22.02.2017 Ubezpieczenia

Wyrok SN z dnia 22 lutego 2017 r., sygn. III UK 83/16

Kontrola jakości produkcji i usług z działu XIV, poz. 24, wykaz A do rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze różni się rodzajowo i funkcjonalnie od pracy laboranta chemicznego.

Biuletyn SN Izby Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych nr 4/2017

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Jolanta Strusińska-Żukowska (przewodniczący)

SSN Zbigniew Korzeniowski (sprawozdawca)

SSN Zbigniew Myszka

w sprawie z odwołania B. D. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w J. o emeryturę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych w dniu 22 lutego 2017 r., skargi kasacyjnej odwołującej się od wyroku Sądu Apelacyjnego z dnia 13 stycznia 2016 r., sygn. akt III AUa (...),

1. oddala skargę kasacyjną,

2. zasądza od B. D. na rzecz pozwanego 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu kasacyjnym.

Uzasadnienie

Sąd Apelacyjny wyrokiem z 13 stycznia 2016 r. oddalił apelację skarżącej wnioskodawczyni B. D. od wyroku Sądu Okręgowego w K. z 23 czerwca 2015 r., którym oddalono jej odwołanie od decyzji pozwanego organu rentowego, odmawiającej prawa do wcześniejszej emerytury wobec niewykazania 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Sporne jako praca w szczególnych warunkach było zatrudnienie wnioskodawczyni w Zakładach T. w J. od 4 września 1995 r. do 31 grudnia 1998 r. na stanowisku laboranta. Sąd Okręgowy ustalił, że wnioskodawczyni była zatrudniona na stanowisku laboranta pracowni PE na wydziale JL. Praca laborantów polegała na pobieraniu próbek półproduktów i produktów w procesie produkcji i ich analizie w laboratorium zakładowym. Pracownicy wydziału zajmowali się kontrolą jakościową wyrobów gotowych takich jak wykładziny podłogowe z PCV, okładziny ścienne z PCV, folie budowlane z PCV, kleje na bazie lateksu, żywicy, polioctanu, a także surowców takich jak polichlorek winylu, pastyfikatory - ftalany, stabilizatory termiczne, świetlne, wypełniacze, pigmenty, barwniki oraz inne materiały pomocnicze. Wnioskodawczyni wykonywała wówczas pracę bezpośrednio przy stanowiskach produkcyjnych aparatowego, zestawiacza mieszanek i roztworów, operatora urządzeń rozdrabniających, sortujących i granulujących, walcownika i drukarza. Następnie zebrany materiał poddawany był badaniu w laboratorium przy użyciu specjalistycznych urządzeń. Laboranci mieli styczność z odczynnikami chemicznymi w postaci kwasów, zasad i rozpuszczalników. Laboranci wykonywali analizy w pomieszczeniach laboratorium, a nie na hali produkcyjnej. Wnioskodawczyni pracowała w laboratorium zakładu wykładzin. Pobierała próbki materiałów do badania, które następnie badała w laboratorium zakładowym. Z przesłuchania wnioskodawczyni wynika, że laboranci poświęcali więcej czasu, bo około 80% na pobieranie próbek surowców i produktów, niż na pracę w laboratorium i w pracowni technologicznej. Dodatkowo zeznała, że w czasie pracy miała kontakt z szeregiem szkodliwych związków chemicznych. W ocenie biegłego wnioskodawczyni nie sprawowała kontroli jakości produkcji w rozumieniu przepisu z działu XIV, poz. 24 wykaz A do rozporządzenia z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (dalej "rozporządzenie"), stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, to znaczy stale i bezpośrednio przy stanowiskach wymienionych w wykazie. Według biegłego wnioskodawczyni nie wykazała, iż pracując na stanowisku laborantki pracowała jednocześnie w warunkach znacznej szkodliwości. Część obowiązków wykonywała na stanowiskach produkcyjnych, gdzie pobierała próbki, jednak czas ten był o wiele krótszy niż późniejsza analiza tych próbek w laboratorium. W ocenie prawnej Sąd Okręgowy stwierdził, że wnioskodawczyni nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach opisanej w poz. 24, dział XIV, wykaz A do rozporządzenia w związku z art. 32 ust. 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Znaczenie ma praca z poz. 24 na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są pracy wymienione w wykazie A, a więc bezpośrednio przy stanowiskach produkcyjnych. Wnioskodawczyni wykonywała pracę w pomieszczeniu oddzielonym od hali produkcyjnej i specjalnie przygotowanym do prowadzenia analiz chemicznych. Sąd Apelacyjny w uzasadnieniu oddalenia apelacji stwierdził, że wnioskodawczyni nie wykonywała żadnej pracy wymienionej w dziale IV (Wchemii) wykazu A do rozporządzenia. Stanowisko laboranta nie jest wymienione w wykazie stanowisk, na których wykonywanie pracy uznawane jest za pracę w szczególnych warunkach. Nie można przypisać pracy wnioskodawczyni do innych czynności wskazanych w załączniku A do rozporządzenia. Opinia biegłego podaje, że wnioskodawczyni pracując na stanowisku laborantki nie wykazała, aby jednocześnie pracowała w warunkach znacznej szkodliwości, co jest konieczne do uznania pracy w warunkach szczególnych. Wykonywała głównie pracę w warunkach laboratoryjnych, w których nie była narażona na stałe działanie czynników szkodliwych. Pracy wnioskodawczyni nie można uznać za pracę z w szczególnych warunkach z poz. 24, dział XIV, wykaz A do rozporządzenia. Nie jest wprawdzie konieczne, by cały proces kontroli wykonywanej przez ubezpieczoną odbywał się na stanowiskach związanych z produkcją wymienioną w wykazie A, jednakże czynności wykonywane poza tymi wydziałami nie mogą, jak w przypadku wnioskodawczyni, dominować nad czynnościami wykonywanymi przy stanowiskach, na których wykonywana jest praca w warunkach szczególnych. Tym samym nie sposób uznać, że odwołująca zajmowała stanowisko pracy określone w wykazie A, dział XIV poz. 24, gdyż nie sprawowała kontroli bądź nadzoru w przeważającym zakresie na oddziałach, na których jako podstawowe są wykonywane prace wymienione w wykazie A. Stwierdzenie to przesądza okoliczność niewykonywania pracy na wydziale wymienionym w wykazie.

ikona kłódki
Treści dostępne dla abonentów IFK Platformy Księgowych i Kadrowych

Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych

  • Codzienne aktualności prawne
  • Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
  • Bogatą bibliotekę materiałów wideo
  • Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty
Kup dostęp
Powiązane dokumenty