Postanowienie SN z dnia 10 stycznia 2019 r., sygn. I UK 506/17
Zamieszczenie w § 4 art. 386 k.p.c. zwrotu "tylko w razie" jest wyrazem założenia, że rozpoznanie sprawy na skutek apelacji powinno doprowadzić do wydania orzeczenia reformatoryjnego, a jedynie wyjątkowo do wydania orzeczenia uchylającego zaskarżony wyrok i przekazującego sprawę do ponownego rozpoznania. Ograniczona do minimum funkcja kasacyjna sądu drugiej instancji jest wyznacznikiem rozpoznawczego charakteru apelacji jako środka odwoławczego od wyroków sądów pierwszej instancji. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji może zatem nastąpić tylko w ściśle określonych przypadkach, które nie powinny być interpretowane rozszerzająco.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jolanta Franczak
w sprawie z odwołania W. P. przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R. o prawo do renty rodzinnej, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 10 stycznia 2019 r., skargi kasacyjnej ubezpieczonej od wyroku Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia 11 lipca 2017 r., sygn. akt III AUa [...],
1. odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,
2. przyznaje adwokatowi A.L. od Skarbu Państwa -Sądu Apelacyjnego w [...] kwotę 120 zł (sto dwadzieścia) powiększoną o bieżącą stawkę podatku od towarów i usług tytułem kosztów pomocy prawnej świadczonej z urzędu w postępowaniu kasacyjnym.
Uzasadnienie
Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w [...] wyrokiem z dnia 11 lipca 2017 r., po rozpoznaniu apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R., zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w K. z dnia 16 marca 2017 r. i oddalił odwołanie wnioskodawczyni W. P. od decyzji organu rentowego z dnia 6 lipca 2016 r. odmawiającej jej prawa do renty rodzinnej po zmarłym byłym mężu H. P..
Sąd Apelacyjny w motywach orzeczenia podniósł, że małżonka rozwiedziona, która po rozwodzie nadal otrzymywała od byłego męża ustalone ugodą sądową kwoty ugodzonego obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (art. 27 k.r.o.), legitymuje się po jego śmierci dobrowolnym tytułem alimentacyjnym wymaganym do nabycia prawa do renty rodzinnej, który jest konstytucyjnie równorzędny z prawem do alimentów ustalonych wyrokiem lub ugodą sądową w związku z ustaniem małżeństwa przez rozwód (art. 70 ust. 3 ustawy emerytalnej w związku z art. 67 ust. 1 w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji RP). Zatem wnioskodawczyni spełniłaby warunki do nabycia renty rodzinnej, gdyby faktycznie otrzymywała alimenty od byłego męża - nawet wypłacane dobrowolnie -na zaspokojenie swoich życiowych potrzeb, w tym na zakup lekarstw. Jednak, wbrew stanowisku Sądu pierwszej instancji, w sprawie brak jakichkolwiek dowodów na to, aby były mąż wnioskodawczyni dobrowolne ją alimentował. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, rzekomego przekazywania gotówki między byłymi małżonkami nie potwierdziła żadna z osób postronnych, akta rozwodowe małżonków wskazują na bardzo duże ich skonfliktowanie, a H. P. nie realizował nawet zasądzonego na rzecz byłej żony zadośćuczynienia, o czym świadczą akta spraw komorniczych. W tych okolicznościach nie jest prawdopodobne, aby dobrowolnie przekazywał byłej żonie jakiekolwiek kwoty z przeznaczeniem na zakup lekarstw. Sąd Apelacyjny ponadto wskazał, że wnioskodawczyni nie pozostawała w niedostatku (art. 60 § 1 k.r.o.). Wobec powyższego wnioskodawczyni nie spełnia przesłanki z art. 70 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (obecnie jednolity tekst: Dz.U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm.) do przyznania jej renty rodzinnej, która jest pochodną obowiązku alimentacyjnego istniejącego za życia zmarłego.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
