika procesowego celem ustalenia niewyjaśnionych faktów istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy; (-) art. 212 § 2 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. w związku z art. 232 zdanie drugie k.p.c. polegające na zaniechaniu przez Sąd drugiej instancji udzielenia odwołującej niezbędnych pouczeń ojej obowiązkach oraz uprawnieniach jako strony w procesie, w szczególności wyjaśnienia odwołującej się wymogów, jakie jest zobowiązana spełnić celem uzyskania prawa do emerytury oraz wskazania dokumentów niezbędnych dla ustalenia przysługiwania odwołującej się prawa przez Sąd, w sytuacji, gdy nie uczynił tego Sąd pierwszej instancji, zaś istniała uzasadniona potrzeba dokonania tego rodzaju pouczeń, ponieważ z uwagi na chorobę psychiczną odwołującą się należy uznać za osobę oczywiście nieporadną oraz cechującą się brakiem zrozumienia zasad obowiązujących w procesie, a także obowiązków dowodowych na niej spoczywających; (-) art. 232 zdanie k.p.c. przez brak dążenia przez Sąd drugiej instancji z urzędu do ustalenia rzeczywistego stanu faktycznego oraz rozpoznania przedmiotu sprawy, polegające na: - zaniechaniu przez Sąd drugiej instancji dopuszczenia z urzędu dowodu z przesłuchania odwołującej się w obecności pełnomocnika procesowego na okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy w sytuacji, gdy przed Sądem pierwszej instancji odwołująca się została przesłuchana bez obecności pełnomocnika procesowego, a nadto Sąd pierwszej instancji poniechał zadania odwołującej się szczegółowych pytań, przede wszystkim w przedmiocie dysponowania dokumentami niezbędnymi dla wykazania przysługiwania jej prawa do emerytury, co z uwagi na oczywistą i rażącą nieporadność odwołującej się spowodowaną chorobą psychiczną oraz niezrozumienie przez odwołującą się zasad obowiązujących w procesie, a także obowiązków dowodowych na niej spoczywających rodziło po stronie Sądu drugiej instancji obowiązek ponownego przesłuchania odwołującej się w obecności pełnomocnika procesowego oraz zadania odwołującej się pytań celem ewentualnego uzupełnienia przez nią twierdzeń i dowodów w sprawie; (-) zaniechaniu przez Sąd drugiej instancji informacyjnego przesłuchania odwołującej się oraz pouczenia jej o jej obowiązkach oraz uprawnieniach jako strony w procesie, w szczególności wyjaśnienia wymogów, jakie jest zobowiązana spełnić celem uzyskania prawa do emerytury oraz wskazania dokumentów niezbędnych dla ustalenia prawa do emerytury w sytuacji, gdy nie uczynił tego Sąd pierwszej instancji, zaś z uwagi na chorobę psychiczną odwołującą się należy uznać za osobę oczywiście nieporadną oraz cechującą się brakiem zrozumienia zasad obowiązujących w procesie, a także obowiązków dowodowych na niej spoczywających.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
