13.12.2018

Wyrok SN z dnia 13 grudnia 2018 r., sygn. I UK 370/17

Sygn. akt I UK 370/17

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Halina Kiryło (przewodniczący)
‎SSN Maciej Pacuda
‎SSN Romualda Spyt (sprawozdawca)

w sprawie z odwołania T. Spółki Akcyjnej w K.
‎przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w C.
‎o ustalenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe,
‎po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 13 grudnia 2018 r.,
‎skargi kasacyjnej organu rentowego od wyroku Sądu Apelacyjnego w […]
‎z dnia 20 kwietnia 2017 r., sygn. akt III AUa […],

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Apelacyjnemu w […] do ponownego rozpoznania i orzeczenia o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Decyzją z 4 marca 2015 r., organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jednolity tekst: Dz.U. z 2017 r., poz. 1776 ze zm., dalej także jako ustawa systemowa) oraz art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (jednolity tekst: Dz.U. z 2018 r., poz. 1376 ze zm.; dalej także ustawa wypadkowa), stwierdził, że w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek T. S.A. w K. wynosi 1,38% jej wymiaru.

Sąd Okręgowy w K. wyrokiem z 28 kwietnia 2016 r., sygn. akt X U […], zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustalił dla płatnika składek w okresie od 31 sierpnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,21% (pkt 1) oraz zasądził od organu rentowego na rzecz odwołującej się kwotę 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego (pkt 2).

Sąd ustalił, że 4 lutego 2015 r. do organu rentowego wpłynął wniosek płatnika składek o ustalenie wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od 31 sierpnia 2011 r. do 31 marca 2012 r., przy uwzględnieniu, że płatnik jest uprawniony do stosowania stopy procentowej ustalonej dla spółki Elektrownia […] S.A. za okres od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r., to jest w wysokości 1,21%. Z dniem 31 sierpnia 2011 r. doszło do połączenia P. S.A. z Elektrownią […] S.A., przy jednoczesnej zmianie przez pierwszą z tych Spółek nazwy na T. S.A. Na podstawie art. 23 k.p. płatnik ten stał się nowym pracodawcą w stosunku do pracowników zatrudnionych w Elektrowni […] S.A. W dniu 14 marca 2011 r. organ rentowy ustalił dla odwołującej się Spółki wysokość stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe za okres od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. równą 1,38% podstawy jej wymiaru i taką jej wartość stosowała odwołująca się w przekazanych dokumentach rozliczeniowych za okres od kwietnia 2011 r. do marca 2012 r. Z kolei dla Elektrowni […] S.A. - na okres od 1 kwietnia 2011 r. do 31 marca 2012 r. - została ustalona stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,21%. Zaskarżoną decyzją z dnia 4 marca 2015 r. organ rentowy stwierdził, że w roku składkowym obejmującym okres rozliczeniowy od 1 kwietnia 2012 r. do 31 marca 2012 r. stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązująca płatnika składek T. S.A. w K. wynosi 1,38% jej wymiaru. Sąd powołał się na art. 93 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (jednolity tekst: Dz.U. z 2018 r., poz. 800 ze zm.) w związku z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i stwierdził, że odwołująca się nabyła prawo prawo do stosowania składki na ubezpieczenie wypadkowe według stopy procentowej ustalonej - przed przejęciem - dla płatnika Elektrowni […] S.A. Podkreślił, że celem art. 93 Ordynacji podatkowej jest zapewnienie nowemu podmiotowi nabycia wszelkich korzyści, jakie ustawa wiąże z połączeniem czy też inkorporacją spółek. Nabywa je z mocy ustawy spółka przejmująca. W ocenie Sądu, prawo do zapłaty składki w obniżonej wysokości jest prawem rodzajowo takim jak prawo do ulgi podatkowej, zatem kwalifikuje się do prawa majątkowego w rozumieniu prawa podatkowego i w myśl art. 93 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej podlega przejęciu przez spółkę przejmującą. Sąd odwołał się przy tym do stanowiska wyrażonego w orzecznictwie Sądu Najwyższego, zgodnie z którym osoba prawna powstała w wyniku połączenia przez przejęcie, przekształcenie, a także spadkobierca płatnika (art. 97 Ordynacji podatkowej) zachowują prawo do opłacania składek na ubezpieczenie wypadkowe według stopy procentowej obowiązującej osobę, która prowadziła zakład pracy przed przekształceniem. Natomiast za chybione Sąd Okręgowy uznał stanowisko organu rentowego, że po upływie roku składkowego nie ma możliwości zmiany stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, jeżeli stopa ta w danym roku składkowym nie była przez płatnika kwestionowana. Sąd wskazał, że istotnie według art. 27 ustawy wypadkowej, stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe ustala się na rok składkowy, a rok składkowy, w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy, to okres obowiązywania stopy procentowej składek na ubezpieczenie wypadkowe należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku, jednakże regulacje te mają charakter techniczny, skorelowany z terminami składania przez płatników składek stosownych deklaracji pozwalających na ustalenie należnej składki wypadkowej. Ich wprowadzenie, w ocenie Sądu, nie oznacza braku możliwości skorygowania stopy procentowej składki po ustaniu roku składkowego według prawidłowej wysokości.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp