Wyrok SN z dnia 6 września 2017 r., sygn. I CSK 59/17
1. Nieważność postępowania z powodu pozbawienia strony możności obrony swych praw zachodzi w sytuacji, w której strona na skutek naruszenia przepisów przez sąd lub przeciwnika w sporze nie mogła brać udziału w postępowaniu lub jego istotnej części albo podejmować czynności procesowych zmierzających do ochrony swojej sfery prawnej. Do stwierdzenia nieważności postępowania nie wystarcza przy tym samo ustalenie, że doszło do naruszenia przepisów dotyczących udziału strony w postępowaniu, konieczne jest jeszcze wykazanie, że strona nie miała możliwości usunięcia skutków tych uchybień na rozprawie przed wydaniem wyroku w danej instancji. Odmowa ustanowienia dla strony pełnomocnika z urzędu per se nie usprawiedliwia zarzutu nieważności postępowania wskutek pozbawienia strony możności obrony swych praw. Sytuacja taka może zachodzić tylko wtedy, gdy strona z powodu nieporadności nie była w stanie wykorzystać prawnych możliwości prowadzenia sprawy skomplikowanej pod względem faktycznym lub prawnym. Nawet sama choroba psychiczna strony nie powoduje konieczności ustanowienia adwokata lub radcy prawnego z urzędu.
2. Z art. 232 k.p.c. wynika, że obowiązek wskazania dowodów obciąża przede wszystkim strony, dopuszczenie dowodu z urzędu jest natomiast uprawnieniem sądu. Z uprawnienia tego sąd powinien korzystać tylko w takich sytuacjach procesowych, w których nie może w innych sposób przeciwstawić się niebezpieczeństwu wadliwego rozstrzygnięcia sprawy, w tym zapobiec pozbawieniu stron ochrony prawnej w zakresie roszczeń oczywiście co do zasady uzasadnionych.
Teza od Redakcji
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Barbara Myszka (sprawozdawca)
SSN Agnieszka Piotrowska
w sprawie ze skargi E.C. o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w T. z dnia 10 kwietnia 2013 r., sygn. akt I C .../13, wydanym w sprawie z powództwa A.I. przeciwko E.C. o zapłatę, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 6 września 2017 r., skargi kasacyjnej pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w T. z dnia 31 marca 2016 r.,
Już dziś zamów dostęp
do IFK Platforma Księgowych i Kadrowych
- Codzienne aktualności prawne
- Porady i artykuły z najpopularniejszych czasopism INFOR wraz z bieżącymi wydaniami
- Bogatą bibliotekę materiałów wideo
- Merytoryczne dodatki, ściągi, plakaty