Wyrok SN z dnia 2 kwietnia 2019 r., sygn. I PK 10/18
1. Na podstawie art. 189 k.p.c. pracodawca nie ma powództwa o ustalenie, że organizacji związkowej nie przysługiwały uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.
2. Uprawnienia zakładowej organizacji związkowej zależą od liczby członków a nie od ujawnienia pracodawcy imion i nazwisk członków tej organizacji (art. 251 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych).
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Zbigniew Korzeniowski (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Zbigniew Myszka
SSN Krzysztof Staryk
w sprawie z powództwa C. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. przeciwko Związkowi Zawodowemu [...] w D. o ustalenie, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 2 kwietnia 2019 r., skargi kasacyjnej strony pozwanej od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 5 lipca 2017 r., sygn. akt III APa [...],
uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w [...] do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny w [...] wyrokiem z 5 lipca 2017 r. oddalił apelację Związku Zawodowego [...] w D. od wyroku Sądu Okręgowego w K. z 18 listopada 2016 r., który w sprawie z powództwa C. Sp. z o.o. w W. ustalił, że Komisji Zakładowej Związku Zawodowego [...] C. nie przysługiwały uprawnienia zakładowej organizacji związkowej.
Sąd Okręgowy ustalił, że u powódki działały dwie organizacje związkowe: NSZZ [...] i OPZZ [...]. Druga organizacja poinformowała o wykreśleniu z rejestru organizacji zakładowej. W połowie lipca 2015 r. z centralą powódki skontaktował się przewodniczący pozwanego Związku G. P., wskazując, że w miejsce wykreślonej organizacji związkowej działać będzie pozwana organizacja związkowa. Zgodnie z pismem z 12 lipca 2015 r. podjęto uchwałę o wpisaniu organizacji (OPZZ [...]) do rejestru Związku Zawodowego [...]. W dniu 3 września 2015 r. przewodniczący Zawiązku G. P. złożył w centrali powódki pismo z informacją, że 2 września 2015 r. została zarejestrowana Komisja Zakładowa Pracowników C. Sp. z o.o. w ramach Związku Zawodowego [...] z siedzibą w D. oraz, że do reprezentacji związku uprawniony jest przewodniczący P. W.. W sierpniu 2015 r. powzięto zamiar wypowiedzenia P. W. umowy o pracę, zaś 4 września 2015 r. dyrektor sklepu zaproponował mu rozwiązanie umowy. P. W. oświadczył, że jest chroniony jako przewodniczący związku zawodowego. Rada pracownicza wyraziła zgodę na wypowiedzenie umowy o pracę, którego dokonano 10 września 2015 r. Pismo pozwanego z 10 grudnia 2015 r. zawierające informację o liczbie członków zrzeszonych w pozwanym związku u powódki nie dotarło do spółki. Pismo z 12 marca 2016 r. o analogicznej treści zostało wrzucone do skrzynki w sklepie w S.. Za podstawę ustaleń Sąd nie uznał dokumentów złożonych przez pozwanego w niepoświadczonych za zgodność z oryginałem kopiach, mających stanowić uchwały nr 1 i nr 2 z 22 sierpnia 2015 r. o powołaniu do życia Komisji Zakładowej Związku Zawodowego [...] oraz o wystąpieniu do Zarządu Związku o wpisanie Komisji do rejestru struktur Komisji Zakładowej. Sposób skopiowania uchwały nr 1 uniemożliwia odtworzenie jej treści i zidentyfikowanie osób, które ją podjęły, co uniemożliwia ustalenie przez kogo została podjęta i kto wchodzi w skład Komisji Zakładowej pozwanego u powódki. Krytycznie ocenił Sąd zeznania świadka P. W. w zakresie, w którym podawał okoliczności założenia zakładowej organizacji związkowej, której miał przewodniczyć. Jego zeznania wykluczały się z zeznaniami przewodniczącego Związku G. P.. W ocenie powództwa Sąd Okręgowy stwierdził istnienie interesu prawnego w rozumieniu art. 189 k.p.c. w wystąpieniu o ustalenie nieistnienia uprawnień zakładowej organizacji związkowej z ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych przez Komisję Zakładową [...] C. Sytuacja opisana przez powódkę wskazuje na istnienie niepewności co do skutecznego stworzenia struktur związkowych u pracodawcy. O ile sam brak składania informacji zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych nie przesądza o nieistnieniu organizacji, to jednak brak skutecznego złożenia takiej informacji do dnia złożenia pozwu mógł u powódki pogłębić wątpliwości co do rzeczywistego założenia i funkcjonowania organizacji. W odniesieniu do legitymacji biernej pozwanego związku zawodowego Sąd Okręgowy stwierdził, że w świetle art. 189 k.p.c, wobec wątpliwości powódki co do utworzenia przez pozwanego struktury zakładowej u powódki, to właśnie pozwany związek jest podmiotem pozostającym w prawie lub w stosunku pracy, w relacji bezpośrednio wpływającej na prawnie chronione interesy powódki. Wprawdzie nie ma prawnego obowiązku podawania pracodawcy przez organizację związkową imiennej listy jej członków, to jednak w sprawie o ustalenie uprawnień zakładowej organizacji związkowej kluczowa jest możliwość stwierdzenia, czy organizacja ta została skutecznie utworzona, a w sprawie takich dowodów brak. Dowodu nie stanowią niepoświadczone kopie uchwał nr 1 i nr 2 z 22 sierpnia 2015 r., złożone w stanie uniemożliwiającym ustalenie danych osobowych członków Komisji Zakładowej, a zatem również tego, czy w myśl art. 25 ust. 1 pkt 1 ustawy o związkach zawodowych są to osoby zatrudnione u powódki. Powoduje to niemożność stwierdzenia istnienia podstawowej przesłanki skuteczności utworzenia zakładowej organizacji związkowej. Stanowisko pozwanej, że osoby wchodzące w skład komisji zakładowej życzą sobie pozostać anonimowymi nie może skutkować przyjęciem za wystarczające dokumentów z zasłoniętymi danymi tych osób, albowiem takie stanowisko pozwanej powoduje brak stwierdzenia przesłanek ustawowych utworzenia zakładowej organizacji związkowej. W sprawie brak jest danych wystarczających do stwierdzenia, aby istotnie doszło do utworzenia komisji zakładowej pozwanego związku. Pracodawca występując z powództwem o ustalenie zmierzał do wyjaśnienia stanu prawnego, bowiem strona pozwana nie przedstawiła mu informacji, które w wiarygodny sposób wskazywałyby na powstanie struktury zakładowej związku. Sąd Okręgowy ustalił, że Komisji Zakładowej Związku Zawodowego [...]. nie przysługują uprawnienia zakładowej organizacji związkowej (art. 189 k.p.c).
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
