Uchwała SN z dnia 11 grudnia 2018 r., sygn. III CZP 31/18
składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy w składzie:
Prezes SN Dariusz Zawistowski (przewodniczący)
SSN Dariusz Dończyk
SSN Anna Kozłowska
SSN Grzegorz Misiurek
SSN Władysław Pawlak
SSN Agnieszka Piotrowska (sprawozdawca)
SSN Marta Romańska
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 11 grudnia 2018 r.,
po rozstrzygnięciu zagadnienia prawnego przedstawionego
przez Pierwszego Prezesa Sądu Najwyższego
we wniosku z dnia 29 marca 2018 r.,
"Czy odpis pisma procesowego wniesionego w toku procesu przez profesjonalnego pełnomocnika strony powodowej, które obejmuje rozszerzenie powództwa, podlega doręczeniu pełnomocnikowi strony przeciwnej w sposób przewidziany w art. 132 § 1 k.p.c., czy też znajduje do niego zastosowanie § 11 tego przepisu, zobowiązujący pełnomocnika powoda do złożenia odpisu tego pisma w sądzie, w celu jego urzędowego doręczenia stronie przeciwnej?"
podjął uchwałę:
Odpis pisma procesowego zawierającego rozszerzenie powództwa nie podlega doręczeniu na podstawie art. 132 § 1 k.p.c.
UZASADNIENIE
Pierwsza Prezes Sądu Najwyższego, działając na podstawie art. 60 § 1 ustawy z dnia 23 listopada 2002 r. o Sądzie Najwyższym (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 1254 ze zm.), wniosła o rozstrzygnięcie przez powiększony skład Sądu Najwyższego przytoczonego na wstępie zagadnienia prawnego, wskazując na występowanie w orzecznictwie Sądu Najwyższego rozbieżności odnoszących się do sposobu doręczania w toku sprawy pism procesowych zawierających przedmiotową zmianę powództwa, polegającą na rozszerzeniu żądania pozwu lub na wystąpieniu z nowym żądaniem obok już zgłoszonego w pozwie (zmiana ilościowa).
W uchwale z dnia 21 stycznia 2016 r., III CZP 95/15 (OSNC 2017, nr 1, poz. 7) Sąd Najwyższy wyraził pogląd, że odpis pisma procesowego zawierający rozszerzenie powództwa nie podlega doręczeniu na podstawie art. 132 § 1 k.p.c. Stanowisko takie było prezentowane już wcześniej w nauce prawa oraz zostało zaakceptowane w orzecznictwie sądów powszechnych (przykładowo: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 26 listopada 2014 r., I ACa 733/14). W uzasadnieniu tego poglądu wskazuje się, że pismo procesowe powoda zawierające rozszerzenie powództwa (art. 193 § 2 k.p.c.) jest pismem wnoszonym „w toku sprawy” w rozumieniu art. 132 § 1 k.p.c., ponieważ zachowana zostaje tożsamość i ciągłość postępowania. Wydaje się więc, że prima facie pismo to powinno podlegać bezpośredniemu doręczeniu, o którym mowa w art. 132 § 1 k.p.c. Przeciwko takiej wykładni przemawia jednakże charakter procesowy tego pisma, jego podobieństwo do pism wymienionych w art. 132 § 1 k.p.c. oraz argumenty celowościowe i funkcjonalne szczegółowo omówione w uzasadnieniu tej uchwały. We wniosku Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego podniesiono także, że w wyroku z dnia 11 lutego 2015 r., I PK 123/14 (OSNP 2016, nr 12, poz. 151), Sąd Najwyższy uznał, iż do odpisu pisma zawierającego rozszerzenie powództwa w sposób polegający na ilościowej zmianie dochodzonej należności (art. 193 § 3 k.p.c.) stosuje się art. 132 § 1 k.p.c. Uzasadnienie tego poglądu opiera się na literalnej wykładni art. 132 § 1 i 1k.p.c. Art. 132 § 1 statuuje zasadę bezpośredniego doręczania wszelkich pism procesowych składanych w toku sprawy za wyjątkiem pism wymienionych wyczerpująco w § 1, w którym nie zawarto sformułowania „w szczególności”. Pismo procesowe zawierające rozszerzenie powództwa nie zostało w nim wymienione, chociaż objęto nim pozew wzajemny. Zgodnie z zasadą exceptiones non sunt extendendae, nie ma, w ocenie Sądu Najwyższego, podstaw do rozszerzającej wykładni art. 132 § 1 k.p.c. przez zaliczenie pisma zawierającego zmianę ilościową powództwa do pism podlegających doręczeniu przez sąd, zwłaszcza, że nie przewiduje tego także art. 193 § 3 in fine k.p.c., określający jedynie moment, w którym powstają przewidziane w art. 193 § 2 k.p.c. skutki doręczenia pozwanemu pisma zawierającego zmianę powództwa i odpowiadającego wymaganiom pozwu.
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
