20.11.2018

Postanowienie SN z dnia 20 listopada 2018 r., sygn. III UK 27/18

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Frańczak

w sprawie z odwołania K. P. i Instytutu […] spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.
‎od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.
‎o ustalenie obowiązku ubezpieczenia społecznego,
‎na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 20 listopada 2018 r.,
‎na skutek skargi kasacyjnej odwołującej się K. P. od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
‎z dnia 25 maja 2017 r., sygn. akt III AUa […],

odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania.

UZASADNIENIE

Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w […] wyrokiem z dnia 25 maja 2017 r. oddalił apelację wnioskodawczyni K. P. od wyroku Sądu Okręgowego w S. z dnia 6 czerwca 2016 r. oddalającego odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z dnia 10 lutego 2015 r., stwierdzającej, że wnioskodawczyni od dnia 4 lutego 2013 r. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie chorobowemu jako pracownik płatnika składek Instytutu […] Spółki z o.o. w S. (dalej jako I.).

W wyrokach sądów meriti przyjęto, że stosunek prawny łączący wnioskodawczynię ze Spółką I. nie nosił cech podporządkowania. Podniesiono, że zgodnie z art. 22 § 1 k.p. podporządkowanie jest na tyle istotną przesłanką stosunku pracy, iż jego brak jest wystarczający do uznania, że praca nie jest świadczona w ramach stosunku pracy. Wnioskodawczyni była jednym z założycieli Spółki I. i od początku jej istnienia sprawowała funkcję wiceprezesa, a następnie prezesa zarządu, stając się udziałowcem większościowym (posiadała 90 udziałów na 100). Od początku była pomysłodawcą i realizatorem strategicznych decyzji, a także osobą zarządzającą, zaś od sierpnia 2012 r. do lutego 2013 r. była jedynym członkiem zarządu Spółki. Powołani z dniem 31 stycznia 2013 r. pozostali członkowie zarządu nie mogli w żadnym razie zostać uznani za jej przełożonych, a rozszerzenie składu zarządu mogło mieć na celu wyłącznie ukrycie samozatrudnienia wnioskodawczyni przez stworzenie iluzji podporządkowania jej jako pracownika dwóm pozostałym członkom zarządu. Niezależnie od tego, struktura organizacyjna Spółki całkowicie przeczy jakiemukolwiek podporządkowaniu pracowniczemu wnioskodawczyni, mimo zawarcia umowy o pracę z dnia 4 lutego 2013 r., skoro od tego dnia w żaden sposób nie zmienił się zakres jej obowiązków jako prezesa zarządu. Wnioskodawczyni nie wykonywała poleceń, działając bez nadzoru właściwego dla stosunku pracy, zwłaszcza że posiadała niemal wszystkie udziały w Spółce. Tym samym w istocie winna być traktowana jako pracodawca. O ile więc wnioskodawczyni wykonywała szereg czynności na rzecz Spółki, to nie mogły one zostać uznane za wykonywanie pracy w ramach stosunku pracy. Oznacza to, że zawarta umowa o pracę nie jest właściwą formą prawną dla sprawowania funkcji członka zarządu w szczególności, gdy pozostaje on głównym udziałowcem spółki, a więc wykluczone jest istnienie podporządkowania pracowniczego. Co więcej, w momencie podpisywania spornej umowy o pracę wnioskodawczyni wiedziała, że jest w ciąży i od dnia 13 marca 2013 r. zaczęła korzystać ze zwolnienia lekarskiego. Ponadto sytuacja ekonomiczna Spółki I. nie uzasadniała zatrudnienia jej za wynagrodzeniem w kwocie 10.000 zł, co przekraczało przychody Spółki. Na tej podstawie Sądy orzekające uznały sporną umowę o pracę za pozorną (art. 83 § 1 k.c. w związku z art. 300 k.p.), jako mającą na celu jedynie zapewnienie wnioskodawczyni świadczeń z ubezpieczenia społecznego, a nie faktyczne wykonywanie pracy na podstawie umowy o pracę.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp